همگانی واژه مد از کجا امده؟ مد چیست؟

[~ArMaN~]

مُد (به فرانسوی: Mode) یا فَشِن (به انگلیسی: Fashion) اصطلاح کلی در زمینه هنر طراحی پوشاک است که تحت تأثیر اوضاع فرهنگی و اجتماعی جامعه در یک دوره زمانی مشخص انجام می‌پذیرد. محصولات این صنعت شامل پوشاک، کفش، کیف، لوازم آرایشی و اثاث می‌شود.

 

[~ArMaN~]

مد، صنعت پیچیده‌ای است که شامل صنایع کوچک‌تری مانند فراورده‌های پوشاک و تأمین کالا، پارچه، مواد خام، رنگ، تولید، حمل و نقل، فروش، عرضه و تقاضا و نهایتاً دور ریختن آنها می‌شود.

به هنرمندان عرصه پوشاک که با طرح‌های ابداعی‌شان تأثیر به‌سزایی در صنعت مد در یک دوره خاص زمانی بگذارند، «جامه‌آرا» «طراح لباس» می‌گویند.

 

[~ArMaN~]

مد، دومین صنعت آلاینده محیط زیست است. برای کنشگران محیط زیست، میزان بالای کربن تولید شده در این صنعت به نسبت مصرف دیگر مواد شیمیایی، کمترین اهمیت را دارد. این کنشگران بیشتر نگران استفاده زیاد از مواد نگهدارنده، رنگ‌های شیمیایی، آفت‌کش‌های مزرعه‌های پنبه و مواد زائدی هستند که تولید لباس ایجاد می‌کند.

پنبه از رایج‌ترین الیاف طبیعی است و نزدیک به ۴۰ درصد پوشاک مصرفی انسان را تأمین می‌کند. اما تولید آن نیازمند مصرف بسیار زیاد آب است و نمونه آن استفاده ازبکستان (ششمین تولیدکننده پنبه جهان) است که در دهه‌های ۱۹۵۰ با تغییر مسیر دو رودخانه بزرگ آمودریا، از جنوب و سیردریا از شمال دریاچه آرال به سوی مزارع پنبه، باعث خشکی دریاچه شد.

همچنین پنبه از وابسته‌ترین گیاهان به مواد شیمیایی افزودنی و آفت‌کش‌ها است. تقریباً ۳ درصد از مزارع کره زمین به کشت پنبه اختصاص داده شده‌اند که به گفته وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا از پرمصرف‌ترین مواد شیمیایی و حشره‌کش‌های زراعتی در جهان است.

 

[~ArMaN~]

افزایش لباس‌های دور ریخته‌شده در گورستان‌های زباله و آلودگی‌های ناشی از مواد شوینده، به آلایندگی این صنعت می‌افزاید.

برای حل این مشکلات، شاخه‌ای به نام مد سازگار با محیط زیست پدید آمده‌ است.

 

[~ArMaN~]

مد به صورت فصلی و در بعضی برندها به صورت هفتگی تغییر می‌کند. تقاضا برای تغییر و همراهی با مد، رو به افزایش است و به همین دلیل مصرف تولیدات ارزان قیمت با کیفیت پایین یا به اصطلاح «فَست فشن» رو به رشد است.اگر بخواهیم تعریفی ساده و دم دستی از فست فشن ارائه دهیم؛ فست فشن بیزینسی است از تکرار کردن ترندهای کت‌واک‌ها و طراحی‌های high fashion و تولید انبوه آنها و انتقال سریع به خرده فروشی‌ها در حالی که تقاضای بالایی دارند. کالکشن‌های فست فشن معمولاً متأثر از استایل‌هایی‌اند که در هفته‌های فشن نمایش داده می‌شوند و معمولاً تن سلبریتی‌هااند. چرا فست فشن طرفداران زیادی دارد؟ به دلیل ساده‌ای که به مشتری‌ها اجازه می‌دهد لباس‌های جدید و جذاب و ترند را با قیمت مناسب تهیه کنند.

