خبری ۷۱ سال از درگذشت ملک‌الشعرا "بهار" گذشت

[Puyannnn]

شعر و ادب در عصر مشروطه قدم در روزگار تازه‌ای گذاشت که تجدّدطلبی و نوخواهی رکن رکین آن به شمار می‌آید. این تجدّدطلبی و نوجویی که پیش و بیش از همه در آثار چهار چهره شاخص شعر مشروطه: ملک‌الشعرا "بهار"، میرزاده عشقی، فرخی یزدی، نسیم شمال، متجلّی شده است، عمدتاً حول محور واحد ظلم‌ستیزی و مبارزه با مظاهر ارتجاع و استبداد داخلی و خارجی سامان گرفته و شواهد متعدّدی نیز برآن صحّه می‌گذارد.

 

[Puyannnn]

به طور نمونه وسعت و دامنه تسلط او بر اسالیب کهن شعر پارسی و آگاهی‌اش از سیر تاریخی و ادبی زبان فارسی در کنار فعالیت در عرصه‌هایی همچون تدوین نخستین نمونه‌های متون درسی آکادمیک برای تدریس در دوره دکتری ادبیات و تصحیح و تحشیه برخی از مهم‌ترین مواریث خطّی کهن از آن دست ویژگی‌هایی است که جز در بهار در کار هیچ یک از شاعران دیگر هم‌روزگارش به چشم نمی‌خورد.

این شاعر و ادیب مردمی در طول دوران پربار حیات ادبی‌اش همواره با ظلم و بیداد شاهان و حاکمان سیاسی مستبد روزگار خودش در پیکار بود و در این راه تمام توان و قریحه ادبی‌اش را وقف آرمان‌های بلند آزادی‌خواهی و مساوات‌طلبی کرد و سروده‌های ارجمندی از خودش در این زمینه به یادگار گذاشت.

امروزه هر محقق ادبی و داور منصفی که بخواهد در کارنامه علمی ـ فرهنگی وی نظر کند و عملکردش را با محک نقد بسنجد، ناگزیر خود را با قلمرو وسیعی از شاعری، نقد و تصحیح متون ادبی کهن، آموزگاری و تدریس در دانشگاه گرفته تا روزنامه‌نگاری و فعالیت سیاسی ـ اجتماعی تا سطوح عالی نمایندگی مردم در مجلس و وزارت فرهنگی و... مواجه می‌یابد که سنجش و ارزیابی هر کدام از این فعالیت‌ها خود محتاج دقت‌‌نظر و فحص و فراست وافری است.

برای بازشناسی منزلت شعری این «سنّت‌گرای نواندیش» (به تعبیر دکتر اسلامی‌ندوشن) که آخرین استاد شعر کلاسیک فارسی به ویژه در عرصه قصیده‌سرایی به شمار می‌آید، توجه به این نکته ضروری است که «او در پایان یک دورۀ عظیم از تجارب قدما، بخش مهمی از آن تجربه‌ها را به خدمت مسایلی در‌آورده که قدما از پرداختن به آن‌ها محروم بوده‌اند: یعنی ساخت و صورت‌های قدمایی شعر را که بیشتر در خدمت معانی محدودی از هجو و مدح و اخلاق بوده به قلمرو گسترده‌ای از مسایل سیاسی و اجتماعی و فرهنگی عصر جدید درآورده است» (به نقل از دکتر شفیعی کدکنی)