جامعه ایرانی آداب و رسوم قوم ترکمن

[DLVAN]

آشنایی با آداب و رسوم مراسم ازدواج ترکمن‌ها

 

[DLVAN]

مراسم عروسی در گوشه گوشه ایران عزیزمان آداب و رسوم مخصوص به خودش را دارد. همانطور که می دانید ایران کشوری متمدن و با تاریخی کهن و گسترده است که در آن اقوام مختلفی زندگی می کرده اند و هر کدام برای خود دارای آداب و رسوم خاصی هستند و همین خود سبب شده تا سرزمینمان جذاب باشد و تاریخی دلچسب داشته باشد. ترکمن ها در مراسم گوناگون، آیین های دینی و مذهبی، مراسم سوگواری و عزا و حتی نوع پوشش از دیگر اقوام این سرزمین متمایزند و سنت های شان رنگ و بوی گذشته ها را دارد. در این مطلب از مجله گردشگری الی گشت می خواهیم درباره ی آداب و رسوم عروسی ترکمن ها صحبت کنیم.​

 

[DLVAN]

ترکمن ها مانند دیگر گروه های مسلمانان، ازدواج با محارم را حرام می دانند.
مرد ترکمن می تواند با دختر یا زن غیر ترکمن پیوند زناشویی ببندد.
زن یا دختر ترکمن نمی تواند با مرد یا پسر غیر ترکمن تشکیل خانواده دهد.
داماد به زبان ترکمن ها «کورک / کوراکن» و عروس «گِلین» می شود.
زنانی که بیوه می شوند باید به مدت یک سال به سوگ شوهرشان بنشینند. پس از آن، پدر و مادر یا برادران، حق دارند که او را دوباره شوهر بدهند. پسران مجرد اجازه ی ازدواج با زنان بیوه را ندارند، مگر اینکه زن بیوه، زن برادر مرد باشد یعنی به عقد برادر شوهرش در بیاید.
ترکمن ها مهریه را به صورت نقدی در روز عروسی پرداخت می کنند. گاو و گوسفند و شتر و اسب معادل نیز قبول است. این میزان به پدر و مادر یا برادر آن دختر پرداخت می شود و تمام آن از آن پدر و مادر است.

 

[DLVAN]

نکته ی جالبی که در آداب و رسوم ترکمن ها برای ازدواج وجود دارد این است که جهزیه روال نیست و بسته به تمایل پدر و مادر عروس داده می شود و معمولا محدود و شامل قالی، قالیچه، پشتی، صندوق و پوشاک است.
سن ازدواج در زمان های گذشته میان ترکمن ها برای پسران ۱۵ تا ۱۶ سالگی و برای دختران بین ۹ تا ۱۰ سالگی بوده است؛ البته این اعداد مربوط به گذشته ها می شود و این سن ها امروز افزایش یافته اند.
در میان ترکمن ها معمولا پدر برای پسرش دختری را در نظر می گیرد و قراردادهای مربوط به ازدواج را به سرانجام می رساند.

 

[DLVAN]

یکی از جزء ها جدا نشدنی از عروسی های ترکمن ها شیربها است که توسط پدر داماد به پدر عروس پرداخت می‌ شود. اگر داماد زن خود را از دست داده یا بخواهد زن دوم بگیرد خودش باید قراردادهای مربوط به ازدواج را انجام دهد و شیربها را پرداخت کند. اگر پدر عروس در قید حیات نباشد شیربها به بزرگترین مرد خانواده پدر عروس که به طور معمول برادر بزرگ عروس است نیز پرداخت می شود.

 

[DLVAN]

خانواده دختر ترجیح می‌دهند که دامادی را از میان خویشاوندان نزدیک و تقریبا هم سن داشته باشند. در حالی که خانواده داماد به دنبال عروس ازدواج نکرده هستند و سالم بودن و فعال بودن او و بچه آوردن برای شان اهمیت دارد.

 

[DLVAN]

نکته ی جالبی که در آداب و رسوم ترکمن ها برای ازدواج وجود دارد این است که جهزیه روال نیست و بسته به تمایل پدر و مادر عروس داده می شود و معمولا محدود و شامل قالی، قالیچه، پشتی، صندوق و پوشاک است.
سن ازدواج در زمان های گذشته میان ترکمن ها برای پسران ۱۵ تا ۱۶ سالگی و برای دختران بین ۹ تا ۱۰ سالگی بوده است؛ البته این اعداد مربوط به گذشته ها می شود و این سن ها امروز افزایش یافته اند.
در میان ترکمن ها معمولا پدر برای پسرش دختری را در نظر می گیرد و قراردادهای مربوط به ازدواج را به سرانجام می رساند.

 

[DLVAN]

ثوزآتماق
مرحله اول برای ازدواج در بین ترکمن ها توزآتماق است که پسری، دختری را برای زندگی مشترک می پسندد و بعد دختر و خانواده او تحقیق می کند و در ادامه چند تن از بانوان فامیل نزدیک پسر که بیشتر مادر، خواهر، عمه و یا خاله او هستند به خانه خانواده دختر می روند.

 

[DLVAN]

ثوزآلماق
بعد از گذر از اولین مرحله خانواده دختر کار تحقیق را شروع خواهند کرد که تقریبا این تحقیقات چند هفته تا چند ماه طول می شود. هر از گاهی یک نماینده خانواده پسر نظر خانواده دختر را جویا می شود و سرانجام در صورت رسیدن به جواب مثبت به خانواده پسر مژده می دهد و می گوید: ‘ثوزیمی آلدیلار’ سخنم یعنی سخن خواستگاری پذیرفته شد.

 

[DLVAN]

اعلام قبولی از طرف خانواده دختر «ثوزآلماق» گفته می شود و در این مرحله تاریخ آشنایی مقدماتی نیز تعیین می گردد.