جامعه ایرانی آداب و رسوم قوم ترکمن

[DLVAN]

قاپی آچماق
مرحله سوم مربوط به آشنایی مادر، خواهر زن، زن عموها و زن برادرهای داماد با خانواده عروس است. معمولا خانواده داماد با شیرینی های رنگارنگ به خانه ی پدری عروس می روند و تاریخ بله برون و نامزدی را تایین می کنند. که به این مرحله قاپی آچماق می گویند.

 

[DLVAN]

دوزدادشماق
مرحله ی بعدی دوزدادشماق است که در آن فقط زن های فامیل دور هم جمع می شوند و هدایایی برای عروس آینده ی خودشان می آورند و به اصطلاح خودشان نون و نمک یکدیگر را می خورند.

 

[DLVAN]

آداماق
یک مراسم دیگری به نام آداماق وجود دارد که در آن زنان هر دو خانواده حضور دارند و بزرگتر خانواده داماد نخی باریک و سیاه و سفید به هم تابیده اند به گردن دختر می آویزد. این نخ نیز نشانه یکی شدن دو شخصیت متضاد یعنی پسر و دختر است و نیز نشانه توافق آنها برای زندگی مشترک با حذف تضادهای رفتاری می باشد.

 

[DLVAN]

بعد از این مرحله دختر را “آداقلی” یعنی دختری که نامزد دارد، می گویند.

مال کثشمک
خب یکی از مهمترین مراسم مال کثشمک است که در آن خانواده ی داماد به خانواده عروس اطلاع می دهند که در فلان شب برای تعیین مهریبه به نزد آنان خواهند آمد. در این مراسم معمولا بزرگترهای حضور دارند تا به یک عدد توافقی برسند.

 

[DLVAN]

قودابولماق
یک مرحله مانده به جشن عروسی قودابولماق است که در آن عده ای از زنان خانواده داماد با قرار قبلی برای اجرای مرحله دوم نامزدی به خانه ی پدر عروس آینده خود می روند و با این عمل قرابت سببی را صورتی رسمی تر می دهند
.

 

[DLVAN]

هدایایی که در “مراسم قودابولماق” از طرف خانواده داماد به عروس داده می شوند نیز عبارتند از:



۱۲ عدد مجمه (سینی) بوده و در هریک چهار قرص نان قاتلاما است و به وسیله یکی از زنان فامیل حمل می شود. همچنین ۴ عدد کله قند، دؤش (قسمتی از گوشت سی*ن*ه و راسته گوسفند است که به شکل مثلث از بدن گوسفند جدا می شود و معمولا به وسیله زن برادر داماد ) حمل می شود، گوشواره و گردن بند طلا، ساعت مچی، و هدایایی از قبیل روسری، چارقد، کفش، پارچه پیراهنی و حلقه نامزدی

 

[DLVAN]

اوربا یایراتماق
یک مراسم که درست قبل از قودابولماق است جا افتاد و آن اوربایایراتماق است که در این مراسم مادر داماد جشن کوچکی با حضور زنان فامیل و همسایه ها ترتیب می دهند که در آن ها می خواهد تا او را در پختن نان روغنی قاتلاما یاری دهند..

 

[DLVAN]

ثاغت بل لِ مک
مراسم های ترکمن ها تمامی ندارد و یکی مراسم کوچک هم در خانه پدری عروس برگزار می شود که به آن ” ثاغت بل لِ مک ” می گویند. افرادی که در این مراسم حضور دارند نیز عبارتند از زنان دو خانواده که بیشتر مادر، خواهر، زن برادر عروس و زن برادر داماد هستند تاریخ و روز عروسی را تعیین می کنند و این روز حتما باید یکی از روزهای سعد باشد. اعداد سعد اعدادی هستند که به ۷ یا ۹ ختم می شوند به عقیده ی آنان این روزها شکوم دارد

 

[DLVAN]

کارت نویسی
مراسم کارت نویسی ۲ هفته قبل از جشن عروسی است داماد دوستان بسیار نزدیک خود را برای صرف شام دعوت می کند و بعد از صرف شام با همکاری مهمانان لیستی از اسامی کسانی که باید به عروسی دعوت شوند تهیه می شود و براساس آن کارت عروسی را می نویسند. این کارت ها، حدود یک هفته قبل از جشن عروسی توزیع می شود، در قدیم که صنعت چاپ وجود نداشت، کار دعوت حضوری بود.

 

[DLVAN]

ب وورچی
ب وورچی اصطلاحا به زنی می گویند که معتمد خانواده عروس و داماد بوده، وی در گوشه ی از آلا چیق ترکمنی یا اتاق می نشیند در حالی که صندوق چوبی پیش رو دارد و ضمن تحویل گرفتن هدایای مدعوین، متقابلا هدایایی تقدیم می کند.