آموزشی جی کی رولینگ چگونه معما طرح می‌کند؟
- نویسنده موضوع اولدوز
- تاریخ شروع
اطلاعات موضوع
موضوع نویسنده
- Nov
- 7,193
- 9,196
- مدال‌ها
- 7
هری پاتر بیشتر به‌عنوان یک مجموعه‌ی فانتزی شناخته می‌شود، اما کمتر کسی توجه می‌کند که هری پاتر یک مجموعه‌ی معمایی (Mystery) نیز هست و از قضا در این ژانر سطح کیفی‌اش بالاست. زمینه‌ی (Setting) داستان فانتزی‌ست، اما خود داستان حول محور استنباط، بازجویی و سرنخ جمع کردن می‌چرخد. رولینگ چطور معماهایش را طرح می‌کند و چطور به حل آن‌ها می‌پردازد؟ در این نوشته بخوانید.
موضوع نویسنده
- Nov
- 7,193
- 9,196
- مدال‌ها
- 7
هری پاتر یک داستان معمایی خوب است، چون منصفانه است. رولینگ اهل تقلب کردن نیست. در طول داستان به تمام سرنخ‌ها اشاره می‌شود. برای پیدا کردنشان کافی‌ست خواننده داستان را با دقت دنبال کند.
اخیراً مشاهده شده که بسیاری از داستان‌های معمایی از این نگرش فاصله گرفته‌اند. تمرکز اصلی داستان‌های معمایی روی دو چیز است: پرسیدن سوال و ارائه‌ی پاسخ. اگر نویسنده روی یکی از این دو عنصر بیش از حد تمرکز کند، به مشکل برمی‌خورد.
اخیراً مشاهده شده که بسیاری از داستان‌های معمایی از این نگرش فاصله گرفته‌اند. تمرکز اصلی داستان‌های معمایی روی دو چیز است: پرسیدن سوال و ارائه‌ی پاسخ. اگر نویسنده روی یکی از این دو عنصر بیش از حد تمرکز کند، به مشکل برمی‌خورد.
موضوع نویسنده
- Nov
- 7,193
- 9,196
- مدال‌ها
- 7
شاید نظریه‌ی «جعبه‌ی معما»ی (The Mystery Box) جی.جی. آبرامز (J.J. Abrams) به گوشتان خورده باشد. جعبه‌ی معما سبکی از داستان‌گویی‌ست که تأکیدی جنون‌آمیز روی طرح معما دارد، نه حل کردن آن. طبق این نظریه، مخاطب باید دائماً در حال سوال پرسیدن باشد و ارائه‌ی پاسخ سوال‌هایش دائماً به تاخیر بیفتد. به‌عنوان مثال، در نیرو برمی‌خیزد (The Force Awakens)، آبرامز سعی دارد راجع‌به هویت والدین ری (Ray) سوال ایجاد کند، در حالی‌که هیچ‌یک از افراد دخیل در ساخت فیلم از هویت آن‌ها خبر نداشت. برای همین است که بسیاری از طرفداران احساس کردند سازندگان آخرین جدای (The Last Jedi) بهشان خ*یانت کرده‌اند. معمایی که مطرح شد، منصفانه نبود.
موضوع نویسنده
- Nov
- 7,193
- 9,196
- مدال‌ها
- 7
شاید نظریه‌ی «جعبه‌ی معما»ی (The Mystery Box) جی.جی. آبرامز (J.J. Abrams) به گوشتان خورده باشد. جعبه‌ی معما سبکی از داستان‌گویی‌ست که تأکیدی جنون‌آمیز روی طرح معما دارد، نه حل کردن آن. طبق این نظریه، مخاطب باید دائماً در حال سوال پرسیدن باشد و ارائه‌ی پاسخ سوال‌هایش دائماً به تاخیر بیفتد. به‌عنوان مثال، در نیرو برمی‌خیزد (The Force Awakens)، آبرامز سعی دارد راجع‌به هویت والدین ری (Ray) سوال ایجاد کند، در حالی‌که هیچ‌یک از افراد دخیل در ساخت فیلم از هویت آن‌ها خبر نداشت. برای همین است که بسیاری از طرفداران احساس کردند سازندگان آخرین جدای (The Last Jedi) بهشان خ*یانت کرده‌اند. معمایی که مطرح شد، منصفانه نبود.
موضوع نویسنده
- Nov
- 7,193
- 9,196
- مدال‌ها
- 7
برای درک این‌که نقطه‌ی مقابل این نظریه چه می‌تواند باشد، توجه شما را به یکی از سکانس‌های سریال شرلوک (Sherlock)، که در محیط رستوران اتفاق می‌افتد، جلب می‌کنم:
شرلوک: اون مرده زنه رو واسه‌ی صرف غذا مهمون کرده، ولی خودش کم غذا خورده. این یعنی می‌خواد توجه زنه رو جلب کنه و در عین حال خیلی پول خرج نکنه.
