درس اول عددنویسی
بیست بنویسیم یا ۲۰؟
در متن‌هایمان، اعداد را باید با حروف بنویسیم یا با رقم؟
قانون:
اعداد یک‌تکه (بی‌واو) به‌حرف:
هشت، یازده، بیست، هفتاد، سیصد.
اعداد چندتکه (واودار) به‌رقم:
۲۱، ۳۵، ۹۴، ۳۸۶
این قانون کلی چند نکتهٔ جزئی و استثنا هم دارد که خواهیم گفت.
درس دوم عددنویسی
مرور:
اعداد یک‌تکه (بی‌واو) را باید به‌حروف نوشت:
شش، شانزده، شصت، ششصد.
این یعنی اعداد کمتر از بیست، دهگان‌ها، صدگان‌ها.
برای نُه و دَه همیشه ُ و َ بگذار تا با «خیر» و «روستا» اشتباه نشود!
البته گاهی وقت‌ها بافت متن به‌قدری گویاست که محال است کسی این‌ها را اشتباه بخواند. در آن صورت نیازی به حرکت‌گذاری نیست.
اعداد چند تکه (واودار) را باید به‌رقم نوشت:
۲۱، ۴۹، ۸۸، ۴۴۸
این «و» باید «واو عطف» باشد. یک‌وقت نگویی «دوازده» را باید «۱۲» نوشت؛ چون وسطش «و» دارد!
خب، دو قاعدهٔ کلی را گفتیم. می‌ماند نکته‌های جزئی و استثناها.
اعداد «ترتیبی» را همیشه به‌حرف بنویس.
ترتیبی یعنی «ـــُم ـــُمین» دارد:
ششم، بیست‌ویکم، سی‌وششمین، هفتادوهشتم، صدوبیست‌ونهمین.
پس، دیگر مهم نیست یک‌تکه‌‌ای باشد یا چندتکه‌ای. «هر» عددی اگر ترتیبی باشد، باید به‌حروف بیاید، نه به‌رقم.
خنده‌دار است بنویسی:
۲۶ام، ۶۵مین، ۵۵مُ، ۱۲۵اُمین.
البته در متن‌های خلاق، مانند متن پوستر و تیترها و روی جلد، اجازه داری قواعد را بشکنی و بنویسی مثلاً ۷۴مین؛
اما در متن‌های غیرخلاق، مانند مقاله و کتاب و پایان‌نامه و خبر، حق نداری از قاعده گذر کنی.
درس سوم عددنویسی
مرور:
اعداد یک‌تکه: با حرف
اعداد چندتکه: با رقم
اعداد ترتیبی (ــُم ــُمین): با حرف
اگر جمله‌ات با عدد شروع می‌شود، آن عدد را به‌حرف بنویس.
فرقی نمی‌کند که عددِ یک‌تکه باشد یا عددِ چندتکه.
کلاً جمله نباید با عدد شروع بشود.
غلط:
۱۶۰ نفر از این مرحله گذر کردند.
۲۱ کیلو برنج خراب شد.
درست:
صدوشصت نفر از این مرحله گذر کردند.
بیست‌ویک کیلو برنج خراب شد.
اگر احساس می‌کنی این‌جوری عجیب است و «صدوشصت» طولانی است، خب قاعده را نشکن؛ بلکه آن را دور بزن!
یعنی کاری کن که همین جمله‌ها با کلمه شروع شود، نه عدد:
از این مرحله، ۱۶۰ نفر گذر کردند.
پس ۲۱ کیلو برنج خراب شد.
بیست بنویسیم یا ۲۰؟
در متن‌هایمان، اعداد را باید با حروف بنویسیم یا با رقم؟
قانون:
اعداد یک‌تکه (بی‌واو) به‌حرف:
هشت، یازده، بیست، هفتاد، سیصد.
اعداد چندتکه (واودار) به‌رقم:
۲۱، ۳۵، ۹۴، ۳۸۶
این قانون کلی چند نکتهٔ جزئی و استثنا هم دارد که خواهیم گفت.
درس دوم عددنویسی
مرور:
اعداد یک‌تکه (بی‌واو) را باید به‌حروف نوشت:
شش، شانزده، شصت، ششصد.
این یعنی اعداد کمتر از بیست، دهگان‌ها، صدگان‌ها.
برای نُه و دَه همیشه ُ و َ بگذار تا با «خیر» و «روستا» اشتباه نشود!
البته گاهی وقت‌ها بافت متن به‌قدری گویاست که محال است کسی این‌ها را اشتباه بخواند. در آن صورت نیازی به حرکت‌گذاری نیست.
اعداد چند تکه (واودار) را باید به‌رقم نوشت:
۲۱، ۴۹، ۸۸، ۴۴۸
این «و» باید «واو عطف» باشد. یک‌وقت نگویی «دوازده» را باید «۱۲» نوشت؛ چون وسطش «و» دارد!
خب، دو قاعدهٔ کلی را گفتیم. می‌ماند نکته‌های جزئی و استثناها.
اعداد «ترتیبی» را همیشه به‌حرف بنویس.
ترتیبی یعنی «ـــُم ـــُمین» دارد:
ششم، بیست‌ویکم، سی‌وششمین، هفتادوهشتم، صدوبیست‌ونهمین.
پس، دیگر مهم نیست یک‌تکه‌‌ای باشد یا چندتکه‌ای. «هر» عددی اگر ترتیبی باشد، باید به‌حروف بیاید، نه به‌رقم.
خنده‌دار است بنویسی:
۲۶ام، ۶۵مین، ۵۵مُ، ۱۲۵اُمین.
البته در متن‌های خلاق، مانند متن پوستر و تیترها و روی جلد، اجازه داری قواعد را بشکنی و بنویسی مثلاً ۷۴مین؛
اما در متن‌های غیرخلاق، مانند مقاله و کتاب و پایان‌نامه و خبر، حق نداری از قاعده گذر کنی.
درس سوم عددنویسی
مرور:
اعداد یک‌تکه: با حرف
اعداد چندتکه: با رقم
اعداد ترتیبی (ــُم ــُمین): با حرف
اگر جمله‌ات با عدد شروع می‌شود، آن عدد را به‌حرف بنویس.
فرقی نمی‌کند که عددِ یک‌تکه باشد یا عددِ چندتکه.
کلاً جمله نباید با عدد شروع بشود.
غلط:
۱۶۰ نفر از این مرحله گذر کردند.
۲۱ کیلو برنج خراب شد.
درست:
صدوشصت نفر از این مرحله گذر کردند.
بیست‌ویک کیلو برنج خراب شد.
اگر احساس می‌کنی این‌جوری عجیب است و «صدوشصت» طولانی است، خب قاعده را نشکن؛ بلکه آن را دور بزن!
یعنی کاری کن که همین جمله‌ها با کلمه شروع شود، نه عدد:
از این مرحله، ۱۶۰ نفر گذر کردند.
پس ۲۱ کیلو برنج خراب شد.
