روانشناسی لوبوتومی چیست و چه کاربردی در درمان بیماری‌های روانی دارد؟

[Trodi]

روش جراحی lobotomy چگونه است؟
در ابتدا این روش به صوت جراحی مغز باز انجام شد که با موفقیت‌هایی همراه بود. پس از آن، متخصصان مغز و اعصاب روش انجام لوبوتومی را کمی اصلاح کردند تا کم‌تهاجمی شود. در ایالات متحده مرسوم بود که بیماران لوبوتومی توسط ایجاد سوراخ در جمجمه درمان شوند. پزشکان، سوراخی در جمجمه ایجاد می‌کردند تا بتوانند ارتباط لوب فرونتال و تالاموس را به کمک پمپاژ الکل به قشر پیشانی قطع کنند. این کار باعث از بین رفتن بافت مغز در آن ناحیه می‌شد.

 

[Trodi]

مدتی بعد، یکی دیگر از دانشمندان به نام والتر فریمن روند جراحی لوبوتومی را تغییر داد. او بر این اعتقاد بود که روش Lobotomy از طریق چشم کم‌تهاجمی‌تر است. در این روش، به جای سوراخ کردن جمجمه از ابزار مخصوصی به نام یخ‌شکن استفاده می‌کردند تا از طریق حدقه چشم وارد جمجمه شود و در مغز سوراخ ایجاد کند. جراح بدین شکل و بدون نیاز به جراحی باز جمجمه به لوب پیشانی مغز برای قطع ارتباط عصبی دسترسی پیدا می‌کرد.

 

[Trodi]

عوارض لوبوتومی
این روش جراحی به دلیل ماهیت تهاجمی و تاثیر مستقیم بر مغز، عوارض جانبی جدی و گاها دائمی به همراه دارد. امروزه متخصصان دریافتند که لوبوتومی اختلالات روانی را درمان نمی‌کند، بلکه عملکرد لوب فرونتال را کاهش می‌دهد. از مهم‌ترین عوارض این روش درمان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

[Trodi]

بی‌تفاوتی
حواس‌پرتی
صرع
عفونت مغزی و آبسه
بی‌اختیاری ادرار و مدفوع
عدم ابتکار عمل
کاهش توانایی‌های اجتماعی
سرخوشی و احساس شادی شدید
تغییرات قابل توجه در شخصیت
عدم توانایی در تصمیم‌گیری
کاهش توانایی شناختی
مشکلات گفتاری و گاها حرکتی

 

[Trodi]

یکی از انتقادهای وارد شده بر Lobotomy این است که روش مذکور اختلالات روانی را بهبود نمی‌بخشد، بلکه این روش به دلیل محدودیت‌هایی که ایجاد می‌کند به نفع کسانی است که از بیماران لوبوتومی نگهداری می‌کنند.

 

[Trodi]

آیا امروزه لوبوتومی انجام می‌شود؟
تصویر گرافیکی از مغز با لوب‌های مختلف
درمان Lobotomy به دلیل ایجاد عوارض جانبی جدی در اواسط قرن بیستم با انتقادات زیادی مواجه شد.
بر اساس تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۷ صورت گرفت، روش جراحی لوبوتومی در بسیاری از کشورهای سراسر جهان به ندرت انجام می‌شود. اگر چه تکنیک‌های جدیدی به این جراحی اضافه شده و ریسک خطر آن کاهش یافته، اما همچنان اغلب روانپزشکان و متخصصان مغز و اعصاب آن را به عنوان یک تکنیک درمانی منسوخ معرفی می‌کنند.

 

[Trodi]

این روش در نیمه دوم قرن بیستم به دلیل عوارض جانبی شدیدی که داشت، کنار گذاشته شد. از طرفی، ظهور داروهای روانپزشکی مدرن و روش‌های درمانی غیر تهاجمی مانند روان‌درمانی و تحریک مغناطیسی (TMS) باعث شدند تا درمان با Lobotomy در بسیاری از کشورها غیر رسمی شناخته شود.

 

[Trodi]

با این حال، انجام این جراحی هنوز در برخی کشورها قانونی است. بعضی پزشکان معتقدند در حال حاضر با تکنیک‌های تصویربرداری مانند CT اسکن، MRI و نوار مغزی (EEG) می‌توان قسمت‌های مختلف مغز از جمله لوب پیشانی را به دقت بررسی کرد و جراحی لوبوتومی را با ریسک کمتری انجام داد.

 

[Trodi]

مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد، کشورهایی که همچنان از Lobotomy حمایت می‌کنند، قوانین خاصی برای استفاده از آن تنظیم کرده‌اند. این روش امروزه در شرایط بسیار خاص و به شکل دقیق‌تر و پیشرفته‌تر انجام می‌شود که به آن جراحی عصبی عملکردی (Functional Neurosurgery) یا نوروسرجری می‌گویند.

 

[Trodi]

منظور از لوبوتومی شیمیایی چیست؟
این اصطلاح به نوعی درمان اشاره دارد که در آن بدون اینکه جراحی فیزیکی روی مغز انجام شود، از داروهای قوی برای کاهش فعالیت مغز و مهار علائم اختلالات روانی استفاده می‌کنند. در واقع، در این روش برخلاف لوبوتومی سنتی که شامل قطع ارتباط عصبی در مغز است، از داروهای خاص کمک می‌گیرند تا عملکرد بخش‌هایی از مغز که در ایجاد اختلالات روانی نقش دارند، سرکوب شود.