آموزشی نقد عنصر توصیفات

[Tara Motlagh]

۲- توصیف صدا و آوا

صداها و آواها جزوی از محیط هستند. صداها می‌توانند توصیف کننده خیلی از وقایع، پدیده‌ها و حالات انسان‌ها باشد.
کافی‌ست چشمان خود را ببندیم و تنها از گوش‌هایمان برای شنیدن آن‌چه دور و برمان می‌گذرد استفاده کنیم.
صداها و آواها می‌توانند به وقایع مربوط شوند مثل: صدای انفجار، تصادف و ...

 

[Tara Motlagh]

یا صداها مربوط به پدیده‌های طبیعی باشند مثل: رعد و برق، بارش باران، صدای باد، صدای خش‌خش برگ‌های پاییزی در زیر پاها و...

 

[Tara Motlagh]

انسان‌ها هم که هر کدام صدای مختص به خود را دارند. یکی نرم و ملایم و زیر، دیگری زمخت و بم. حالات احساسی مختلف هم می‌توانند تفاوت‌های صدایی را ایجاد کنند مثل: فریاد زدن به علت عصبانیت، هق‌هق گریه، پچ‌پچ کردن و...

 

[Tara Motlagh]

پس هر چیزی در پیرامون ما می‌تواند صدا یا آوایی داشته باشد. منتقد باید بتواند تشخیص دهد که نویسنده تا چه حد مهارت داشته که به خوبی از توصیفاتی که مربوط به آوا و صدا هستند در جای مناسب و لازم استفاده کند.

 

[Tara Motlagh]

مثال باغ را دوباره در نظر می‌گیریم. کسی که باغی را توصیف می‌کند بی‌شک باید از صداهایی که در آن وجود دارد هم بگوید. در باغ معمولا به دلیل فضای سبز، وجود گل و گیاهان و درختان صدای پرندگان، زنبورهایی که لابه‌لای گل‌ها پرواز می‌کنند، صدای بادی که میان درختان می‌پیچد، یا صدای جریان آب در جویی که از کنار باغ می‌گذرد و یا فواره حوضی که در وسط باغ قرار دارد و... می‌تواند وجود داشته باشد.

 

[Tara Motlagh]

"گل‌های سرخ، سفید و زرد در کناره راه ورودی که با ماسه‌های درشت فرش شده بودند راهی زیبا تا میانه باغ ایجاد کرده بودند. پرندگانی که میان شاخه‌های درختان سرسبز و پربار میوه‌ پرواز می‌کردند، سر و صدای شادی بخشی را در باغ به راه انداخته بودند."
اضافه کردن تنها یک توصیف کوتاه از آوای پرندگان به همان توصیفی که تنها بخشی از ورودی باغ را توصیف می‌کرد، توصیف بهتر و ملموس‌تری را ایجاد می‌کند.

 

[Tara Motlagh]

۳- توصیف احساسات:

احساسات درونی هر شخص، بخشی از واکنش‌های آن فرد به وقایع و اتفاقاتی‌ست که در پیرامونش اتفاق می‌افتد. این‌که شخص احساس غم، خوشحالی، خشم، ترس، حیرت، عشق و ... کند کاملا به شرایط محیطی و درونی‌اش بستگی دارد.
احساسات در دو دسته طبقه بندی می‌شوند:
* احساسات مثبت مثل شادی، غرور و...
* احساسات منفی مثل غم، عصبانیت و...

 

[Tara Motlagh]

در داستان‌ها هم شخصیت‌های موجود، در شرایط مختلف احساسات خاصی را تجربه می‌کنند که باید توسط نویسنده به شکل زیبا و مناسبی توصیف شود و این وظیفه منتقد است که بتواند تشخیص دهد که نویسنده تا چه حد در امر توصیف احساسات شخصیت‌های رمانش موفق عمل کرده است.

 

[Tara Motlagh]

با همان مثال باغ پیش می‌رویم. دیدن باغی که زیبایی‌های خاص و فراوان، آب و هوای خنک و دل‌انگیز و پرندگان، گیاهان و درخت‌های فراوانی در آن وجود دارد، می‌تواند احساسات مثبتی را در بیننده ایجاد کند.

 

[Tara Motlagh]

"گل‌های سرخ، سفید و زرد در کناره راه ورودی که با ماسه‌های درشت فرش شده بودند راهی زیبا تا میانه باغ ایجاد کرده بودند. پرندگانی که میان شاخه‌های درختان سرسبز و پربار میوه‌ پرواز می‌کردند، سر و صدای شادی بخشی را در باغ به راه انداخته بودند. سرش را بالا گرفت، چشمانش را بست و عطر گل‌ها را که به دست نسیم ملایم بهاری در همه جا پراکنده بود به مشام کشید. انگار قلبش در شادابی و طراوت پیچیده در باغ غوطه می‌خورد. "