شرلوک: اون مرده زنه رو واسه‌ی صرف غذا مهمون کرده، ولی خودش کم غذا خورده. این یعنی می‌خواد توجه زنه رو جلب کنه و در عین حال خیلی پول خرج نکنه.
موضوع نویسنده
- Nov
- 7,193
- 9,196
- مدال‌ها
- 7
واتسون: شاید گشنه‌ش نیست.
شرلوک: نه، بشقابش کوچیکه. عملاً چیزی نمونده ته بشقابشو لیس بزنه. زنه تقریباً پاولواش رو تموم کرده. اگه زنه مرده رو مهمون کرده بود، یه دل سیر غذا می‌خورد. شک نکن که گرسنه‌ست. از سرآستین و کفش‌هاش معلومه وضع مالیش خیلی خوب نیست.
شرلوک: نه، بشقابش کوچیکه. عملاً چیزی نمونده ته بشقابشو لیس بزنه. زنه تقریباً پاولواش رو تموم کرده. اگه زنه مرده رو مهمون کرده بود، یه دل سیر غذا می‌خورد. شک نکن که گرسنه‌ست. از سرآستین و کفش‌هاش معلومه وضع مالیش خیلی خوب نیست.
موضوع نویسنده
- Nov
- 7,193
- 9,196
- مدال‌ها
- 7
من از تماشای شرلوک لذت می‌برم، ولی نه به‌عنوان یک سریال معمایی. در این سریال صحنه‌های زیادی وجود دارند که هدفشان به رخ کشیدن هوش بالای شرلوک است. ولی خود بیننده فرصتی برای استتنتاج چیزی پیدا نمی‌کند. کل سریال در این بیانیه خلاصه می‌شود: بفرما، این هم از جواب سوال‌ها! ببینید منِ نویسنده چقدر باهوشم!
موضوع نویسنده
- Nov
- 7,193
- 9,196
- مدال‌ها
- 7
در این زمینه‌ی خاص هری پاتر شباهت بیشتری به داستان‌های کلاسیک شرلوک هلمز دارد. چون هدف آن ارائه کردن معماهایی‌ست که قابل‌حل هستند، ولی راه‌حل را دودستی به مخاطب تقدیم نمی‌کند. به‌عبارت دیگر، هری پاتر داستان معمایی موازنه‌شده است.
تاکنون از رویکرد رولینگ صحبت کردیم. ولی سوال اصل اینجاست: رولینگ چطور این کار را انجام می‌دهد؟ وقتی تک‌تک کلمات کتاب جلوی چشم خواننده است، چطور می‌توان داخل صفحات آن سرنخ پنهان کرد؟
تاکنون از رویکرد رولینگ صحبت کردیم. ولی سوال اصل اینجاست: رولینگ چطور این کار را انجام می‌دهد؟ وقتی تک‌تک کلمات کتاب جلوی چشم خواننده است، چطور می‌توان داخل صفحات آن سرنخ پنهان کرد؟
موضوع نویسنده
- Nov
- 7,193
- 9,196
- مدال‌ها
- 7
اسپویلر فیلم حس ششم):
در فیلم حس ششم، شخصیتی که بروس ویلیس بازی می‌کند مرده است. این حقیقت به چند روش مختلف مورد پیش‌آگاهی (Foreshadowing) قرار می‌گیرد. اصلی‌ترین روش عدم وقوع اتفاقی‌ست که طبعاً باید بیفتد. مثلاً هیچ‌ک.س با او حرف نمی‌زند یا به حضورش واکنش نشان نمی‌دهد. این سرنخ‌ها ذاتاً بصری هستند و در مدیوم سینما جواب می‌دهند، ولی مخفی کردنشان لابلای کلمات به‌مراتب دشوارتر است.
در فیلم حس ششم، شخصیتی که بروس ویلیس بازی می‌کند مرده است. این حقیقت به چند روش مختلف مورد پیش‌آگاهی (Foreshadowing) قرار می‌گیرد. اصلی‌ترین روش عدم وقوع اتفاقی‌ست که طبعاً باید بیفتد. مثلاً هیچ‌ک.س با او حرف نمی‌زند یا به حضورش واکنش نشان نمی‌دهد. این سرنخ‌ها ذاتاً بصری هستند و در مدیوم سینما جواب می‌دهند، ولی مخفی کردنشان لابلای کلمات به‌مراتب دشوارتر است.