مجموعه اشعار منوچهری دامغانی

[~Fateme.h~]

نوبهار آمد و آورد گل و یاسمنا
باغ همچون تبت و راغ بسان عدنا
آسمان خیمه زد از بیرم و دیبای کبو
میخ آن خیمه ستاک سمن و نسترنا
بوستان گویی بتخانه فرخار شده‌ست
مرغکان چون شمن و گلبنکان چون وثنا
بر کف پای شمن بوسه بداده وثنش
کی وثن بوسه دهد بر کف پای شمنا
کبک ناقوس‌زن و شارک سنتورزنست
فاخته نای‌زن و بط شده طنبورزنا
پرده راست زند نارو بر شاخ چنار
پرده باده زند قمری بر نارونا
کبک پوشیده به تن پیرهن خز کبود
کرده با قیر مسلسل دو بر پیرهنا
پوپوک پیکی، نامه زده اندر سر خویش
نامه گه باز کند، گه شکند بر شکنا
فاخته راست بکردار یکی لعبگرست
در فکنده به گلو حلقه مشکین رسنا
از فروغ گل اگر اهرمن آید بر تو
از پری بازندانی دو رخ اهرمنا
نرگس تازه چو چاه ذقنی شد به مثل
گر بود چاه ز دینار و ز نقره ذقنا
چونکه زرین قدحی بر کف سیمین صنمی
یا درخشنده چراغی به میان پرنا
چون دواتی بسدینست خراسانی‌وار
باز کرده سر او، لاله به طرف چمنا
ثوب عتابی گشته سلب قوس قزح
سندس رومی گشته سلب یاسمنا
سال امسالین نوروز طربنا کترست
پار وپیرار همی‌دیدم، اندوهگن
این طربناکی و چالاکی او هست کنون
از موافق شدن دولت با بوالحسنا

 

[~Fateme.h~]

ای با عدوی ما گذرنده ز کوی ما

ای ماهروی شرم نداری ز روی ما؟


نامم نهاده بودی بدخوی جنگجوی

با هر کسی همی گله کردی ز خوی ما


جستی و یافتی دگری بر مراد دل

رستی ز خوی ناخوش و از گفتگوی ما


اکنون به جوی اوست روان آب عاشقی

آن روز شد که آب گذشتی به جوی ما


گویند سردتر بود آب از سبوی نو

گر مسـ*ـت آب ما که کهن شد سبوی ما


اکنون یکی به کام دل خویش یافتی

چندین به خیر خیر چه گردی به کوی ما؟

 

[~Fateme.h~]

می بر کف من نه که طرب را سبب اینست

آرام من و مونس من روز و شب اینست


تریاق بزرگست و شفای همه غمها

نزدیک خردمندان می را لقب اینست


بی می نتوان کردن شادی و طرب هیچ

زیرا که بدین گیتی اصل طرب اینست


معجون مفرح بود این تنگدلان را

مر بی سلبان را به زمستان سلب اینست


ای آنکه نخوردستی می گر بچشی زان

سوگند خوری، گویی: شهد و رطب اینست


می‌گیر و عطا ورز و نکو گوی و نکو خواه

اینست کریمی و طریق ادب اینست

 

[~Fateme.h~]

همی‌ریزد میان باغ، لؤلؤها به زنبرها

همی‌سوزد میان راغ، عنبرها به مجمرها


ز قرقویی به صحراها، فروافکنده بالشها

ز بوقلمون به وادیها، فروگسترده بسترها


زده یاقوت رمانی به صحراها به خرمنها

فشانده مشک خرخیزی، به بستانها به زنبرها


به زیر پر قوش‌اندر، همه چون چرخ دیباها

به پر کبک بر، خطی سیه چون خط محبرها


چو چنبرهای یاقوتین به روز باد گلبنها

جهنده بلبل و صلصل، چو بازیگر به چنبرها


همه کهسار پر زلفین معشوقان و پر دیده

همه زلفین ز سنبلها، همه دیده ز عبهرها


شکفته لاله نعمان، بسان خوب‌رخساران

به مشک اندر زده دلها، به خون اندر زده سرها


چو حورانند نرگسها، همه سیمین طبق بر سر

نهاده بر طبقها بر ز زر ساو ساغرها


شقایقهای عشق‌انگیز، پیشاپیش طاووسان

بسان قطره‌های قیر باریده بر اخگرها


رخ گلنار، چونانچون شکن بر روی بترویان

گل دورویه چونانچون قمرها دور پیکرها...


بهاری بس بدیعست این، گرش با ما بقابودی

ولیکن مندرس گردد به آبانها و آذرها...

 

[~Fateme.h~]

دلم ای دوست تو دانی که هوای توکند

لب من خدمت خاک کف پای تو کند


تا زیم، جهد کنم من که هوای تو کنم

بخورد بر ز تو آنکس که هوای تو کند


شیفته کرد مرا عشق و ولای تو چنین

شایدم هر چه به من عشق و ولای تو کند


نکنم با تو جفا، ور تو جفا قصد کنی

نگذارم که کسی قصد جفای تو کند


تن من جمله پس دل رود و دل پس تو

تن هوای دل و دل جمله هوای تو کند


زهره شاگردی آن شانه و زلف تو کند

مشتری بندگی بند قبای تو کند


رایگان مشکفروشی نکند هیچ کسی

ور کند هیچ کسی، زلف دوتای تو کند


بابلی کرد نتاند به دل مرده دلان

آن که آن زلف خم غالیه سای تو کند


چه دعا کردی جانا، که چنین خوب شدی

تا چو تو، چاکر تو نیز دعای تو کند


از لطیفی که تویی ای بت و از شیرینی

ملک مشرق بیمست که رای تو کند


میرمسعود که هرچ آن تو ازو یاد کنی

طالع سعد، همه سعد عطای تو کند


به همه کار تویی راهنمای تن خویش

خسروی تو دل تو راهنمای تو کند


با شرف ملکت را سیرت خوب تو کند

با بها دولت را فر و بهای تو کند

 

[~Fateme.h~]

گزیده بهترین رباعیات منوچهری

در بندم از آن دو زلف بند اندر بند

نالانم از آن عقیق قند اندر قند

ای وعده فردای تو پیچ اندر پیچ

آخر غم هجران تو چند اندر چند

 

[~Fateme.h~]

هر کار که هست جز به کام تو مباد

هر خصم که هست جز به دام تو مباد

هر سکه که هست جز به نام تو مباد

هر خطبه که هست جز به بام تو مباد

 

[~Fateme.h~]

دولت همه ساله بی‌جلال تو مباد

همت همه ساله بی‌جمال تو مباد

هر بنده که هست بی‌کمال تو مباد

خورشید جهان تویی، زوال تو مباد

 

[~Fateme.h~]

مسعود جهاندار چو مسعود ملک

بنشست به حق به جای محمود ملک

از ملک جز این نبود مقصود ملک

کز ملک به تربیت رسد جود ملک

 

[~Fateme.h~]

هست ایام عید و فصل بهار

جشن جمشید و گردش گلزار

ای نگار بدیع وقت صبوح

زود برخیز و راح روح بیار