آموزشی فرار از یک قصه‌ی نصفه‌کاره: معرفی نمایشنامه‌ی شش شخصیت در جستجوی نویسنده

[-pariya-]

بدون اینکه نویسنده بخواهد پاسخ دقیقی به خواننده بدهد که پس بالاخره راست ماجرا چه بود. اگر از هرکدام از شخصیت‌ها بپرسند حقیقت چیست، آن‌ها به شیوه‌ی خودشان به این سوال پاسخ می‌دهند و به‌عبارتی، به‌ازای هر انسان، تعریف متفاوتی برای حقیقت می‌تواند وجود داشته باشد:

 

[-pariya-]

آقای محترم شما به خوبی می‌‌دانید که زندگی مملو از مسائل پوچ است و آن‌قدر عجیب‌و‌غریب هستند که به نظر می‌رسد واقعیت ندارند. ولی درواقع، واقعیت دارند.

 

[-pariya-]

ماهیت غیرواقعی واقعیت
این ویژگی و تاکید بر چندگانگی حقیقت و نسبی بودن آن، نمایشنامه‌ی «شش شخصیت در جستجوی نویسنده» را از چارچوب‌های کلاسیک آثار رئالیستی، خارج کرده، و در رده آثار پست‌مدرن قرار می‌دهد. تکنیک اصلی‌ای که این نمایشنامه بر آن سوار است، استفاده از فراداستان یا متافیکشن است.

 

[-pariya-]

با ورود شش شخصیت به صحنه‌ی تمرین تئاتر، نویسنده با خلق داستانی در دل داستان، شروع می‌کند به تاکید بر سیال بودن حقیقت و امکان تخیلی بودن ماهیت آن. در نتیجه، گویی شکلی از تلفیق ژانرها در اینجا شکل می‌گیرد، از یک بستر رئال خارج می‌شویم و زمینه‌ای پست‌مدرن را تجربه می‌کنیم.

 

[-pariya-]

به این ترتیب، این امکان فراهم می‌شود که هم یک داستان برای پیگیری کردن داشته باشیم، و هم همزمان بتوانیم درباره‌ی شیوه‌ی خلق و شکل‌گیری آن، همزمان به حوزه‌ی نقدش هم وارد بشویم.

 

[-pariya-]

من شخصیت به‌دنیا آمده‌ام
به ناگهان در میانه‌ی خواندن یک نمایشنامه‌ی رئال، شخصیت‌هایی وارد آن می‌شوند که دنبال اینند که بروند توی یک داستان، و با این جملات، نمایشی بودن نمایشنامه، مجدداً به خواننده یادآوری می‌شود.

 

[-pariya-]

شخصیت‌ها برای داشتن یک داستان کامل، خواهش می‌کنند و حتی به کارگردان از مزایای خود می‌گویند که دیگر نیاز نیست زحمت شخصیت‌پردازی را بکشد چون آن‌ها زنده و کامل هستند، و فقط یک قصه، یک قصه که باید نوشته بشود می‌خواهند:کارگردان: من می‌توانم شما را به نزد نویسنده‌ای بفرستم.

 

[-pariya-]

پدر: نه نه، اصلاً و ابداً، خود شما باید آن را بنویسید.

کارگردان: من؟ این چه حرفی است که می‌زنید؟

پدر: بله بله، خود شما. چه مانعی دارد؟

کارگردان: مشکل این است که من هرگز نمایشنامه‌ای را ننوشته‌ام

پدر: خیلی عذر می‌خواهم ولی مگر دیر شده است که نویسنده بشوید؟ کاری ندارد. خیلی‌ها مدام درحال نمایشنامه‌نویسی هستند. اتفاقاً برای شما کار بسیار آسان تر هم شده است چون همگی ما شخصیت‌ها، زنده، در مقابل سرکار ایستاده‌ایم و حضور داریم!

 

[-pariya-]

شخصیت‌ها، با دارا بودن خودآگاهی پسامدرنیستی از شخصیت‌بودگی خود و اینکه در دل یک نمایش نیمه‌کاره، رها شده‌اند، شروع می‌کنند به گشتن دنبال نمایش کاملی که بشود تویش زندگی کرد، کنکاش کردن درباره‌ی هستی و ماهیت خود، زندگی‌ای که دارند، تراژدی یا کمدی‌ای که در دل خود به همراه آورده‌اند، و همه‌چیز را زیر سوال می‌برند:

 

[-pariya-]

باید افسوس خورد، چون کسانی که سعادت این را دارند که «شخصیت» خلق شوند، می‌توانند حتی مرگ را هم به مسخره بگیرند. چون تا ابد زنده می‌مانند، مرگی برای آن‌ها وجود ندارد. بشر می‌میرد، خود نویسنده می‌میرد یعنی خالق آن شخصیت‌ها، ولی مخلوق آن نویسنده هرگز نمی‌میرد و برای آن زندگی جاودانی احتیاجی هم به امتیازات خارق‌العاده‌ای ندارد.