لینوکس لینوکس چیست و چه کاربردی دارد؟ (آشنایی با سیستم عامل Linux)

[ممد صنوبر]

از آن زمان تا به امروز، Linux به یکی از قدرتمندترین و پرطرفدارترین سیستم عامل‌ها تبدیل شده است و در بسیاری از زمینه‌ها از توزیع های مختلف Linux استفاده میشود، از جمله سرورها، دستگاه‌های هوشمند و رایانه‌های شخصی.

 

[ممد صنوبر]

چرا باید از لینوکس استفاده کنیم؟

استفاده از لینوکس برای بسیاری از کاربران و سازمان‌ها مزایای زیادی به همراه دارد. در ادامه تعدادی از دلایل مهم برای استفاده از Linux را بیان می کنیم :

لینوکس آزاد و متن باز است : Linux یک سیستم عامل متن باز است؛ به این معنی که کد منبع آن به صورت رایگان در دسترس عموم قرار دارد و هر کسی می‌تواند آن را بررسی کرده و تغییر دهد. این مزیت باعث شده که جامعه‌ای بزرگ از توسعه‌دهندگان و حمایت‌کنندگان در سراسر جهان برای توسعه این سیستم عامل مشارکت کنند و باعث بهبود مداوم آن شوند.
پایداری و امنیت دارد : لینوکس به عنوان یک سیستم عامل پایدار و امن شناخته می‌شود چرا که برخلاف سیستم‌های عامل دیگر، آپدیت‌ها و به‌روزرسانی‌های امنیتی آن به سرعت ارائه می‌شوند، به همین دلیل از پایداری و امنیت بالایی برخوردار است. همچنین، امکان استفاده از فایروال‌ها و ابزارهای امنیتی پیشرفته در Linux وجود دارد که به شما کمک می‌کند سیستم خود را در برابر تهدیدهای امنیتی محافظت کنید.
انعطاف‌پذیری و سازگار است : لینوکس قابلیت انطباق پذیری بالایی با محیط‌های مختلف دارد. به عنوان یک سیستم عامل، شما می‌توانید Linux را به طور کامل بر اساس نیازهای خود تنظیم کنید. همچنین، لینوکس بر روی طیف گسترده‌ای از سخت‌افزارها و دستگاه‌ها قابل نصب است و با توجه به انعطاف‌پذیری آن، می‌توان آن را بر روی سرورها، رایانه‌های رومیزی و دستگاه‌های تلفن همراه استفاده کنید.
بهره‌وری و عملکرد بالایی دارد : Linux به خوبی منابع سخت‌افزاری را مدیریت می‌کند و بهره‌وری بالایی دارد. به عنوان مثال، مصرف حافظه و پردازش در لینوکس بسیار بهینه است و می‌توانید از قدرت پردازشی و ظرفیت رم بیشتری بهره‌برداری کنید. این مزیت به خصوص برای سرورها بسیار کاربردی است.

 

[ممد صنوبر]

آشنایی با کاربردهای لینوکس

خوب تا اینجای این مقاله امیدواریم به طور کامل به این درک رسیده باشید که لینوکس چیست و در ادامه می خواهیم به برخی از کاربردهای اصلی Linux اشاره کنیم :

سرورها : از Linux به عنوان قدرتمندترین سیستم عامل سرور یاد می‌شود. وب سرورها (Web Server)، ایمیل سرورها (Email Server)، سرورهای پایگاه داده (Database Server) و فایل سرورها (File Server) از جمله مواردی هستند که از سیستم عامل لینوکس در آنها استفاده می‌شود. به طور کلی Linux به دلیل پایداری، امنیت و قابلیت مقیاس‌پذیری بالای آن برای ارائه خدمات شبکه بسیار مناسب است.

کامپیوترهای دسکتاپ و لپ‌تاپ‌ها : برخی توزیع های لینوکس برای کاربرانی که از کامپیوتر دسکتاپ رومیزی و یا از لپ‌تاپ‌ استفاده می کند ارائه شده اند که مجموعه‌ای از برنامه‌های آفیس، مرورگرهای اینترنت، نرم‌افزارهای گرافیکی و ابزارهای توسعه نرم‌افزار را شامل می‌شوند. به عنوان مثال اوبونتو و فدورا برخی از توزیع‌های Linux محبوب برای کاربران دسکتاپ هستند.

