آموزشی فنون ترجمه

[ادوارد کلاه به سر]

مطلب مهم در یک ترجمه اصولی و حرفه ای توجه به این مورد است که مترجم باید دقت داشته باشد در فرایند ترجمه خود به هیچ عنوان معیار ترجمه را کلمات قرار ندهد و بسته به کلمات درون متن ترجمه نکند، بلکه ترجمه باید گام به گام و در قالب جملات و عبارات پیش رود تا معنا از زبان مبدأ به مقصد در صحیح ترین حالتش ترجمه شود.

 

[ادوارد کلاه به سر]

ترجمه تخصصی متون انگلیسی به فارسی نیز همانند تمام توانایی های دیگر نیاز به تمرین، آموزش و مطالعه دارد. همانطور که بسیاری از زبان شناسان و نظریه پردازان در این حوزه معنا و درک متنوعی از واژه ترجمه و فرآیند آن داشته اند، ترجمه انگلیسی به فارسی هم در عمل می تواند کار بسیار پیچیده ای باشد و صرفا کسی که در رشته مترجمی فارغ التحصیل شده را نمی توان به عنوان مترجم قلمداد کرد چه برسد به کسانی که بعضا در رشته هایی غیر از مترجمی مشغول به تحصیل بوده و بخاطر توانایی بالا در دیگر مهارت های زبانی به کار ترجمه می پردازند.

 

[ادوارد کلاه به سر]

ترجمه چیست؟

ترجمه عبارت است از ارتباط معنایی متن مبدأ به زبان هدف و استفاده از متون و واژگان معادل در طی این فرایند. ترجمه فرآیند یافتن کلمات هم ارز زبان مقصد برای کلمات زبان منبع در متن اصلی نیست. زیرا ممکن است اصلا کلمات هم ارز وجود نداشته باشد و یا بیشتر از یک کلمه هم ارز وجود داشته باشد، حتی ممکن است کلمات هم ارز برای شرایط مختلف متفاوت باشد، بنابراین مترجم بایستی کلمات و زمینه ترجمه را ارزیابی کرده و بهترین کلمات هم ارز را پشت سرهم بچیند.

 

[ادوارد کلاه به سر]

شیوه های ترجمه متون تخصصی انگلیسی به فارسی

نحوه ترجمه تخصصی متن تا حد زیادی وابسته به سلیقه و شیوه کاری هر مترجم است. اما باید بدانید که روشهایی هم در این زمینه وجود دارد که در چارچوب آن، هر مترجم متخصص انتخاب‌های شخصی خود را پیاده‌سازی می کند تا کیفیت ترجمه را با بکارگیری این شیوه ها افزایش دهد. این شیوه ها عبارت اند از:

 

[ادوارد کلاه به سر]

در جهت مقصود نویسنده ترجمه کنید

واضح بودن و رسیدن به مفاهیم متن، هدف اصلی ترجمه تخصصی است که باید معنای مفاهیم دقیق متن اصلی را بیان کند. عبارات ابهامی و ساختارهای پیچیده ویژگی های متون ادبی است و نباید در ترجمه متون تخصصی مورد استفاده قرار گیرد. این سخت ترین کار در ترجمه تخصصی است. پیدا کردن واژه های درست می تواند گاهی اوقات چالشی بزرگ برای مترجمین تازه کار باشد که در صورت عدم استفاده درست، موجب ابهام و گاهی تناقض در متن باشد.

 

[ادوارد کلاه به سر]

نگاهی به اشتباهات بیندازید

آنچه در میان مترجمان متخصص معمول است، توانایی آنها در اصلاح اشتباهات کوچک در متن اصلی است که این مسئله نیازمند این است که متن را با دقت مطالعه نمایند. توجه کنید مترجم امانت دار متن است و نمی تواند بدون ذکر، متنی را به دلخواه تغییر دهد. هر گونه تغییر در متن اصلی باید به صورت کاملا واضح در ترجمه عنوان گردد.

 

[ادوارد کلاه به سر]

تغییر ساختار دستوری متن

اگر اصول و قواعد دستوری در دو زبان مبدأ و مقصد متفاوت است، نیاز است تا متن متناسب با ساختار زبان مقصد تغییر یابد. جملات خیلی طولانی در زبان انگلیسی اصلا متداول نبوده و بایستی اصلاح شوند. در این مورد، مترجم برخی از تغییر های ساختاری و معنایی را در ترجمه متن باید انجام دهد تا به متن روان دست یابد. مهمترین چالش ترجمه در این زمینه ثابت نگه داشتن احساسات و مفاهیم متن است، زیرا با تغییر جمله بندی برخی از این موارد تغییر می یابد.

 

[ادوارد کلاه به سر]

خواندن متون علمی در زمینه تخصصی

به منظور ایجاد یک ترجمه تخصصی بی عیب و نقص، مترجم متخصص باید تا حد امکان بر تخصص متن آگاه باشد. دو فایده مهم در مطالعه متون تخصصی این است که اولا شما با اصطلاحات و سبک این متون تخصصی آشنا خواهید شد. در مرحله دوم، شما با آخرین تحقیقات و اکتشافات علمی به روز خواهید شد که به شما کمک می کند به راحتی مفاهیمی که می خواهید ترجمه کنید را درک نمایید.

 

[ادوارد کلاه به سر]

توجه به اعداد و نمادها

در متون تخصصی، بسیاری از اعداد، فرمولها، نمودارها و نمادها وجود دارد که نباید در فرآیند ترجمه، آن را نادیده گرفت. اگر مترجم به اشتباه اعداد یا نمادی را اضافه کند، مفهوم انتقالی در یک صفحه کامل یا حتی فصل را می تواند تغییر کند. برای جلوگیری از این مسئله، مترجم باید به خوبی موضوع را درک کند. مترجم متخصص باید توجه زیادی به تمام جزئیات داشته باشد.

 

[ادوارد کلاه به سر]

ویرایش ترجمه

یک تکنیک موثر و خوب در ترجمه تخصصی، این است که پس از تکمیل ترجمه، از یک مترجم دیگر برای اصلاح کار خود کمک بخواهید. بهتر است از مترجمان دیگری که تجربه ترجمه متون تخصصی در این زمینه دارند استفاده نمایید. به این ترتیب، تمام اشتباهات احتمالی که متوجه نشده اید، ویرایش می شود.