آموزشی ۹ تکنیک رایج برای ترجمه‌ی متون به هر زبان

[DLNZ]

۱-قرض گرفتن (Borrowing)

گاهی بنا به نظر مترجم واژه ای ترجمه نمیشود و عینا در متن ترجمه نوشته میشود. مترجم کلمه اصلی را عینا مینویسد تا نشان دهد ترجمه ای صورت نگرفته است تکنیک قرض گرفتن در واقع ترجمه نیست و اصل کلمه در زبان اصلی نوشته می‌شود.

 

[DLNZ]

۲- گرته برداری (calque)

تکنیک گرته برداری یا وام گیری زبانی تکنیکی است که در آن اصطلاحات و واژه هایی که نمونه ای در زبان ترجمه ندارند به کار میرود. در واقع این نوآوری ها در همه جای دنیا به زبان اصلی استفاده میشود. برای مثال واژه Computer اغلب به همان صورت کامپیوتر استفاده می‌شود.

 

[DLNZ]

۳-ترجمه تحت لفظی (literal translation)

متداول ترین تکنیک ترجمه تحت لفظی است. در این تکنیک واژه های کلمه به کلمه ترجمه میشود. این تکنیک مزایای بالایی دارد. یکی از اصلی ترین مزایای این تکنیک ساختار ادبی قوی تر نسبت به سایر تکنیک ها است.

اما نکته ای که در ترجمه تحت لفظی باید به آن توجه کرد آشنایی مترجم با فرهنگ، دستور زبان و سبک نوشتاری کشور مبدا.

 

[DLNZ]

۴- جابه جایی (Transposition)

در تکنیک جابه جایی مترجم به گونه ای سطح یا واژه ها را جابه جا میکند که مفهوم صریح به خواننده برسد اما در واقع دستور زبان تغییر میکند. این تکنیک معمولا برای روان سازی متون در ترجمه به کار میرود و جابه جایی با هدف ترجمه ای روان تر انجام میگیرد.

 

[DLNZ]

۵- تلفیق (Modulation)

در تکنیک تلفیق تغییر بیان و ساختار متن و حتی معنا نیز تغییر میکند. در این تکنیک هدف مترجم تغییر معنی به گونه ای که دیدگاه نویسنده گویا تر مطرح شود. در تکنیک ترجمه تلفیق استفاده از مفاهیم در زبان مبدأ و زبان مقصد متفاوت می‌باشد ولی ایده اصلی دست نخورده باقی می‌ماند. به کار گرفتن جملات متفاوت در ترجمه که همگی بیانگر یک مفهوم واحد می‌باشند. این تکنیک در ترجمه کتاب، ترجمه مقاله و انواع ترجمه کاربرد دارد و بر خلاف تکنیک جابجایی تغییراتی در دستور زبان صورت میگیرد.

 

[DLNZ]

۶-تکنیک ترجمه معادل یابی (equivalence)

این تکنیک در واقع زمانی است که مترجم برای انتقال پیام نویسنده از یک عبارت متفاوت استفاده میکند. بسیاری از اصطلاحات، اصوات و نام برندها نیازمند معادل سازی است. در این تکنیک انتقال پیام در زبان اول و ترجمه به یک صورت است و د ررواقع خواننده هر دو زبان را به یک برداشت میرساند برای این کار مترجم سعی در یکسان سازی موقعیت در زبان اصلی با زبان مقصد را دارد.

 

[DLNZ]

۷- اتخاذ یا اقتباس (adaptation)

در تکنیک اقتباس مترجم به دنبال همانندسازی فرهنگی است. این تکنیک معمولا در ترجمه آزاد به کار میرود و تغییر در متن ترجمه با یک هدف خاص صورت میگیرد. این ترجمه ها معمولا برای خواننده ملموس و گویا تر است. این تکنیک در ترجمه های خصوصی و علمی کمتر استفاده میشود و معمولا در متون مربوط به سنین پایین برای درک راحتتر استفاده میشود.

 

[DLNZ]

۸- حذف کردن

گاهی در حین ترجمه یک متن نویسنده بنا به نظر فنی خود تکرار یک جمله و یا اصطلاح را جایز نمیداند و آن را حذف میکند. استفاده از تکنیک حذف کردن در همه‌جا جایز نیست و در جاهایی مورد استفاده قرار میشود که متن ازلحاظ فنی و نگارشی اشکالی ندارد ولی با توجه به اشراف مترجم به مفهوم اصلی متن، وی با حذف جملات ذهن خواننده را درگیر مطالب پیرامون و حواشی نمی‌کند تا مخاطب به‌درستی متن را درک کند.

 

[DLNZ]

۹- اضافه نمودن

گاهی حین فرایند ترجمه نویسنده به عبارت یا اصطلاحی برخورد میکند که بنا به صلاح دبد خود لازم میداند تا توضیحاتی اضافه کند هدف نویسنده از انجام این کار این است که می‌خواهد در مورد مطالب مهم‌تری سخن بگوید و اطلاعات جامع‌تری را برای مخاطبان متن بیان کند. به کلامی دیگر اینکه فرد مترجم یک سری مطالبی را در ترجمه‌اش ذکر می‌کند که در متن اصلی نیست ولی مترجم برای اینکه مخاطبی که متن را می‌خواند بتواند مفهوم آن را بفهمد و بهتر آن را درک کند این مطالب را در متن ترجمه‌شده ذکر می‌کند.