جدیدترین‌ها

خوش آمدید

با ثبت نام ، شما می توانید با سایر اعضای انجمن ما در مورد بحث کنید و همچنین تبادل نظر داشته‌باشید.

اکنون ثبت‌نام کنید!
  • هر گونه تشویق و ترغیب اعضا به متشنج کردن انجمن و اطلاع ندادن، بدون تذکر = حذف نام کاربری
  • از کاربران خواستاریم زین پس، از فرستادن هر گونه فایل با حجم بیش از 10MB خودداری کرده و در صورتی که فایل‌هایی بیش از این حجم را قبلا ارسال کرده‌اند حذف کنند.
  • بانوان انجمن رمان بوک قادر به شرکت در گروه گسترده نقد رمان بوک در تلگرام هستند. در صورت عضویت و حضور فعال در نمایه معاونت @MHP اعلام کرده تا امتیازی که در نظر گرفته شده اعمال شود. https://t.me/iromanbook

آموزشی قالب شعر مسمط

اطلاعات موضوع

درباره موضوع به تاریخ, موضوعی در دسته کارگاه شعر توسط TAVAAN با نام قالب شعر مسمط ایجاد شده است. این موضوع تا کنون 157 بازدید, 23 پاسخ و 4 بار واکنش داشته است
نام دسته کارگاه شعر
نام موضوع قالب شعر مسمط
نویسنده موضوع TAVAAN
تاریخ شروع
پاسخ‌ها
بازدیدها
اولین پسند نوشته
آخرین ارسال توسط TAVAAN
موضوع نویسنده

TAVAAN

سطح
0
 
کاربر رمان‌بوک
کاربر رمان‌بوک
Jul
37
123
مدال‌ها
2
مسمط قالبی شعری است که از چند رشته ساخته می‌شود و هر رشته شامل چندین مصرع است که با هم، هم‌قافیه هستند. به جز مصرع‌ آخر هر رشته که با مصرع آخر رشته‌های دیگر، هم‌قافیه است. به مصرع‌های آخر رشته‌ها، بند می‌گوییم. قافیه هر رشته نیز با قافیه دیگر رشته‌ها متفاوت است.
 
آخرین ویرایش:
موضوع نویسنده

TAVAAN

سطح
0
 
کاربر رمان‌بوک
کاربر رمان‌بوک
Jul
37
123
مدال‌ها
2

مسمط چیست؟​

مسمط یکی از قالب‌های شعر فارسی است که از چندین رشته‌ با قافیه متفاوت ساخته شده که مصرع انتهایی رشته اول با مصرع‌های انتهایی همه رشته‌ها هم‌قافیه است. همه مصرع‌های هر رشته نیز (به جز مصرع آخر) دارای قافیه‌ متفاوت با رشته‌های دیگر هستند.
به مصرع انتهایی هر رشته، بند می‌گوییم که کل مسمط را به هم وصل می‌کند. مسمط‌ها بر اساس تعداد مصرع‌های رشته‌های خود به انواعی چون مسمط مسدس، مربع و مخمس تقسیم می‌شوند که در ادامه مطلب هرکدام را با مثال توضیح می‌دهیم.
 
موضوع نویسنده

TAVAAN

سطح
0
 
کاربر رمان‌بوک
کاربر رمان‌بوک
Jul
37
123
مدال‌ها
2

قالب شعری مسمط چیست؟​

در تصویر زیر، می‌توانید قالب شعری مسمط و نحوه قرارگیری قافیه در آن را به‌خوبی درک کنید. در مسمط، همه مصرع‌های هر رشته به جز مصرع آخر آن‌ها با یکدیگر هم‌قافیه هستند و مصرع‌های آخر همه رشته‌ها نیز با یکدیگر هم‌قافیه هستند.
1751899936025.png
قافیه در قالب شعری مسمط
 
موضوع نویسنده

TAVAAN

سطح
0
 
کاربر رمان‌بوک
کاربر رمان‌بوک
Jul
37
123
مدال‌ها
2

نمونه مسمط​

در کادر زیر نمونه‌ای از مسمط را آورده‌ایم تا این نوع شعر را بهتر درک کنید. به شکل و ترتیب قافیه در هر رشته و بندها، توجه کنید.

