زيرا اگر از نقد و انتقاد سوء استفاده كنند، رسوا مي‌شوند. گروه دوم، متعصبان، متحجران و خشك‌مغزاني هستند كه بي‌جهت در برابر نگرش‌ها و يا عملكرد فرد يا گروه و نهادي حساسيت نشان مي‌دهند و هرگونه طرح خصوصاً نقاط ضعف را تخطئه و توطئه مي‌پندارند.
آموزشی قواعد و آداب نقد
- نویسنده موضوع -پریزاد-
- تاریخ شروع
اطلاعات موضوع
مجموعة قواعد و آداب نقد را به دو دسته مي‌توان تقسيم كرد: قواعد و آداب درون‌منطقي و قواعد و آداب برون منطقي. 1. قواعد و آداب درون منطقي نقد مراد از چنين قواعدي، حدود و آدابي است كه به اصل، مركز، متن و خود نقد مربوط است، نه به حيطه‌ها و حواشي و مسايل پيراموني نقد (قواعد و آداب برون‌منطقي)
از مهم‌ترين قواعد درون‌منطقي نقد عبارت‌اند از: اول: فقط نقادي نظري انديشه و عمل در روابط ما آدميان، حيطة نقد و انتقاد تنها به نقد زباني، كلامي و قلمي انديشه و عمل خود و يا ديگران محدود است و كنش، كار و عمل عليه ديگران به طور ذاتي در حيطة نقادي و نقدپذيري، و همزمان با نقد قرار نمي‌گيرند؛
و چون نقد با غايت صلاح، اصلاح و رشد صورت مي‌گيرد و ديدن محاسن در كنار معايب در نقد، از لوازم قطعي آن است، ضمن اينكه نقد از عمل و اقدام متمايز است، هر نوع اظهار نظري را نيز دربر نمي‌گيرد و هرگونه موضعگيري نقد محسوب نمي‌شود. بر اين اساس، نقد با توطئه ـ
كه اولاً با اقدام قرين است، ثانياً برجسته كردن كاستي‌ها و معايب است ـ فرق دارد؛ چنان‌كه بسياري از مواضع جريانات سياسي هم در واقع خرده‌گيري و انتقام‌گيري است و با غايت آسيب‌زدن به يكديگر انجام مي‌شود و در چهارچوب نقد قرار نمي‌گيرند.
اگر در حيطة يادشده و با رعايت شرايط آن (كه در ادامه مي‌آيد)، به نقد توجه شود، مي‌توان دربارة دامنة نقد در حيطة تفكر بشري، نقد و انتقاد هيچ قيد و حدي ندارد؛ بر انديشة هر كس و هر نخبه (سياسي، فكري و ...) مي‌توان به داوري نشست و معايب فكرش را در كنار محاسن او برشمرد.
در نقد سياسي هم تنها قيد و حد نقد بر عملكرد ديگران، پذيرش قانون اساسي يك كشور است و يك فرد تا وقتي كه پذيرفته است، يعني مطابق آن قانون عمل كند، در همة حيطه‌هاي نظام نيز حق نقد دارد. در ساير حوزه‌هاي ارتباطي نيز حق نقد بر يكديگر براي همگان محفوظ است و ـ چنان‌كه اشاره شد
حيطة نقد به اقدام عملي عليه ديگران نمي‌رسد و در نقد نظري محض خلاصه مي‌شود. دوم: برشمردن سره و ناسره از غايات نقد آن است كه خوب از بد، حسن از عيب، و نقص از كمال در يك انديشه يا فعال متمايز شود. براي رسيدن به چنين هدفي، لازم است ابتدا محاسن يك فكر يا كنش از معايب آن تفكيك و در نقد نيز به هر دو بعد آن اشاره شود
به عبارت ديگر، شايد اين الگو در نقد قابل پيشنهاد باشد كه ناقد ابتدا محاسن روشي و محتوايي متن يا فرد يا ... را برشمارد و سپس نواقص روشي و محتوايي موضوع مورد نقد را مطرح كند. سوم: شفافيت نقد اگر غايب نقد تميز صواب از ناصواب و تأثيرگذاري بر علم و عالم و عامل باشد، واضح است كه مخاطب نقد بايد مقصود ناقد را دقيقاً دريابد.
