تاریخ جهان انقلاب انگلستان از میانه‌ی ویرانه‌ها

[حنا نویس]

تحولات در مناسبات اقتصادی منجر به رشد چندبرابری بازرگانی و پدید آمدن شرکت‌هایی نظیر کمپانی هند شرقی شده بود که ثروت کلانی را برای طبقه نوظهور بازرگانان بورژوازی داشت. افزایش ثروت و موجودی طلای بازرگانان، آنان را وا داشته بود که بانک‌هایی تاسیس کنند. موجودیت این بانک‌ها منجر شد که شاه از این پس برای تامین هزینه‌هایش از این گروه وام بگیرد. پیامد چنین اقدامی منجر به تقویت بورژوازی انگلستان و تضعیف سلطنت می‌شد.

 

[حنا نویس]

لندن از میان ویرانه‌ها سر برآورد

طاعون ۱۶۶۵ که بیش از ۶۸ هزار نفر را کشت و آتش‌سوزی بزرگ ۱۶۶۶ که منجر به آتش‌گرفتن ۱۴ هزار خانه در لندن شد. اینچنین بود که لندن از میان ویرانه‌ها سربرآورد. اداره آتش‌نشانی تاسیس شد و خدمات موسسات بهداشتی بهبود پیدا کرد، ساختمان‌ها دیگر با آجر ساخته می‌شد و خیابان‌ها عریض‌تر و مستقیم ساخته می‌شد. چنین اتفاقی را می‌توان با کمک از آراء نوربرت الیاس «فرایند متمدن شدن» نامید؛ فرایندی که متضمن مقررات گوناگون اجتماعی به ویژه در مورد شیوه‌های سامان‌دهی رابطه میان بدن و جهان اجتماعی است.

 

[حنا نویس]

بدهی و هزینه‌های نهاد سلطنت در چنان وضعیتی بود که چارلز دوم را واداشت که با لوئی چهاردهم پادشاه فرانسه بین سال‌های ۱۶۷۰ تا ۱۶۸۱ چند پیمان سری ببندد. نخستین آن‌ها معاهده «دوور» بود. بر اساس آن، چارلز دوم موطف شد درقبال وامی که دریافت می‌کند، آیین کاتولیک را احیا کرده و در جنگ با هلند، از فرانسه پشتیبانی کند. از سوی دیگر چارلز در تلاش بود پارلمان را راضی کند که برای جنگ با فرانسه، هزینه‌های جنگ را تامین کند. به عبارتی چارلز تلاش می‌کرد به طور همزمان با دوطرف مقابل بازی کند و سود ببرد.

 

[حنا نویس]

تلاش چارلز برای احیای آیین کاتولیک به بحران سیاسی داخلی دامن زد. پارلمان در مقابل «قانون آزمون» را به تصویب رساند که به موجب آن منجر به محرومیت از کسب قدرت‌های دولتی توسط اعضای غیرانگلیکانی شد که تا سال ۱۸۲۹ تداوم داشت. در همین زمان بود که دو حزب دیرینه «توری» (محافظه‌کار فعلی) و «ویگ» (لیبرال فعلی) شکل گرفتند.

 

[حنا نویس]

اقدام دیگر پارلمان برای محدود کردن قدرت پادشاه، طرح قانونی «حکم احضار به دادگاه» بود که به موجب آن، هرکس که فکر می‌کرد که او را ناعادلانه به زندان انداخته‌اند، می‌تواند حکم احضار به دادگاه بگیرد و حکومت را ملزم کند که پاسخ دهد که چرا آزادی فردیِ شخص محدود شده است.

 

[حنا نویس]

پیداست که چنین اقدامی، عمل پادشاه برای بازداشت خودسرانه افراد به‌شدت محدود می‌کرد. موضوع محرومیت کاتولیک‌ها و توطئه‌های ساختگی علیه شاه که منجر به حساسیت هرچه بیشتر به کاتولیک‌ها می‌شد، محور اصلی مجادله بین پادشاه و پارلمان و دو حزب ویگ و توری شد.

 

[حنا نویس]

ویگ‌ها خواستار جانشین شدن «دوکِ مون ماوث» پسر نامشروع چارلز، و توری‌ها «جیمز برادر چارلز» که گرایش به کاتولیسیسم داشت، بودند. تنش‌ها به حدی رسید که آبستن جنگ داخلی‌ای همچون جنگ داخلی ۱۶۴۰ بود. با اینحال ویگ‌ها قدرت خود را در سال ۱۶۸۰ از دست دادند و توری‌ها اکثریت پارلمان را کسب کردند.

 

[حنا نویس]

در نهایت در ششم فوریه ۱۶۸۵ بدون هیچ پیش‌زمینه‌ای چارلز دوم درگذشت و برادرش شاه جیمز دوم شد. عزم و اراده چارلز برای بازگرداندن انگلستان به آیین کاتولیک حکومت را گرفتار بی‌نظمی و آشوب ساخته بود.

 

[حنا نویس]

آغاز حکمرانی جیمز دوم
آنطور که گادفری دیویس نقل می‌کند، جیمز در روز تاجگذاری‌اش خطاب به شورای مشورتی برای تضمین محبوبیت و پشتیبانی مردم چنین گفت: «تمام تلاش خود را خواهم کرد که این حکومت هم کلیسا و هم کشور را با تثبیت قانون همانگونه که اکنون هست حفظ کند. می‌دانم که اصول کلیسای انگلستان در خدمت سلطنت‌اند و اعضای آن خود را اتباع خوب و وفادار نشان داده‌اند، بنابراین من همواره در دفاع و حمایت از آن خواهم کوشید.

 

[حنا نویس]

همچنین می‌دانم که قوانین انگلستان برای آنکه شاه را به پادشاهی‌ای به بزرگی آنچه من آرزو می‌کنم برسانند کفایت می‌کنند و همانطور که من از حقوق و امتیازات به حق مقام سلطنت هرگز چشمپوشی نخواهم کرد، هرگز به اموال هیچکس دست درازی نخواهم کرد؛ من از این پس بیشتر عمر خود را صرف دفاع از این کشور خواهم کرد، و باز هم در حفظ آن و تمام حقوق و آزادی‌هایش تا آن حد که از هر انسانی انتظار می‌رود پیش خواهم رفت.»