خیزید و خز آرید که هنگام خزانست
باد خنک از جانب خوارزم وزانست
آن برگ رزان بین که بر آن شاخ رزانست
گویی به مثل پیرهن رنگرزانست

دهقان به تعجب سر انگشت گزانست
کاندر چمن و لاغ نه گل ماند و نه
گلنار
طاووس بهاری را دنبال بکندند
پرّش ببریدند و به کنجی بفکندند
خسته به میان باغ به زاریش پسندند
با او ننشینند و نگویند و نخندند

وین پر نگارینْشْ بر او باز نبندند
تا بگذر آذرمه و آید سپس آذار
(منوچهری)
 
موضوع نویسنده

TAVAAN

سطح
0
 
کاربر رمان‌بوک
کاربر رمان‌بوک
Jul
37
123
مدال‌ها
2

ساختار مسمط​

به طور کلی می‌توانیم بگوییم که مسمط از چند رشته تشکیل می‌شود که همه این رشته‌ها با بند به هم مرتبط می‌شوند. در ادامه، رشته و بند مثال بالا را مشخص کرده‌ایم تا با اجزای مسمط بهتر آشنا شوید.
 
موضوع نویسنده

TAVAAN

سطح
0
 
کاربر رمان‌بوک
کاربر رمان‌بوک
Jul
37
123
مدال‌ها
2

رشته مسمط چیست؟​

از ابتدای مصرع اول شعر بالا، تا انتهای مصرع پنجم آن، یعنی از واژه «خیزید» تا «گزانست» یک رشته است. رشته دوم این شعر نیز از ابتدای مصرع هفتم تا انتهای مصرع یازدهم یعنی از واژه «طاووس» تا واژه «نبندند» است. در جدول زیر، قافیه‌های هر رشته را نیز مشخص کرده‌ایم.

رشته‌هاقافیه‌های هر رشته
مصرع اول تا مصرع پنجمخزانست، وزانست، رزانست، رنگرزانست، گزانست
مصرع هفتم تا یازدهمبکندند، بفکندند، پسندند، نخندند، نبندند
 
موضوع نویسنده

TAVAAN

سطح
0
 
کاربر رمان‌بوک
کاربر رمان‌بوک
Jul
37
123
مدال‌ها
2

بند مسمط چیست؟​

بند مسمط، مصرع پایانی هر رشته از مسمط است. برای تشخیص بند، کافی است دقت کنیم که کدام مصرع، با مصرع‌های قبل و بعد خود، هم‌قافیه نیست زیرا همان مصرع، بند است. در جدول زیر، بندهای مسمط نمونه بالا را آورده‌ایم. همانطور که مشاهده می‌کنید، همه بندهای موجود در مسمط، با هم هم‌قافیه هستند.

بندهای مسمطقافیه هر بند
مصرع ششمگلنار
مصرع دوازدهمآذار
 
موضوع نویسنده

TAVAAN

سطح
0
 
کاربر رمان‌بوک
کاربر رمان‌بوک
Jul
37
123
مدال‌ها
2

یادگیری مسمط با فرادرس​

مسمط یکی از قالب‌های شعری زبان فارسی است که ردیف و قافیه در آن جایگاه مخصوصی دارد اما این قالب شعری از قالب‌های سنتی‌تر مانند قالب مثنوی، غزل، قصیده و... پیچیده‌تر است و اجزای بیشتری دارد. بنابراین برای یادگیری درست این قالب شعری و تشخیص آن از سایر قالب‌های شعر فارسی، باید مشخصات هرکدام از انواع شعرهای فارسی را به خوبی یاد بگیریم. در این بخش، برخی از فیلم‌های آموزشی فرادرس را آورده‌ایم که یادگیری همین موضوعات را کاربردی و آسان می‌کنند.
 
موضوع نویسنده

TAVAAN

سطح
0
 
کاربر رمان‌بوک
کاربر رمان‌بوک
Jul
37
123
مدال‌ها
2

انواع مسمط در فارسی با مثال​

تا اینجا یاد گرفتیم مسمط چیست و نمونه‌ای از آن را با اجزایش بررسی کردیم. در این بخش، انواع مسمط را با مثال توضیح می‌دهیم. مسمط‌ها را بر اساس تعداد مصرع‌های رشته‌های سازنده آن‌ها و برخی عوامل دیگر به انواعی تقسیم می‌کنند که آن‌ها را در فهرست زیر آورده‌ایم.
 
بالا پایین