آموزشی زمان حال در زبان ترکی استانبولی

[RPR"]

.Ben gelmiyorum​

من نمی‌آیم.

.Sen gelmiyorsun​

تو نمی‌آیی.

.O gelmiyor​

تو نمی‌آید.

.Biz gelmiyoruz​

ما نمی‌آییم.

.Siz gelmiyorsunuz​

شما نمی‌آیید.

.Onlar gelmiyorlar​

آن‌ها نمی‌آیند.

 

[RPR"]

استثناها​

1: در فعل‌هایی که حرف آخرشان a و e است برای ساخت زمان حال ابتدا حرف آخر فعل را حذف می‌کنیم که در نتیجه یک صامت باقی می‌ماند و همان را به عنوان آخرین حرف صدادار کلمه در نظر می‌گیریم.
فعل anlamak را در نظر بگیرید. از ریشه‌ی فعل anla، حرف a را حذف می‌کنیم که به "anl" می‌رسیم. حال برای ریشه‌ی فعل، باید anl را در نظر بگیریم و بر اساس آخرین حرف صدادار آن، پسوند زمان حال ساده را اضافه می‌کنیم.

 

[RPR"]

Anla → anl + ıyor = anlıyor ​

می‌فهمد.​

Başla → başl + ıyor = başlıyor ​

شروع می‌شود.​

Bekle → bekl + iyor = bekliyor​

منتظر می‌ماند.​

Oyna → oyn + uyor = oynuyor​

بازی می‌کند.​

Ağla → ağl + ıyor = ağlıyor​

گریه می‌کند.​

 

[RPR"]

Yıka → yık + ıyor = yıkıyor​

می‌شورد

Kokla → kokl + uyor = kokluyor​

بو می‌کند

Yaşa → yaş + ıyor = yaşıyor​

زندگی می‌کند

Dinle → dinl + iyor = dinliyor​

گوش می‌دهد

Özle → özl + üyor = özlüyor​

دلتنگ می‌شود

 

[RPR"]

Söyle → söyl + üyor = söylüyor
می‌گوید

İzle → izl + iyor = izliyor
تماشا می‌بیند

İste → ist + iyor = istiyor
می‌خواهد

 

[RPR"]

این‌ها نمونه‌هایی از فعل‌هایی بودند که باید این تغییرات را در آن‌ها اعمال میکردید. در واقع هر فعلی که بعد از حذف mak و mek آخرین حرف فعل امر آن به a یا e ختم شود، "فقط در حالت مثبت" شامل این تغییرات می‌شود.

2: فعل‌های امری که آخرین حرف بی‌صدای آن‌ها t باشد باید قبل از گرفتن پسوند زمان حال ساده به d تبدیل شود.

 

[RPR"]

Gitmek → git → gidiyor
می‌رود

Etmek → et → ediyor
انجام می‌دهد

Tatmak → tat → tadıyor
می‌چشد

Seyretmek → seyret → seyrediyor
تماشا می‌کند

 

[RPR"]

3: در دو فعل yemek و demek، بعد از حذف نشانه‌های مصدر، حرف صدادار e به i تبدیل می‌شود.

Yemek → ye → yiyor

 

[RPR"]

Demek → de → diyor​

می‌گوید

Yemek → ye → yiyor​

می‌خورد

 

[RPR"]

سوالی کردن زمان حال ساده​

برای سوالی کردن جمله‌های زمان حال ساده، پسوندهای سوالی را قبل از ضمایر شخصی متصل می‌آوریم. علت اینکه پسوند پرسشی همیشه حالت mu دارد به دلیل حرف o در پسوند yor است.