بی‌مهرگان مرجان‌ها

[ادوارد کلاه به سر]

اشکال کلنیویرایش

پولیپ‌های مرجانی از یک سیستم پیچیده و پیشرفته شامل کانال‌های معدی-عروقی برخوردارند که به آن‌ها اجازه می‌دهد مواد غذایی و همزیست‌ها را به اشتراک بگذارند. در مرجان‌های نرم، این سیستم ۲۰ تا ۵۰۰ میکرومتر عرض دارد و انتقال متابولیت‌ها و ترکیبات سلولی را امکان‌پذیر می‌کند.[۹]

 

[ادوارد کلاه به سر]

پولیپویرایش

شکل آشنایی که از مرجان‌ها سراغ داریم، در حقیقت کلنی‌ای متشکل از بی‌شمار موجود منفرد است که پولیپ نامیده می‌شوند. هر پولیپ یک ارگانیسم پرسلولی است که از نظر ژنتیکی با دیگری تفاوت دارد؛ پولیپ معمولاً چند میلی‌متر ضخامت دارد و از یک لایه بیرونی به نام اپیتلیوم و بافت داخلی ژله مانند به نام مزوگلیا تشکیل شده‌است. اسکلت آهکی به وسیله لایه خارجی ترشح می‌شود. پولیپ‌ها تقارن شعاعی دارند؛ تانتاکول یا بازوها اطراف یک دهان مرکزی را فرا گرفته‌است؛ این دهان تنها منفذی است که به معده راه دارد و از طریق آن غذا وارد و مواد دفعی خارج می‌شود. مرجان‌ها با استفاده از یاخته گزنده یا سلوهای نیش زننده‌ای که روی این بازوها قرار دارد، اقدام به شکار می‌کنند.

 

[ادوارد کلاه به سر]

اسکلت خارجیویرایش

پولیپ مرجانی اسکلتی آهکی ترشح می‌نماید. این اسکلت راکورالیت می‌نامند و چنان‌چه مرجان به صورت کلنی باشد مجموعه اسکلت کورالوم نامیده می‌شود. کورالیت یک مرجان انفرادی به صورت فنجانی است که مرجان بر روی آن قرار می‌گیرد. اسکلت مرجانی ساختاری از جنس کلسیم کربنات است. پولیپ‌های مرجانی طی فرایند کلسیم‌سازی، با بهره‌گیری از یون‌های کلسیم محلول در آب دریا و گاز دی‌اکسید کربن، این اسکلت آهکی (کربنات کلسیم) را ترشح می‌کنند.

 

[ادوارد کلاه به سر]

ساخت اسکلت خارجی از قسمت پایه پولیپ و با ترشح کربنات کلسیم توسط اپیتلیوم یا لایه دیواره خارجی پولیپ آغاز می‌شود و به تدریج ساختار فنجان مانندی از جنس کربنات‌کلسیم در این بخش شکل می‌گیرد که صفحه پایه‌ای یا کالیکل نامیده می‌شود. این صفحه شامل یک حلقه کلسیمی با شش برآمدگی شعاعی پشتیبان است. به تدریج با ضخیم شدن این حلقه کلسیمی و شش برآمدگی شعاعی پشتیبان همراه با آن کالیکل شکل می‌گیرد. وقتی یک پولیپ به‌طور فیزیکی تحریک می‌شود، تانتاکول‌ها منقبض می‌شوند و به داخل کالیکس فرومی‌روند؛ بنابراین در حقیقت هیچ بخشی در بالای صفحه اسکلتی بی حفاظ نمی‌ماند. این امر ارگانیسم را از شکارچی‌ها و سایر عوامل محافظت می‌کند.[۱۰][۱۱]

 

[ادوارد کلاه به سر]

پولیپ از طریق رشد و توسعه کالیکل‌های عمودی رشد می‌کند. در طول چندین نسل، این نحوه رشد منجر به ایجاد ساختارهای کلسیمی بزرگی از مرجان‌ها شده و در نهایت صخرهای مرجانی را می‌سازد.

 

[ادوارد کلاه به سر]

پولیپ‌ها کلسیم و یون کربنات را از آب دریا به دست می‌آورند و با استفاده از آن‌ها آراگونیت می‌سازند که به تدریج ته‌نشین شده و اسکلت کلسیمی را شکل می‌دهد. نرخ ته نشست در بین گونه‌های مختلف و در شرایط محیط زیستی مختلف متفاوت است، اما معمولاً به ۱۰ گرم در هر متر مربع در هر روز می‌رسد. این فرایندی وابسته به نور است و در طول شب میزان ساخت اسکلت کربناته ۹۰ درصد کمتر از میانه‌های روز است.[۱۲]

 

[ادوارد کلاه به سر]

پولیپ‌ها کلسیم و یون کربنات را از آب دریا به دست می‌آورند و با استفاده از آن‌ها آراگونیت می‌سازند که به تدریج ته‌نشین شده و اسکلت کلسیمی را شکل می‌دهد. نرخ ته نشست در بین گونه‌های مختلف و در شرایط محیط زیستی مختلف متفاوت است، اما معمولاً به ۱۰ گرم در هر متر مربع در هر روز می‌رسد. این فرایندی وابسته به نور است و در طول شب میزان ساخت اسکلت کربناته ۹۰ درصد کمتر از میانه‌های روز است.[۱۲]

 

[ادوارد کلاه به سر]

تانتاکول‌ها
ویرایش
یاخته‌گزنده‌هایی بر روی تانتاکول‌ها وجود دارند که حاوی سم هستند؛ این سم در هنگام تماس با یک موجود دیگر به سرعت آزاد می‌شود. تانتاکول‌ها همچنین حاوی دسته‌ای عضلات قابل انقباض از اپیتلیوم هستند که فارینکس یا حلق نامیده می‌شود. ژله ماهیان و شقایق‌های دریایی نیز نماتوسیت دارند.

 

[ادوارد کلاه به سر]

سیستم عصبیویرایش

سلول‌های اپیدرمی تغییر یافته یا نورون‌ها که حاوی اجسام بلند، نازک و رشته مانندی است که نئوریت نامیده می‌شود، با یکدیگرسیناپس تشکیل داده و یک شبکه عصبی ابتدایی تشکیل می‌دهند. مرجان‌ها و سایر کینداریا دو شبکه مجزا دارند: شبکه انتقال سریع پیام و انتقال آهسته پیام. اعتقاد بر این است که مرجان‌ها یکی از اولین جانورانی هستند که چنین شبکه‌ای را توسعه داده‌اند. اسفنج‌هاکانال‌های یونی دارند و DNA آن‌ها در مورد تولید نورون‌ها غیرفعال است اما مرجان‌ها این ساختارهای نورونی را به‌طور کامل شکل داده‌اند.

 

[ادوارد کلاه به سر]

تغذیهویرایش

مرجان‌ها دو نوع سیستم تغذیه اتوتروفی و هتروتروفی بهره می‌برند. در تغذیه اتوتروفی جلبک همزیست یا زوگزانتله برای انجام فتوسنتز از مواد مازاد متابولیکی مرجان (دی‌اکسید کربن و مواد زائد نیتروژن‌دار) استفاده کرده و با تولید مواد آلی، اکسیژن و انرژی را در اختیار مرجان قرار می‌دهد. در تغذیه هتروتروفی، مرجان‌ها با استفاده از تانتاکول‌های خود زئوپلانکتون‌ها را به دام می‌اندازند یا با ترشح موکوس و هم‌چنین از طریق گسترش فیلامنت‌های خود به بستر اطرافشان تغذیه می‌کنند.