تکنولوژی 13 تکنولوژی روز دنیا

[سپیدخون؛]

۱۰- هم‌جوشی هسته‌ای


هم‌جوشی هسته‌ای دقیقاً مقابل شکافت هسته‌ای قرار می‌گیرد. در فرآیند شکافت، یک هستهٔ سنگین به دو هستهٔ کوچک‌تر تبدیل می‌شود، اما در هم‌جوشی هسته‌ای هسته‌های سبک‌تر با هم تلفیق می‌شوند تا یک هسته سنگین را به وجود آورند.
فرآیند هم‌جوشی همان واکنشی است که انرژی خورشید را تولید می‌کند. در خورشید طی مجموعه‌ای از واکنش‌های هسته‌ای، ۴ ایزوتوپ هیدروژن-۱ به یک هلیوم-۴ تبدیل شده و انرژی بسیار عظیمی را آزاد می‌کنند. هدف دانشمندان در ۵۰ سال گذشته این بوده که مقدار انرژی آزادشده واکنش هم‌جوشی را کنترل کنند. اگر انرژی حاصل از یک واکنش هم‌جوشی آرام‌آرام آزاد شود، می‌تواند برای تولید نامحدود برق مورد استفاده قرار گیرد. علاوه بر این، در این روش هیچ زباله‌ای تولید نمی‌شود که برای دفعش به مشکل بخوریم یا با آن اتمسفر را آلوده کنیم. دانشمندان برای دست‌یابی به رویای هم‌جوشی هسته‌ای باید بر سه مشکل عمده غلبه کنند: دما (برای انجام هم‌جوشی انرژی بسیار زیادی نیاز است؛ اتم‌های هلیوم باید تا ۴۰ میلیون درجه کلوین داغ شوند؛ یعنی از خورشید هم داغ‌تر!)، زمان (هسته‌های باردار شده باید آن‌قدر کنار هم نگه داشته شوند تا واکنش شروع شود) و در آخر مهار (در این دما همه چیز در حالت گاز است و به همین دلیل مهار کردن آن‌ها یک چالش بزرگ است).
با این که پروژه‌های متفاوتی در جاهای مختلف در حال اجراست، مقر اصلی هم‌جوشی هسته‌ای پروژه«راکتور آزمایشی حرارت هسته‌ای بین‌المللی» (International Thermonuclear Experimental Reactor) یا به اختصار ITER است. این پروژه در سال ۱۹۸۵ و زمانی‌که جماهیر شوروی به ایالات‌متحده پیشنهاد داد با همکاری کشورهای مختلف کاربردهای صلح‌آمیز هم‌جوشی هسته‌ای را پیدا کنند، پایه‌گذاری شد. از آن زمان تاکنون، تعداد کشورهای مشارکت‌کننده در ITER به ۳۵ رسیده و هزینه‌ای معادل ۵۰ میلیارد دلار برای آن تخمین زده شده‌است. سازه‌های کلیدی ITER هنوز در حال ساخت هستند و زمانی‌که کار ساخت آن‌ها به پایان برسد یک راکتور ۳۰ متری به وزن ۲۳ هزار تن خواهیم داشت که هسته‌اش از خورشید هم داغ‌تر است. اگر این راکتور با موفقیت راه‌اندازی شود، ITER می‌تواند مشکل انرژی جهان را برای ۳۰ میلیون سال آینده حل کند و به نجات سیارهٔ زمین از فجایع محیط‌زیستی کمک کند.

 

[سپیدخون؛]