دستگاه‌های هوشمند و تلفن‌های همراه : لینوکس به عنوان یکی از سیستم عامل های محبوب در دستگاه‌های هوشمند و تلفن‌های همراه شناخته می شود. اندروید (Android) که بر پایه Linux طراحی شده است، به عنوان سیستم عامل اغلب برندهای تلفن‌های همراه معروف مانند سامسونگ، LG و هواوی استفاده می‌شود.

اینترنت اشیا (IoT) : با رشد روز افزون اینترنت اشیا، لینوکس به عنوان سیستم عاملی برای دستگاه‌های مختلف مانند دستگاه‌های هوشمند خانگی، دستگاه‌های پزشکی، سیستم‌های هوشمند در خودروها و سایر دستگاه‌ها استفاده می‌شود.

توسعه نرم‌افزار : برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان از Linux به عنوان یک محیط توسعه نرم‌افزار استفاده می‌کنند. ابزارهای توسعه نرم‌افزار، کامپایلرها، ادیتورها و کتابخانه‌های متن باز که بر روی لینوکس قابل دسترسی هستند، باعث می شود توسعه نرم افزارها به راحتی انجام شود.

 

[ممد صنوبر]

منظور از توزیع لینوکس چیست؟

لینوکس دارای چندین نسخه مختلف برای هر نوع استفاده کاربری است. از کاربران جدید مبتدی گرفته تا کاربران حرفه ای، می توانند یک نسخه مناسب از Linux را متناسب با نیازهای خود پیدا کنند. به این نسخه‌های لینوکس، توزیع‌ (به انگلیسی distributions) می‌گویند. تقریباً هر توزیع لینوکس را می توان به صورت رایگان بر روی دیسک یا فلش استفاده کرد و یا در هر تعداد دستگاه کامپیوتری که دوست داشتید می توانید آن را نصب کنید.

 

[ممد صنوبر]

توزیع های محبوب Linux عبارتند از :

LINUX MINT
MANJARO
DEBIAN
UBUNTU
ANTERGOS
SOLUS
FEDORA
ELEMENTARY OS
OPENSUSE

توزیع های Linux هر کدام سناریوی متفاوتی برای کامپیوترهای دسکتاپ ارائه می دهند، مثلا کاربران امروزی ترجیح می دهند از گنوم (GNOME) برای محیط دسکتاپ گرافیکی استفاده کنند، در حالی که برخی دیگر حاضرند با همان دسکتاپ های سنتی لینوکس کار کنند مثل توزیع openSUSE که از KDE استفاده می کند.

 

[ممد صنوبر]

توزیع های Linux هر کدام سناریوی متفاوتی برای کامپیوترهای دسکتاپ ارائه می دهند، مثلا کاربران امروزی ترجیح می دهند از گنوم (GNOME) برای محیط دسکتاپ گرافیکی استفاده کنند، در حالی که برخی دیگر حاضرند با همان دسکتاپ های سنتی لینوکس کار کنند مثل توزیع openSUSE که از KDE استفاده می کند.

اگر فکر می کنید Linux برای سرورها توزیعی ندارد اشتباه می کنید چرا که می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• Red Hat Enterprise Linux
• Ubuntu Server
• Centos
• SUSE Enterprise Linux

بعضی از این توزیع‌های سرور رایگان هستند (مثل Ubuntu و CentOS) اما بعضی دیگر پولی هستند و باید آنها را خریداری کرد (مثل Red Hat Enterprise Linux و SUSE Enterprise Linux). توزیع های پولی شامل خدمات پشتیبانی هم می شوند.

 

[ممد صنوبر]

کدام توزیع لینوکس را انتخاب کنیم؟

با توجه به تعداد نسخه هایی که برای Linux منتشر شده، این سوال برای بسیاری از کاربران پیش می آید که حالا باید از کدام توزیع لینوکس استفاده کنیم؟ پاسخ به این سوال بستگی به سه سوال زیر دارد :

مهارت شما در استفاده از کامپیوتر چقدر است؟
آیا یک دسکتاپ مدرن را ترجیح می دهید یا استاندارد؟
کامپیوتر شما دسکتاپ است یا به عنوان سرور استفاده می شود؟

 

[ممد صنوبر]

در ادامه شما را برای انتخاب توزیع مناسب Linux بیشتر راهنمایی می کنیم :

اگر کاربر مبتدی هستید و مهارت‌های کامپیوتری شما نسبتاً پایین است، باید از توزیع‌هایی که مخصوص تازه‌کارها است استفاده کنید مثل : LINUX MINT یا UBUNTU.

