لینوکس اوبونتو (Ubuntu) چیست؟ معرفی کامل با کاربردها و ویژگی ها

[ممد صنوبر]

 

[ممد صنوبر]

سیستم‌عامل لینوکس به‌دلیل قابلیت‌هایی که در‌اختیار دولوپر‌ها می‌گذارد، ازجمله سیستم‌‌عامل‌های محبوب‌ موجود به‌شمار می‌رود. این سیستم‌عامل توزیع‌های مختلفی مانند اوبونتو، فدورا، دبیان و CentOS دارد که به‌عنوان «Distros» نیز شناخته می‌شوند. توزیع‌های اشاره‌شده مبتنی‌بر هسته لینوکس هستند و اوبونتو یکی از محبوب‌ترین آن‌هاست.

 

[ممد صنوبر]

بر‌خلاف نرم‌افزارهای اختصاصی، اوبونتو سیستم‌عاملی متن‌باز و رایگان با میلیون‌ها کاربر است. این یعنی کاربران می‌توانند کدهای آن را تغییر دهند و هر تعداد کپی‌ای که می‌خواهند، ایجاد و نصب کنند و سفارشی‌سازی‌های لازم را در هرجایی انجام دهند. نکته دیگر اینکه برای استفاده از Ubuntu نیازی نیست هزینه‌ای بابت مجوز بپردازید.

 

[ممد صنوبر]

تاریخچه اوبونتو​

همان‌طورکه گفتیم، اوبونتو یکی از توزیع‌های لینوکس است. کد منبعی که این توزیع را تشکیل می‌دهد، از توزیع لینوکس بسیار قدیمی دیگری به نام دبیان سرچشمه می‌گیرد. البته دبیان همچنان سیستم‌عاملی بسیار کاربردی است؛ اما به‌دلیل به‌روزرسانی‌های کم و نصب و نگه‌داری دشوار، کاربران کمتر به آن روی خوش نشان داده‌اند.


دراین‌میان، یکی از شرکت‌های اینترنتی آفریقای‌جنوبی تصمیم گرفت که نسخه کاربر‌پسندتری از لینوکس روانه بازار کند. این شرکت توزیع دبیان را انتخاب کرد و آن را اوبونتو نامید. سپس در سال ۲۰۰۴، شرکتی به نام Canonical Ltd را برای ترویج و ارائه پشتیبانی از لینوکس اوبونتو تأسیس کرد. علاوه‌بر‌این، شاتل‌ورث بنیادی برای تضمین آینده اوبونتو تشکیل داده است.


از آن زمان تاکنون، اوبونتو تغییرات زیادی به خود دیده است. در‌حال‌حاضر، شرکت دل (Dell) و سایر فروشندگان سخت‌افزاری کامپیوترهای از‌پیش‌بارگذاری‌شده با لینوکس اوبونتو را روانه بازار می‌کنند و این کامپیوترها معمولاً در صدر جدول وب‌سایت DistroWatch.com جای دارند. DistroWatch.com وب‌سایتی است که محبوبیت توزیع‌های مختلف لینوکس را دنبال می‌کند. اگر به‌تازگی قصد دارید از لینوکس استفاده کنید یا قبلاً از لینوکس استفاده می‌کردید و می‌خواهید توزیع لینوکس دیگری را امتحان کنید، اوبونتو گزینه‌ای عالی برایتان به‌شمار می‌رود.

 

[ممد صنوبر]

اوبونتو چیست؟​

«اوبونتو» یکی از واژه‌های باستانی زولو (Zulu) و خوسا (Xhosa) محسوب می‌شود که به‌معنای «انسانیت در برابر دیگران» است. همچنین، اوبونتو به‌معنای «من همانی هستم که هستم، به‌خاطر آنچه همه ما هستیم» است و به این دلیل انتخاب شده که این احساسات دقیقاً روح توزیع لینوکس اوبونتو را توصیف می‌کند.


در حقیقت، Ubuntu سیستم‌عامل محبوب رایگان و منبع‌باز مبتنی‌بر لینوکس است که می‌توانید از آن در کامپیوتر یا سرور مجازی لینوکس استفاده کنید. این پروژه‌ای عظیم است که به میلیون‌ها نفر در سراسر جهان کمک می‌کند تا ماشین‌هایی که با نرم‌افزارهای آزاد و باز طراحی می‌شوند، روی انواع دستگاه‌ها راه‌اندازی کنند. لینوکس در اَشکال و اندازه‌های مختلفی عرضه می‌شود که اوبونتو محبوب‌ترین نسخه در کامپیوتر‌های رومیزی و لپ‌تاپ‌هاست.


توجه کنید که وقتی می‌گوییم اوبونتو رایگان است، بدین‌معنا نیست که تنها به هزینه آن اشاره می‌کنیم؛ بلکه برخلاف اکثر نرم‌افزارهای اختصاصی (مانند ویندوز و macOS)، نرم‌افزار رایگان و متن‌باز به شما امکان می‌دهد تا کد آن را ویرایش کنید و هر تعداد کپی‌ای که می‌خواهید، نصب و برنامه را به‌دلخواه توزیع کنید. شما برای استفاده از آن هزینه‌ای پرداخت نمی‌کنید؛ بنابراین، نه‌تنها دانلود Ubuntu رایگان است؛ بلکه می‌توانید به‌دلخواه از آن استفاده کنید.

