متفرقه باروخ اسپینوزا

[حنا نویس]

«باروخ اسپینوزا» را بهتر بشناسیم​

با این مطلب همراه شوید تا درباره ی حقایقی مربوط به باورها، روابط و زندگی این مرد شگفت انگیز، بیشتر بدانیم.​

«باروخ اسپینوزا» یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان مدرن در نظر گرفته می شود چرا که مشارکت های ماندگارش در این حوزه، راه را برای بسیاری از اندیشمندانِ پس از او باز کرد.

 

[حنا نویس]

«اسپینوزا» که در شهر «آمستردام» به دنیا آمد و بزرگ شد، اکنون به شکل گسترده به عنوان برجسته ترین فیلسوف هلندی در تمام اعصار شناخته می شود. با این مطلب همراه شوید تا درباره ی حقایقی مربوط به باورها، روابط و زندگی این مرد شگفت انگیز، بیشتر بدانیم.

 

[حنا نویس]

تولد در خانواده ی مهاجر پرتغالی​

در قرن شانزدهم، یهودیانی که در «شبه جزیره ایبِری» در جنوب غربی اروپا زندگی می کردند، به شکل پیوسته توسط نیروهای پرتغالی و اسپانیاییِ «تفتیش عقاید» مورد تهدید قرار می گرفتند.

 

[حنا نویس]

بسیاری از آن ها تصمیم گرفتند به جای مسیحی شدن یا مواجهه با مجازات های شدید، مهاجرت کنند و در سایر کشورهای اروپایی ساکن شوند. والدینِ پدر و مادر «اسپینوزا» در ابتدا به شهر «نانت» رفتند اما در سال 1615 از فرانسه اخراج شدند. آن ها پس از این اتفاق، به هلند گریختند چرا که یهودیان در این کشور با آزار و اذیت های کمتری مواجه بودند.

 

[حنا نویس]

در صورتی که حقیقت جوهرهای راستین در خارج از عقل وجود نمی یابد مگر در خود جوهرها، که حقیقت جوهر به واسطه ی خودش تصور می شود. بنابراین اگر کسی بگوید که تصوری روشن و متمایز، یعنی درست، از جوهر دارد، ولی با وجود این، شک می کند که چنین جوهری موجود است یا نه، درست مانند کسی که می گوید تصوری درست دارد، اما با وجود این در درستی آن شک می کند.

 

[حنا نویس]

همینطور اگر کسی بگوید که جوهر مخلوق است، مثل این است که بگوید تصور نادرست ممکن است درست باشد، که به سختی می توان سخنی نامعقول تر از آن تصور کرد. بنابراین بالضروره است باید پذیرفت که وجود جوهر مانند ذاتش، حقیقتی سرمدی است، و لذا، با برهانی دیگر می توان مبرهن داشت که ممکن نیست دو جوهر موجود باشند که طبیعتشان واحد باشد، که شاید اکنون زمان مناسب اقامه ی آن باشد.—از کتاب «اخلاق»

 

[حنا نویس]

زندگی در آمستردام​

والدین «اسپینوزا» مانند بسیاری از خانواده های یهودی دیگر، در محله ای به نام «جودِنبورت» زندگی می کردند، در نزدیکی مکانی که بعدها به یکی از میدان های بزرگ شهر آمستردام تبدیل شد. پس از این که خانواده ی «اسپینوزا» این خانه را ترک کردند، ساختمان توسط گروهی از کاتولیک هایی خریداری شد که مجبور بودند به شکل مخفیانه آداب و نیایش های دینی خود را به جا آورند چرا که دولت پروتستان هلند، مذهب کاتولیک را ممنوع اعلام کرده بود. در نهایت، این خانه به یک کلیسای کاتولیک بزرگ تبدیل شد که امروزه نیز پابرجا است.

 

[حنا نویس]

مواجهه با تهدیدها​

«اسپینوزا» در همان نخستین سال های جوانی، نگرش های فلسفیِ رادیکالی را شکل داده بود که با باورهای یهودی و مسیحی سازگاری نداشت. او در آن سال ها استدلال می کرد خدا دارای یکی بدن فیزیکی است که از طریق جهان مادی جلوه گر شده است—ایده ای که توسط هر دو مذهب، ارتداد تلقی می شد.

 

[حنا نویس]

«اسپینوزا» پس از چند بار تجربه ی درگیری با افراد مختلف، در خارج از کنیسه ای در آمستردام مورد حمله ی مردی ناشناس قرار گرفت که چاقویی کوچک در دست داشت. اگرچه «اسپینوزا» در این حادثه آسیبی ندید، اما بسیار تحت تأثیر این رویداد قرار گرفت و پس از آن، ردایی را که آن روز به تن داشت به عنوان یک یادآوری از نزدیکیِ مرگ، می پوشید.

 

[حنا نویس]

تعریف واقعی و درست هر شیء، تنها مستلزم و مبین طبیعت معرف است، و نه شیئی دیگر. از این مطلب آشکار می شود که هیچ تعریفی مستلزم و مبین تعداد معینی از جزئیات نیست، زیرا تعریف، تنها مبین طبیعت معرف است. به عنوان مثال، تعریف مثلث تنها مبین تعریف مثلث است، و نه تعداد معینی از مثلث ها.