اگر مهارت های شما در استفاده از Linux بیش از حد متوسط است، می توانید از توزیعی مانند DEBIAN یا FEDORA استفاده کنید.
اما اگر کاربر حرفه ای هستید و به طور کامل بر لینوکس تسلط دارید، بهتر است از توزیعی مانند Gentoo استفاده کنید.
و اگر واقعاً می خواهید خود را به چالش بکشید، می‌توانید توزیع Linux خود را با کمک Linux From Scratch بسازید.
در نهایت اگر به دنبال انتخاب یک توزیع سرور هستید، باید تصمیم بگیرید که سیستم خود را می خواهید از طریق یک رابط گرافیگی مدیریت کنید و یا از طریق تایپ دستورات در خط فرمان لینوکس چرا که در این صورت باید درک کاملی از دستورات Linux داشته باشید. با در نظر گرفتن یکی از این دو حالت، در صورتی که می خواهید هر آنچه که برای سرور خود نیاز دارید در اختیار شما باشد، CentOS میتواند بهترین انتخاب باشد. ولی اگر می خواهید از یکی از توزیع های دسکتاپ استفاده کنید و تنظیمات آن را همانطورکه نیاز دارید سفارشی سازی کنید، توزیع DEBIAN یا UBUNTU به خوبی می توانند پاسخگوی نیازهای شما باشد.

 

[ممد صنوبر]

مزایا و معایب استفاده از Linux
مزایا معایب
متن باز و آزاد آموزش و یادگیری اولیه لینوکس پیچیده است
پایداری و امنیت بالا سخت‌افزارهای محدودی لینوکس را پشتیبانی می کنند
انعطاف‌پذیری و سازگاری با محیط‌ پشتیبانی نرم‌افزارهای خاص ممکن است محدودیت هایی داشته باشد
بهره‌وری و عملکرد بالا نیاز به دانش فنی برای مدیریت و انجام تنظیمات لینوکس
جامعه‌ی کاربری بزرگ عدم پشتیبانی رسمی از سوی تولیدکنندگان نرم‌افزار

 

[ممد صنوبر]

تفاوت لینوکس و ویندوز چیست؟

Linux و Windows دو سیستم عامل متفاوت از هم هستند که از نظر ساختار، قابلیت‌ها و امکانات با هم فرق می کنند و به طور کل فلسفه متفاوتی را در پیش دارند.

لینوکس بر پایه کد متن باز و رایگان است، در حالی که ویندوز به عنوان یک سیستم عامل تجاری عرضه می‌شود. این تفاوت باعث می‌شود که Linux قابلیت توسعه و تغییرات بیشتری داشته باشد و از جامعه‌ی گسترده‌ای از توسعه‌دهندگان و حمایت‌کنندگان برخوردار باشد.

ویندوز از یک رابط کاربری گرافیکی (GUI) پرطرفدار بهره می برد که برای کاربران مبتدی به راحتی قابل استفاده است، در حالی که لینوکس هم رابط کاربری گرافیکی دارد، اما برخی توزیع‌های Linux از طریق خط فرمان مدیریت می شوند که طبیعتا نیازمند دانش فنی بالایی است و برای کاربران حرفه ای مناسب تر است.

بیشتر نرم‌افزارهای دنیا اغلب برای ویندوز ساخته شده اند و ابتدا برای این سیستم عامل منتشر می‌شوند. با این حال، Linux هم دارای برخی از نرم‌افزارهای محبوب و قدرتمند است و به آنها می توان از طریق مخازن و منابع متن باز دسترسی داشت. همچنین، Linux سازگاری گسترده ای با انواع سخت‌افزارها دارد و بر روی رایانه های مختلف قابل نصب است.

Linux به عنوان یک سیستم عامل پایدار و امن مشهور است. چرا که پس از نصب، آپدیت‌های امنیتی و به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری به سرعت در دسترس شما قرار می‌گیرند. همچنین، به دلیل طبیعت متن باز بودن آن و تعداد زیادی از توسعه‌دهندگان که از لینوکس استفاده می کنند، اشکالات امنیتی آن سریعاً شناسایی و رفع می‌شوند، در حالی که در ویندوز این چنین نیست.

بیشتر توزیع‌های Linux به صورت رایگان در دسترس عموم هستند، در حالی که در ویندوز برای استفاده تجاری و قانونی از آن، نیاز به خرید لایسنس است. (البته در خارج از ایران!)