 

[~ArMaN~]

لباس‌های عجیب و یا خنده‌دار برخی طراحان مد، با اهداف هنری یا مفهومی طراحی می‌شوند و برای پوشش رایج طراحی نشده‌اند. مد ناپوشیدنی به لباس‌ها یا لوازم جانبی اطلاق می‌شود که پوشیدن آنها در زندگی روزمره غیرعملی، ناراحت‌کننده یا غیرممکن است. این اقلام ممکن است صرفاً برای اهداف هنری یا مفهومی طراحی شوند، یا ممکن است به عنوان یک نمونه برای مناسبت‌های خاص در نظر گرفته شوند. با این حال، آنها به دلیل عواملی مانند وزن بیش از حد، طراحی محدود یا عدم عملکرد مناسب برای پوشیدن معمول و رایج نیستند. مد لباس ناپوشاک اغلب در نمایشگاه‌های هنری به نمایش گذاشته می‌شود و معمولاً در خرده‌فروشی‌های رایج فروخته نمی‌شود.

 

[~ArMaN~]

موزه‌های مشهور مُد

موزه ویکتوریا و آلبرت در شهر لندن
کاخ گالیرا که به‌طور رسمی «موزه مُد شهر پاریس» نامیده می‌شود

 

[~ArMaN~]

مد سازگار با محیط زیست یا مد پایدار (به انگلیسی: Sustainable fashion) (پایداری منابع زیست‌محیطی)، که مد دوستدار محیط زیست نیز نامیده می‌شود شیوهٔ خاصی از طراحی است و به عنوان قسمتی از فلسفهٔ طراحی شناخته می‌شود که بر پایهٔ مبانی زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی بنیان‌گذاری شده‌است و هدف آن ایجاد سیستمی در طراحی است که خود را در برابر محیط زیست و اجتماع مسئول می‌داند. مد پایدار بخشی از روند بزرگ طراحی سازگار با محیط زیست به‌شمار می‌رود، که مطابق آن محصول، با در نظر گرفتن اثرات زیست‌محیطی و اجتماعی که به جا خواهد گذاشت ساخته می‌شود و سعی این روش طراحی بر این است که تا حد امکان تأثیرات تخریب کنندهٔ عملکردهای انسانی در محیط طبیعی کاهش یابد به عنوان مثال چگونگی میزان کاهش وزن محصولات برای کاستن از انتشار کربن در محیط و حفظ منابع طبیعی و بقای محیط زیست را مد نظر قرار می‌دهند. بر طبق آمار می۲۰۰۷ مجلهٔ ووگ این یک مد یک روند کوتاه مدت نداشت و چندین فصل ادامه پیدا کرد.

 

[~ArMaN~]

علاوه بر اینکه بر اساس مانیفست حفظ محیط زیست درصدی از فروش محصولات در دنیای مد به سازمان‌های خیریه اهدا می‌گردد طراحان مد نیز امروزه سعی می‌کنند با تولید این نوع محصولات که از طریق استفاده از مواد اولیه سازگار با محیط زیست ساخته می‌شوند آن‌ها را بار دیگر به بازار معرفی کنند و در معرض نمایش قرار دهند. امروزه سازمان‌های مشخصی به وجود آمده‌اند که سعی در ایجاد و افزایش فرصت‌ها برای طراحان مد پایدار دارند که انجمن ملی طراحان مد پایدار یکی از این سازمان‌ها است. هدف اینگونه سازمان‌ها کمک به کار آفرینان در این زمینه برای رشد مدهای سازگار با محیط، فرهنگ‌سازی، هدایت و آگاه‌سازی جامعه در این مسیر می‌باشد، از دیگر وظایف این سازمان، آموزش طراحان مد پایدار و افزایش دسترسی آن‌ها به ابزار و منابع صنعتی مورد نیازشان برای پیشبرد کسب و کارهای خلاق، نوآورانه و مؤثر در این زمینه‌است و همچنین ایجاد تغییر در جامعه از طریق فراهم آوردن بازار کار مرتبط با طراحی و مد ارائه شده از طریق آموزش و پرورش افراد، ایجاد برنامه‌هایی که این صنعت جدید را پرورش می‌دهند و به پایداری و رشد اقتصادی آن کمک می‌نمایند.

 

[~ArMaN~]

بر اساس آمار سازمان غیر انتفاعی ارت پلج (به انگلیسی: Earth Pledge) که سازمانی است متعهد به حمایت و ترویج توسعه پایدار، حداقل ۸۰۰۰ مادهٔ شیمیایی وجود دارند که در مواد خام تولید پارچه از آن‌ها استفاده می‌شود و۲۵ درصد از آفت کشها برای تولید پنبهٔ غیره ارگانیک به کار برده می‌شوند که این مسئله باعث آسیب جبران ناپذیر به مردم و محیط زیست می‌شود و دو سوم از مقدار کربن منتشر شده در محیط از پوشاک خریداری شده به جای مانده‌اند.