ضرب‌المثل ضرب المثل های ایرانی و فارسی با معنی

[شاهدخت]

۳۷. ﻓﯿﻞ ﺯﻧﺪﻩ ﻭ ﻣﺮﺩه اش ﺻﺪ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺍﺳﺖ.

یعنی ارج و قیمت ﺷﺨﺺ نیکوکار در هنگام زندگی و پس از مرگ او به یک میزان است.

۳۸. ﻓﯿﻞ ﻭ ﻓﻨﺠﺎﻥ!

یعنی ﺩﻭ چیز که از لحاظ شکل و قیافه قابل قیاس نیستند.

 

[شاهدخت]

۳۹. فیلش یاد هندوستان کرده

یعنی شخصی به یاد روزگار خوش گذشته افتاده است.

۴۰. ﻗﺴَم حضرت عباس ﺭﺍ ﺑﺎﻭﺭﮐﻨﻢ ﯾﺎ ﺩﻡ ﺧﺮﻭﺱ ﺭﺍ؟

یعنی چیزی را که می‌گویی دروغ است و دروغ تو کاملا مشخص است.

 

[شاهدخت]

۴۱. کاه ﭘﯿﺶ ﺳﮓ ﻭﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ پیشﺧﺮ نهادن

ﮐﺎﺭﯼ را بر خلاف عرف ﻭ ﻭﺍﺭﻭﻧﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻥ.

۴۲. ﮐﺒﮑﺶ ﺧﺮﻭﺱ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﺪ.

ﺷﺎﺩ ﻭ ﺳﺮﺣﺎﻝ ﺍﺳﺖ.

 

[شاهدخت]

۴۳. ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺧﺮ ﺭﺍ ﺑﺎﻻ ببرد، ﭘﺎﯾﯿﻦ هم ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﯿﺎﻭﺭﺩ.

یعنی ﺳﺮﺭﺷﺘﻪ هرﮐﺎﺭﯼ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ابداع ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ.

۴۴. ﮐﻼﻍ ﺳﺮ ﻻﻧﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﻗﺎﺭﻗﺎﺭ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ.

ﺑﻪ ﺧﻮﯾﺸﺎﻥ ﻭ ﻧﺰﺩﯾﮑﺎﻥ ﻧﺎﺳﺰﺍﮔﻮﯾﯽ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﻧﯿﺴﺖ. نظیر: فحش به فامیل تف سر بالاست.

 

[شاهدخت]

۴۵. ﮐﻼغه می‌گه ﺍﺯ ﻭﻗﺘﯽ ﺑﭽﻪﺩﺍﺭ ﺷﺪم، یه ﺷﮑﻢ ﺳﯿﺮ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻧﺪﯾﺪم.

یعنی والدین مجبورند خود را وقف فرزندان خود کنند.

۴۶. کفگیر به ته دیگ خورده

امروزه از این ضرب المثل موقعی استفاده می‌شود که می‌خواهند به فردی بگویند دیر رسیده و دیگر مثل قبل توانائی یا ثروت قبلی را ندارد و قادر به کمک کردن به او نیستند.

 

[شاهدخت]

۴۷. کوه به کوه نمی‌رسد ولی آدم به آدم می‌رسد

زمانی از این مثل استفاده می‌کنیم که قصد داشته باشیم، از ناجوانمردی و ظلم یک نفر جلوگیری کنیم یا ظلم او را یادآوری کنیم.

۴۸. ﮔﺎﻭ ﻧُﻪ ﻣﻦ ﺷﯿﺮ ده

این ضرب المثل درباره ﮐﺴﯽ به کار می‌رود ﮐﻪ ﺑﺎ ﺣﺮﻑ ﯾﺎ ﺣﺮﮐﺖ ﻧﺎﺷﺎﯾﺴتی همه نیکی‌ها را که در مقابل افراد انجام داده، بی اثر و ضایع کند.

 

[شاهدخت]

۴۹. ﮔﺮﺑﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺭﺿﺎﯼ ﺧﺪﺍ ﻣﻮﺵ ﻧﻤﯽﮔﯿﺮﺩ.

ﻫﯿﭻﮐﺲ بدوﻥ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﺍﺟﺮﺕ ﮐﺎﺭﯼ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ، ﺗﻼﺵ ﻭ ﺯﺣﻤﺖ ﻫﺮ ﮐﺲ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﺴﺐ ﺳﻮﺩ ﺍﺳﺖ.

۵۰. ﮔﺮﺑﻪ ﺑﻪ ﺩنبه ﺍﻓﺘﺎﺩ ﺳﮓ ﺑﻪ ﺷﮑﻤﺒﻪ ﺍﻓﺘﺎﺩ

ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﮐﺴﯽﮐﻪ ﭘﺮﺧﻮر ﻭ ﺷﮑﻤﻮست به کار می‌رود.

 

[شاهدخت]

۵۱. ﮔﺮﺑﻪ ﺭﺍ ﺩﻡ حجله ﺑﺎﯾﺪ کشت.

یعنی ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ هرﮐﺎﺭﯼ ﺑﺎﯾﺪ مواظب سوء استفاده دیگران بود.

۵۲. ﮔﺮﺑﻪﺭﻗﺼﺎﻧﯽ ﮐﺮﺩﻥ

یعنی ﺍﺷﮑﺎﻝ ﺗﺮﺍﺷﯽ ﮐﺮﺩﻥ، ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻭ ﻓﺮﺩﺍ ﮐﺮﺩﻥ، ﺑﺎﺯﯼ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩﻥ.

 

[شاهدخت]

. ﮔﺮﮒ ﺩﺭ ﻟﺒﺎﺱ ﻣﯿﺶ

یعنی ﺑﻪﻇﺎﻫﺮ ﻧﯿﮑﻮﮐﺎﺭ ﻭ ﻣﺼﻠﺢ ﻭﻟﯽ ﺩﺭ ﺑﺎﻃﻦ ﻓﺎﺳﺪ ﻭ ﺭﯾﺎﮐﺎﺭ.

۵۴. ﮔﺮﮒ ﺩﻫﻦﺁﻟﻮﺩﻩ ﻭ ﯾﻮﺳﻒ ﻧﺪﺭﯾﺪﻩ

ﺑﺪﻭﻥ ﮔﻨﺎﻩ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ عقوبت ﺷﺪﻥ. نظیر: آش نخورده و دهن سوخته.

 

[شاهدخت]

۵۵. ﮔﺮﮒ ﻭ ﻣﯿﺶ ﺍﺯ ﯾﮏﺟﺎ ﻣﯽﺧﻮﺭﻧﺪ.

این ضرب المثل درباره ﺟﺎیی به کار می‌رود ﮐﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﺍﻣﻨﯿﺖ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ و کسی به دیگری آزار نمی‌رساند.

۵۶. ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺧﺮﺱ ﺗﺨﻢ ﻣﯽﮔﺬﺍﺭﺩ ﻭ ﯾﺎ ﺑﭽﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ؟ ﮔﻔﺖ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺩﻡﺑﺮﯾﺪﻩ ﻫﺮﭼﻪﺑﮕﻮﯾﯽ ﺑﺮ ﻣﯽﺁﯾﺪ.

ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺁﺩﻡ ﺭﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻓﻦ ﺣﺮﯾﻒ ﻫﺮﮐﺎﺭﯼ ﺑﺮ ﻣﯽﺁﯾﺪ