آموزشی معرفی و نحوه نقد سبک‌های نگارشی

[Tara Motlagh]

تفاوت ژانر، سبک و مکتب ادبی

سبک(Style)
واژه‌ای اصلاْ عربی و به معنی زر و نقره. واژه فرهنگی Style از لغت لاتینی به نام Stilus مشتق گرفته شده ابزاری بوده که برای نقش کردن حروف بر روی الواح مومی به کار گرفته می‌شده. سبک روشی است که هنرمند برای بیان و نمایش موضوع خود استفاده می‌کند. سبک همان شیوه اجراست.

 

[Tara Motlagh]

مکتب(School)

دسته ای از هنرمندان که در خلق آثار خود بر اصل معینی توافق می کنند، به تدریج باعث ایجاد مکتبی می شوند. گاهی این اصول به شکل بیانیه ای صادر می شود. در صورتی که یک مکتب، فراگیر شده و کشورهای پیرامون خود را تحت تأثیر قرار دهد، به آن «نهضت» می گوییم.

 

[Tara Motlagh]

ژانر
مفهوم ژانر ، برگرفته از کلمه فرانسوی به معنای “نوع”،”دسته “و مشتق از واژه لاتین genus است. در بررسی ادبی، اصطلاح ژانر با اشکال مختلف به کار می رود و به تمایزهای میان انواع آثار اشاره دارد. مانند ژانر وحشت، ژانر داستانی، ژانر کمدی و…

 

[Tara Motlagh]

ژانر در حقیقت یک نوع دسته‌بندی برای متن نوشته شده (و یا هر رسانه‌ی هنری دیگر) است. تمام متون را می‌توان در دو گروه کلی «ادبیات داستانی» و «ادبیات غیرداستانی» دسته‌بندی کرد. هر یک از این ژانرها نیز خود شامل زیرمجموعه‌های دیگری می‌شوند. ژانر یک متن می‌گوید که آن نوشته در چه تم و چهارچوبی نگارش شده است. بنابراین موضوع کلی متن،‌ مضمون و تیپ آن در ژانر متن تعیین خواهد شد.

 

[Tara Motlagh]

ژانر (یا گونه) ادبی اصطلاحی است که برای طبقه‌بندی نوشته‌های ادبی براساس تکنیک‌ها، جزئیات، لحن، نوع فضاسازی و محتوای ارائه شده توسط نویسنده، یا حتی حجم کتاب مورد استفاده قرار می‌گیرد و به طور کلی و حدودی، از حال‌وهوا و فضای داستان و اتفاقات داخل آن خبر می‌دهد. ژانر نسبت به دو اصطلاح دیگر کلی‌تر و عمومی‌تر است و به خواننده، تنها طرح اولیه‌ای از داستان می‌دهد.

 

[Tara Motlagh]

تفاوت سبک ومکتب
- مکتب بر پايه اصول فکری آگاهانه ای است که توسط گروهی هم فکر ايجاد می شود. اما سبک فردی و نا خودآگاه است که تحت تأثير جهان بينی شخص، گذشته، نوع خانواده، طبقه و گرايشات روحی او شکل می گیرد.

 

[Tara Motlagh]

- در مراحل شکل گيری مکتب، ابتدا اصول پايه گذاری می شود و سپس مکتب جنبه رسمی پيدا می کند، در حالی که برای اينکه سبک يک هنرمند را تشخيص دهيم بايد ابتدا چندين اثر از او را ببينيم و سپس با توجه به ويژگی های مشترک در آثارش آن ها را دسته بندی کرد.

 

[Tara Motlagh]

- مکتب تأسيس می گردد. اما سبک همراه و گام به گام با نويسنده شکل می گيرد.
- مکتب نقطه شروع اوج و فرود دارد،‌ در حالی سبک يک هنرمند به تدريج به تکامل می رسد.

 

[Tara Motlagh]

تفاوت ژانر و سبک ادبی

اگر تا این‌جای مطلب، ژانر و سبک ادبی را به‌دقت فهمیده باشید، می‌توانید تفاوت میان ژانر و سبک را نیز تشخیص دهید. فرض کنید یک کتاب رمان دارید. این کتاب می‌تواند موضوع خاصی را به تصویر بکشد. مثلاً در رمان «تاوان» نوشته‌ی میناتو کانائه، یک ماجرای قتل و کشته شدن مرموز یک دختربچه‌ی دبستانی به تصویر کشیده می‌شود. این موضوع بیان می‌کند که تم کلی داستان،‌ معماگونه، وحشتناک، کارآگاهی و جنایی است. این عناوین، به عنوان «ژانر» رمان «تاوان» شناخته می‌شوند.

 

[Tara Motlagh]

حال پاراگرافی از این رمان (ترجمه‌ی مصطفی رضوی) را با هم می‌خوانیم:

«مادرم بلافاصله از من نپرسید که چه شده است. بالشتک‌ها را کنار هم گذاشت و من را به پهلو روی آن‌ها خواباند. سپس چای گندم خنکی برایم ریخت و به‌آرامی شروع به مالیدن گُرده و کمرم کرد و بعد با صدای آرامی زیر لب گفت: «خدا را شکر که بلا سر تو نیامد!» در حالی که احساس می‌کردم آن صدا تا اعماق سرم فرو می‌رود، چشمانم را بستم و به خواب فرو رفتم».