همگانی صنایع دستی ژاپن

[Mahi.otred]

از ویژگی‌های دیگر صنایع‌دستی ژاپن آن است که روستاییان در فصل‌ زمستان بعد از کاشت و پیش از برداشت محصول (مانند ایران) به صنایع‌دستی روی می‌آورند. صنعتگران از سنین کودکی این هنرها را در کارگاه‌ها فرا می‌گیرند و این اعتقاد در میان آنان وجود دارد که در هیچ رشته‌ای از صنایع‌دستی نمی‌توان در مدتی کمتر از ده ساله به تسلط کامل دست یافت. آن‌ها بسیار قانع بوده و مانند پدران خود بدون کار و تلاش به سر می‌برند. آنان چیزی بیش از تأمین زندگی و احترام از جانب کارفرمایانی که برای آن‌ها فعالیت می‌کنند، نمی‌خواهند.

 

[Mahi.otred]

ادامه‌ی سنت‌های زندگی گذشته نظیر پذیرایی با چای و گل‌آرایی. این رسوم حتما نیازمند صنایع‌دستی بسیار هنرمندانه نظیر گلدان‌های سرامیک، سرویس چایخوری سرامیک، آویزهای دیواری، حصیر تاتامی به عنوان کف‌پوش اتاق، کیمونوی (لباس سنتی زنان) تهیه شده از پارچه زربفت و دستبافت، جوراب سفید، ماسک‌های مخصوص بازیگران نمایش سنتی و چترهای آفتابی است که تضمین کننده‌ی ادامه‌ی تولید بسیاری از صنایع‌دستی است.

 

[Mahi.otred]

تشویش مداوم و همه جانبه‌ی دولت را باید عامل بسیار موثری در ادامه حیات صنایع‌دستی و دلگرمی صنعتگران آن دانست که از سال 1950 میلادی در چارچوب برنامه‌ی ثروت ملی زنده به اجرا گذاشته شد. ثروت ملی زنده اصطلاح متداولی است که به کسانی که سرمایه‌های فرهنگی غیر مادی را پاسداری می‌کنند، اطلاق می‌شود. برای رسیدن به این لقب یا عنوان، کمیته‌ی منتخب دولت صنعتگران زُبده را برمی‌گزینند. پس از آن به این گروه امکانات کافی برای ادامه فعالیت و نیز انتقال تجربیات خود به دیگران داده می‌شود. برای آن‌ها مقرری سالانه تعیین گردیده و در کلیه‌ی مراسم و نمایشگاه‌های فرهنگی به عنوان مربی، سخنران و یا هنرمند در حال کار، حاضر می‌شوند. در حقیقت اتخاذ این سیاست ناشی از اثرات منفی توسعه اقتصادی و صنعتی بر سنت‌های گذشته ژاپن بود. البته همین وضعیت افراطی ناشی از قطع ارتباط با سنت‌ها نوعی بی‌میلی را نیز در میان مردم نسبت به تولید انبوه کالاهای ماشینی پدید آورد که خود زمینه‌ساز حمایت از صنایع‌دستی گردید.

 

[Mahi.otred]

در سال 1974 میلادی دولت ژاپن به منظور حمایت از صنایع‌دستی سنتی، قانون خاصی را گذرانید. در همین راستا بررسی همه جانبه‌ی صنایع‌دستی در سطح کشور آغاز گردید و مقرراتی برای حفظ و نگهداری و صیانت آن وضع شد. کمک مالی دولت به اجرای برنامه‌های کارآموزی، حفظ و نگهداری مواد اولیه‌ی طبیعی برای تولید و بالاخره بهبود شرایط کارگاه‌های صنایع‌دستی از آن جمله است. قانون مزبور همچنین ضوابطی برای تشخیص صنایع‌دستی قائل شد که مشمول حمایت قرار می‌گرفت.

 

[Mahi.otred]

برای آن که صنعتگران دستی از بقیه‌ی صاحبان حرفه‌وفن تمیز داده شوند پنج شرط پیش‌بینی شده است، صنعتگران باید نشان دهند که محصولات آن‌ها در زندگی امروز کاربرد داشته و با استفاده از مواد اولیه طبیعی و با کمک دست ساخته شده و نیز فنون تولیدی آن حداقل به دوره‌ی Edo(1860-1600 میلادی) مربوط بوده و بالاخره به گروهی از سنت‌های تولیدی وابسته باشند که در ناحیه موردنظر حداقل 30 نفر به این کار اشتغال داشته باشند. مرجع تشخیص حکومت‌های محلی بوده که از طرف وزیر صنایع و تجارت ژاپن با هماهنگی کمیته‌ای متشکل از مشاوران صنایع‌دستی، تاریخ‌شناسان و منتقدین این رشته‌ها اقدام مقتضی به عمل می‌آورند.

 

[Mahi.otred]

در همین راستا در دهه‌ی 1990 میلادی مطالعه گسترده‌ای در مورد شناسایی صنایع‌دستی سنتی در شهرها و مناطق روستایی صورت گرفت که طی آن 184 رشته جمعیتی معادل 240 هزار نفر مشمول تعریف فوق شناخته شد.

 

[Mahi.otred]

به منظور حمایت کامل مُهر نمادهای سنتی با اصطلاح سنت بالای تصویری از خورشید در حال طلوع، به صورت مهر رسمی که نشانگر کیفیت و اصالت کار است، تهیه گردید. در سال 1975 میلادی بنیادی برای توسعه‌ی فعالیت‌هایی که حق استفاده از این مُهر را می‌توانند داشته باشند، تأسیس شد.

 

[Mahi.otred]

در سال 1979 میلادی، صنایع‌دستی ژاپن نمایشگاهی دائمی به منظور عرضه و فروش تولیدات صنعتگرانی که از مهر Deto استفاده می‌کنند، دایر نمود. این نمایشگاه هر دو سال یکبار در نواحی مختلف کشور برپا می‌شود.

 

[Mahi.otred]

انواع صنایع‌دستی در ژاپن​

معرق چوب​

با طرح‌های هندسی و با استفاده از رنگ‌های طبیعی و متنوع چوب و چسب‌های حیوانی و یا صنعتی به صورت ساخت انواع جعبه در اندازه‌ها و طرح‌های گوناگون در کاناگاوا (Kanagawa).

 

[Mahi.otred]

خراطی چوب​

شامل ساخت انواع سینی و کاسه‌های چوبی که در قرن نوزدهم حتی شهرهای اوزاکا و ناگویا خریدار آن بودند. البته پس از جنگ جهانی به علت رواج ظروف پلاستیک ضربه‌ی شدیدی به آن وارد شد ولی اخیرا با رغبت مردم به مواد طبیعی دوباره رونق گذشته را بازیافته است.