طبیعت شناسی بلندترین درختان جهان!

[ROKH]

به نام خدا
​

بسته به اینکه کجا زندگی می‌کنید، ممکن است هر روز توسط درختان بلندی احاطه شده باشید. این درختان ممکن است از خانه‌ها و تیرهای برق اطراف بلندتر باشند، اما برخی از بلندترین درختان جهان حتی از آبشار نیاگارا و مجسمه آزادی هم بلندتر هستند.

 

[ROKH]

امروزه درخت‌هایی که رکورد بلندترین ارتفاع را دارند واقعاً به طرز افراطی بلندقامت هستند، اما احتمالاً در گذشته درخت‌هایی حتی بزرگ‌تر هم زندگی کرده‌اند. درختان زمانی بلند می‌شوند که به میزان کافی مواد مغذی در اختیار داشته باشند، از آسیب دور بمانند و به نور کافی دسترسی داشته باشند. اما زیست‌شناسان معتقدند که یک حد نهایی برای قد درختان وجود دارد — یعنی هیچ درختی از هیچ گونه‌ای نمی‌تواند از آن بلندتر شود. این حد احتمالاً جایی بین ۴۰۰ تا ۴۲۶ فوت (۱۲۲ تا ۱۳۰ متر) است، که در هر معیاری هنوز هم بسیار عظیم است.

محدودیت قد درخت‌ها به نیروی جاذبه مربوط می‌شود. یک درخت تنها زمانی موفق است که بتواند آن‌قدر رشد کند که به اندازه کافی به نور دسترسی داشته باشد. درخت سرخ‌چوب ساحلی (Sequoia sempervirens) یکی از گونه‌هایی است که بسیار بلند رشد می‌کند، اما در نهایت، کشیدن آب از پایین تنه‌ای به بلندی یک ساختمان چندطبقه به بالا بسیار دشوار می‌شود — به همین دلیل است که نوک درختان بلند معمولاً باریک‌تر می‌شود.

 

[ROKH]

و اگرچه در حال حاضر هیچ نمونه‌ای از درختی که به حداکثر تئوریک قد رسیده باشد نداریم، اما نمونه‌هایی وجود دارند که به این حد بسیار نزدیک شده‌اند. با اینکه مکان دقیق این درختان اغلب از عموم مردم مخفی نگه داشته می‌شود، در اینجا بلندترین درخت جهان و چند رقیب نزدیک آن را معرفی می‌کنیم:

 

[ROKH]

۱. هایپریون، سکویا همیشه‌سبز ساحلی​

 

[ROKH]

هایپریون بلندترین درخت زنده‌ی جهان است. این سکویا همیشه‌سبز ساحلی بر روی یک شیب رشد کرده و میانگین ارتفاع آن حدود ۳۶۰ فوت (۱۱۶ متر) است، و قطر تنه‌ی آن کمی بیش از ۱۶ فوت (۴.۹۴ متر) می‌باشد. هایپریون در شمال کالیفرنیا و در پارک ملی رد‌وود قرار دارد و تخمین زده می‌شود که بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ سال سن داشته باشد — که نسبتاً جوان محسوب می‌شود، چرا که سکویاهای ساحلی می‌توانند بیش از ۲۰۰۰ سال عمر کنند.

هایپریون در سال ۲۰۰۶ توسط دو طبیعت‌گرا به نام‌های کریس اتکینز و مایکل تیلور کشف شد، زمانی که آن‌ها در حال عبور از منطقه‌ای دورافتاده در پارک ملی ردوود بودند. یک ماه پیش از آن، آن‌ها سه درخت عظیم‌الجثه‌ی دیگر از گونه‌ی سکویا ساحلی را در نزدیکی همان منطقه پیدا کرده بودند که به ترتیب ۳۷۵ فوت (۱۱۴.۰۹ متر)، ۳۷۱ فوت (۱۱۳.۱۴ متر) و ۳۶۳ فوت (۱۱۰.۷۶ متر) ارتفاع داشتند و آن‌ها را با الهام از اسطوره‌های یونانی، هلیوس، ایکاروس و دایدالوس نام‌گذاری کردند. این سه درخت برای مدتی یک ماهه بلندترین درختان شناخته‌شده‌ی جهان بودند تا زمانی که اتکینز و تیلور هایپریون را کشف کردند که پس از آن عنوان بلندترین درخت جهان را از آنِ خود کرد. مکان دقیق هایپریون محرمانه نگه داشته شده است.

 

[ROKH]

پس، بلندترین درخت جهان به اندازه‌ی یک ساختمان ۳۵ طبقه ارتفاع دارد، اما همسایه‌های نزدیک آن هم خیلی کوتاه‌تر نیستند. رقابت با سکویاهای ساحلی از نظر ارتفاع کار سختی است، اما شش درخت بلند بعدی هم دارند به آن می‌رسند.

 

[ROKH]

۲. مرانا، مرانتی زرد​

 

[ROKH]

بلندترین درخت گرمسیری جهان یک درخت مرانتی زرد (Shorea faguetiana) به نام "منارا" است که در منطقه حفاظت‌شده دره دانوم در صباح، بورنئوی مالزی رشد می‌کند. اگرچه بر سر ارتفاع دقیق آن کمی اختلاف نظر وجود دارد، اما منارا درخت بسیار بلندی است: در اندازه‌گیری اخیر، ارتفاع آن ۳۳۱ فوت (۱۰۰.۸ متر) ثبت شده که به همین دلیل لقب "منارا" را گرفته است، که در زبان مالایی به معنی "برج" است. منارا همچنین احتمالاً بلندترین گیاه گلدار (آنگیوسپرم) جهان نیز هست.

 

[ROKH]

۳. سنتوریون، خاکستر کوهستانی​

 

[ROKH]

«سنتوریون» یک درخت عظیم خاکستر کوهستانی (Eucalyptus regnans) است که در دره آرو در تاسمانی، استرالیا قرار دارد و با ارتفاعی برابر با ۳۳۰ فوت (۱۰۰.۵ متر) و قطر تنه‌ای به اندازه ۱۳ فوت (۴.۰۵ متر) می‌بالد. در سال ۲۰۱۹، بلندترین درخت استرالیا در اثر آتش‌سوزی‌های گسترده تاسمانی که بر اثر صاعقه آغاز شدند و ۴۹۴٬۲۱۰ جریب (۲۰۰٬۰۰۰ هکتار) — تقریباً ۳ درصد — از مساحت جزیره را سوزاندند، آسیب دید.

اگرچه این آتش‌سوزی‌ها به پایه تنه‌ی درخت آسیب رساندند، به نظر می‌رسد سنتوریون جان سالم به در برده باشد، هرچند این آسیب ممکن است مانع رشد بیشتر آن در آینده شود.