۱۱- اَبَرداده و یادگیری ماشینی


با ابرداده و یادگیری ماشینی می‌توان بر حجم عظیم و روزافزون داده‌های ذخیره‌شده کنترل داشت و از آن‌ها استفاده کرد. آیندهٔ تکنولوژی به این موارد نیاز دارد.
«ابرداده» کلمه‌ای است که این روزها زیاد به گوش می‌رسد و برای توصیف مجموعه‌های عظیم داده‌های ساخت‌یافته و ساخت‌نایافته که با تکنیک‌های پایگاه داده‌ای قدیمی نمی‌توان آن‌ها را پردازش کرد، استفاده می‌شود. تجزیه و تحلیل ابرداده‌ها چیزهایی را آشکار می‌کند که قبلاً به دلیل هزینهٔ بالای پردازش داده‌ها بر ما پوشیده بودند؛ مثل نفوذ هم‌سالان بین خریداران، که تحلیل تراکنش‌ها و داده‌های اجتماعی و جغرافیایی خریداران آن را آشکار کرد. با افزایش روزافزون داده‌های ذخیره‌شده به‌صورت آنلاین، به‌خصوص وقتی که اینترنت اشیا و گجت‌های پوشیدنی نیز به نقطه اوج خود برسند، دنیا به‌زودی به آستانه اضافه بودن داده‌ها می‌رسد. حرکت در میان این حجم عظیم از داده‌ها امری ضروری بوده و اینجاست که یادگیری ماشینی وارد می‌شود. یادگیری ماشینی ربطی به ربات‌های خانگی ندارد. در واقع، مفهومی نزدیک‌تر از خانه است. برای مثال، جعبه دریافت ایمیل‌های شما یک پوشه هرزنامه (Spam Folder) دارد و ایمیل‌هایی که بر اساس یک الگوریتم بر الگوی خاصی منطبق می‌شود را به این پوشه می‌فرستد. این الگوریتم یاد گرفته است ایمیل‌ها را به دسته‌های «هرزنامه» و «غیرهرزنامه» تقسیم کند. به‌طور مشابه، صفحهٔ فیسبوک شما پر است از ارسال‌های دوستان صمیمی‌شما، چون الگوریتمی وجود دارد که تمایلات و علاقه‌مندی‌های شما را با توجه به تعاملات‌تان (مثل لایک کردن، کامنت گذاشتن، به اشتراک گذاشتن و کلیک کردن) یاد گرفته است.
در آینده تکنولوژی و جایی که ابرداده و یادگیری ماشینی به هم می‌رسند، یک انقلاب اطلاعاتی منتظر ایستاده است! بخش پزشکی بیشتر از همهٔ بخش‌های دیگر این پتانسیل را دارد. الگوریتم‌های هوشمندی که با داده کاوی (Data Mining) مجموعه داده‌های بیمار، بیماری‌های قبلی او و اطلاعات ژنتیکی به پزشک‌ها کمک می‌کنند. ماشین می‌تواند در بین داده‌های ثبت شده بسیار زیاد جست‌وجو کند و آن‌ها را به اطلاعات پزشکی ربط دهد. برای نمونه، یک بیمار مبتلا به سرطان که برای انجام درمانش می‌آید را در نظر بگیرید. ماشین به دکتر اطلاع می‌دهد که او یک ژن یا مجموعه‌ای از ژن‌های خاص دارد و دکتر می‌فهمد که باید از درمان خاصی برای او استفاده کند. عالیه، نه؟

 

[سپیدخون؛]

۱۲- اینترنت اشیا

د و با توجه به نتیجهٔ پردازش این ابرداده‌ها عکس‌العمل نشان می‌دهند. یخچال، سطل‌آشغال و حتی توستر کامپیوتری شده و از همه مهم‌تر با هم شبکه می‌شوند. یکی از نمونه‌های شناخته‌شده این تکنولوژی، ترموستات Nest است. این ترموستات متصل به وای‌فای به شما اجازه می‌دهد که از راه دور و به کمک تلفن همراه خود، دما را تنظیم کنید. هم‌چنین می‌تواند الگوهای رفتاری شما را یاد گرفته و بر اساس آن برنامه‌های تنظیم دما بسازد. گوگل در سال ۲۰۱۴، Nest را به مبلغ ۳٫۲ میلیارد دلار خریداری کرد. شرکتی دیگر به نام SmartThings (اشیای باهوش)، که سامسونگ آن را آگوست امسال خرید، سنسورها و کیت‌های خانه هوشمند مختلفی را ارائه می‌دهد که می‌توانند چیزهایی مثل ورود و خروج افراد به خانه را کنترل کرده و در صورت نشت آب به شما اخطار دهد تا از این راه آرامش خاطر صاحب‌خانه را تأمین کند. اینترنت اشیا با میلیاردها سنسور، سیستم‌های هوشمند و اپلیکیشن در آینده تکنولوژی بازاری به راه خواهد انداخت که تاکنون نمونه‌اش را ندیده‌ایم. اگر کنجکاوید می‌توانید با روتر وای‌فای اینترنت اشیا را تجربه کنید.