آبزیان خلیج فارس را بهتر بشناسیم؛ آشنایی با آبزیان شاخاب پارس

[ممد صنوبر]

 

[ممد صنوبر]

خلیج فارس با وجود تمام مشکلات محیطی و اقلیمی حاکم بر آن از تنوع زیستی بالایی برخوردار است، به‌گونه‌ای که زیستگاه صدها گونه ماهی به شمار می‌آید که تعداد زیادی از آن‌ها بهره‌برداری اقتصادی دارند. علاوه بر ماهی‌ها بیش از ۳۰۰ تا ۴۵۰ نوع دیگر آبزی نیز در خلیج فارس زندگی می‌کنند. در مقاله به معرفی برخی از مهم‌ترین آبزیان خلیج فارس می‌پردازیم.

 

[ممد صنوبر]

بیش از ۱۵۰ نوع ماهی متفاوت در خلیج فارس یافت می‌شود. اغلب آبزیان خلیج فارس به‌جز چند مورد که وارد آب‌های کارون، بهمن شیر و اروند می‌شوند، در آب‌های شور زندگی کرده و در همان جا تخم‌ریزی و تولیدمثل می‌کنند. از مهم‌ترین انواع ماهی‌های تجاری خلیج فارس می‌توان به زبیده، حلوا سفید، قباد، شیر ماهی، شانک، سنگسر، پیش ماهی، هامور، سیکین، کارفه، طوطی، حلوا سیاه، شوریده، خبور، کفشک، سرخو، خابور و سبور اشاره کرد.

 

[ممد صنوبر]

خلیج فارس مأمن صدها گونه ماهی تزیینی است که برخی از نمونه‌های آن مانند گونه امپراتور در جهان نادر هستند. از دیگر ماهی‌های تزیینی می‌توان جراح دم زرد، آنتن‌دار، دلقک آبی، کاردینال، هامور، سقماهی، دم گاری، نئون، آرایشگر، صندوق ماهی شاخدار، خروس دریایی، پیکاسو، ملوان، چیتی، شقایق، ژله و پیکاسوی مشکی را نام برد.

 

[ممد صنوبر]

مردم کرانه‌های خلیج فارس به خرچنگ سنگو یا سینگو می‌گویند. خلیج فارس زیستگاه انواع سینگوها است که از جمله می‌توان به سینگو آدمی، سینگ گلکری، سینگو شه یوب، یسنگ باکمال، سینگ گاری، سینگو ملأ، سینگو مرجان و خرچنگی با رنگ قرمز اشاره کرد.

 

[ممد صنوبر]

یکی از محصولات ارزشمند خلیج فارس و دریای عمان میگو است. میگوی خلیج فارس از جنس پناناس است و بین ۷ تا ۱۵ سانتی‌متر طول دارد. میگو از خانواده سخت‌پوستان است که در اغلب آب‌های جهان اعم از آب شور و شیرین یافت می‌شود.

 

[ممد صنوبر]

میگو منبعی غذایی برای موجودات دریایی و انسان‌ها است. همانند سایر غذاهایی دریایی، سرشار از کلسیم، فسفر، ید و پروتئین است. همچنین میگو دارای ۱۲۲ تا ۲۵۱ میلی‌گرم کلسترول است. فصل صید میگو معمولا از مرداد تا اواسط آبان هر سال است و پس از آن چون فصل تخم‌گذاری میگو فرا می‌رسد، ممنوعیت صید آغاز می‌شود و تا اردیبهشت ادامه می‌یابد. صید میگو سالی دو بار انجام می‌شود.

 

[ممد صنوبر]

۱۱ گونه از تیره بالن‌ها و وال‌ها در خلیج فارس زندگی می‌کنند. از جمله بزرگ‌ترین آبزیان حال حاضر جهان، نهنگ آبی است که طولی بین ۲۰ تا ۳۶ متر و وزنی بین ۶۰ تا ۱۷۸ تن دارد و سرعت آن به ۸ تا ۳۰ مایل در ساعت می‌رسد. این نهنگ بچه‌ای به طول ۷ متر و وزن ۷ تن به دنیا می‌آورد که روزی ۶۰۰ لیتر شیر می‌خورد، اما غذای مادر منحصر به سخت‌پوستان و پلانکتون‌ها است.

 

[ممد صنوبر]

نهنگ باله پشتی دومین آبزی بزرگ جهان به شمار می‌آید. این نهنگ نیز در تمامی پهنه خلیج فارس به‌ویژه دهانه دریای عمان و خلیج شرقی جاسک یافت می‌شود. نهنگ گوژپشت از دیگر نهنگ‌های خلیج فارس است که سرعتی معادل ۸ تا ۱۰ کیلومتر دارد و تیغه‌های دندانی که آن را در هر طرف ۲۷۰ تا ۴۰۰ عدد است و طول هر تیغه به ۸۰ سانتی‌متر می‌رسد. این نهنگ قادر است تا ۳۵ دقیقه زیر آب بماند، نهنگ خاکستری سرعت حیرت‌آوری معادل ۶۰ کیلومتر در ساعت دارد. نهنگ قاتل که بسیار نادر و کمیاب است از دیگر نهنگ‌های خلیج فارس به شمار می‌آید.

 

[ممد صنوبر]

بیش از ۲۰۰ میلیون سال است که لاک‌پشت‌های دریایی در آب‌های نواحی گرمسیری و فلات قاره زندگی می‌کنند. جانوران بزرگی که انگشتان دست و پاهایشان به باله‌هایی برای شنا تغییر شکل یافته و از آن‌ها شناگران قابلی ساخته است. پنج نوع از هشت نوع لاک‌پشت‌های دریایی که در جهان وجود دارد در آب‌های خلیج فارس و دریای عمان زندگی می‌کنند. لاک‌پشت پوزه عقابی یکی از این‌گونه‌ها است که به‌شدت در معرض خطر انقراض قرار دارد. این لاک‌پشت در خلیج فارس از همنوعان خود در جهان کمی کوچک‌تر و کم وزن‌تر است.