 

[ممد صنوبر]

انواع نسخه‌های اوبونتو​

وقتی از لینوکس سخن به‌میان می‌آید، این آزادی را دارید که «محیط دسکتاپ» خود را انتخاب کنید. محیط دسکتاپ اساساً مجموعه‌ای از مؤلفه‌هاست که عناصر رابط کاربری گرافیکی رایج مانند آیکون‌ها، نوارابزار، وال‌پیپرها و ویجت‌های دسکتاپ را ارائه می‌کند. اکثر محیط‌های دسکتاپ مجموعه‌ای از برنامه‌ها و ابزارهای یکپارچه خود را دارند تا کاربران هنگام استفاده از سیستم‌عامل، حس یکنواختی را به‌دست آورند.


نکته دیگر اینکه اساساً ظاهر سیستم‌عاملتان در بعضی مواقع برنامه‌هایی را که استفاده می‌کنید، تغییر می‌دهد. روی‌هم‌رفته، مزیت استفاده از محیط دسکتاپ درمقایسه‌با محیط‌های دیگر چیست؟ به‌طور‌مشابه، برخی از محیط‌های دسکتاپ بر استفاده از گرافیک تمرکز می‌کنند؛ اما پس‌از‌آن پیکربندی سخت‌افزاری قوی‌تری می‌طلبند. در مقابل، برخی از محیط‌های دسکتاپ روی کامپیوتر‌هایی با پیکربندی نه‌چندان قدرتمند بهتر اجرا می‌شوند؛ اما ممکن است مناسب نباشند.

 

[ممد صنوبر]

انواع مختلف طعم‌های اوبونتو ubuntu flavors​

در دنیای لینوکس دسکتاپ، انواع محیط دسکتاپ به‌عنوان flavors یا طعم نیز نامیده می‌شوند. درادامه، تعدادی از طعم‌های رسمی اوبونتو آمده است:

• گنوم (GNOME طعم پیش‌فرض اوبونتو)
• کوبونتو (Kubuntu)
• خوبونتو (Xubuntu)
• لوبونتو (Lubuntu)
• اوبونتو میت (Ubuntu Mate)
• بادجی (Ubuntu Budgie)
• اوبونتو کیلین (Ubuntu Kylin)
• اوبونتو استودیو (Ubuntu Studio

 

[ممد صنوبر]

توجه کنید این‌ها طعم‌های رسمی اوبونتو هستند که آن‌ها را Canonical، شرکت مادر اوبونتو، تأیید کرده است. آن‌ها هم‌زمان با انتشار نسخه اصلی اوبونتو (نسخه پیش‌فرض گنوم) نسخه جدیدی را منتشر می‌کنند. ازآن‌جاکه این‌ها طعم‌های رسمی هستند، آیا نسخه‌های دیگری از این سیستم‌عامل نیز وجود دارند؟ پاسخ مثبت است؛ اما آن‌ها با Canonical مرتبط نیستند؛ بلکه کاربران علاقه‌مندی آن‌ها را توسعه داده‌اند که می‌خواهند از محیط‌های دسکتاپ دیگری استفاده کنند و شرکت اصلی از آن‌ها رسماً پشتیبانی نمی‌کند.


همان‌طورکه می‌دانید، برخلاف ویندوز و macOS، کاربران لینوکس این آزادی را دارند که از سیستم خود به‌دلخواه استفاده و چیزهای جدید را امتحان کنند. شما می‌توانید محیط‌های دسکتاپ مختلفی را به‌موازات محیط دسکتاپ پیش‌فرض از‌قبل‌نصب‌شده، روی سیستم لینوکس خود نصب کنید. برای مثال، اگر از اوبونتو گنوم استفاده می‌کنید، می‌توانید MATE را روی اوبونتو نصب کنید و به‌دلخواه بین دو محیط دسکتاپ جابه‌جا شوید. کاربران خبره لینوکس برای سرگرمی و از روی کنجکاوی، محیط‌های دسکتاپ دیگری را به اوبونتو می‌آورند (در این‌جا، کدنویسی مطرح است) و سپس سایر کاربران علاقه‌مند آن‌ها را امتحان می‌کنند (بدون نیاز به کدنویسی).

 

[ممد صنوبر]

۱. اوبونتو گنوم یا اوبونتو پیش‌فرض ​

نسخه پیش‌فرض اوبونتو تجربه کاربری منحصربه‌فردی به‌ارمغان می‌آورد و تمرکز اصلی تیم اوبونتو روی آن است. برای آموزش و یادگیری نسخه گنوم منابع زیادی در‌دسترس قرار دارد. توجه کنید که گنوم برای کار‌کردن به سخت‌افزار قوی‌تر از حد متوسط نیاز دارد؛ بنابراین، اگر سیستمتان کمتر از ۴ گیگابایت حافظه رم دارد، بهتر است از نسخه دیگر استفاده کنید.

 

[ممد صنوبر]

۲. کوبونتو (Kubuntu)​

کوبونتو نسخه KDE اوبونتوست. محیط دسکتاپ KDE Plasma به‌دلیل گزینه‌های پیکربندی نقطه و کلیک معروف است. ترفندهای زیادی مانند ویجت‌ها و صفحه‌نمایش‌ها در اطراف دسکتاپ موجود است. اگر دوست دارید دسکتاپ خود را سفارشی کنید، این نسخه انتخاب مناسبی به‌حساب می‌آید. کوبونتو می‌تواند روی هر نوع پیکربندی سخت‌افزاری روان اجرا شود (البته نه خیلی قدیمی). اگر سیستم شما بیش از ۲ گیگابایت حافظه رم دارد، نباید با آن مشکلی داشته باشید. باتوجه‌به اینکه KDE در سال‌های اخیر پیشرفت زیادی کرده است و سبک‌ترین محیط دسکتاپ را دارد، از عملکرد بسیار راضی‌کننده‌ای برخوردار است.