دانستنی مدوسا کیست؟ | نگاهی به باورها و افسانه‌هایی در مورد «سنگ شدن»

[Trodi]

مدوسا که تمایلی به استفاده از قدرت خود در برابر انسان‌های فانی نداشت به غاری خلوت و تاریک پناه برد. او امکان نداشت که بتواند بدون کشتن انسان یا حیوانی به آن‌ها نگاه کند؛ بنابراین، انزوا را انتخاب کرد. مدوسا هرگز تمایلی نداشت به کسی آسیب برساند؛ اما آگاهی دیگران از این قدرت آرامش او را گرفت و از آن پس مردان بسیاری در پی یافتن مدوسا بودند. سرانجام «پرسئوس» او را پیدا کرد و در حالی که خوابیده بود، سر او را جدا کرد.

 

[Trodi]

در داستان دوم مدوسا از آغاز یک هیولای گورگون معرفی می‌شود، که به‌همراه دو خواهر خود از دو هیولای دریایی متولد شد. در این داستان او بسیار خشن و وحشتناک و کمتر از داستان قبل دلسوز انسان‌ها توصیف می‌شود. مدوسا این بار نه در معبد، بلکه از ابتدا به‌همراه خواهران خود «استنو» و «یوریال» در غار زندگی می‌کرد. آن‌ها دارای مارهایی بر سر، بال‌هایی بر پشت، دهان‌هایی بزرگ و زبان‌هایی بلند بودند. در داستان دوم نیز مدوسا می‌توانست با خیره شدن به هر موجودی او را به سنگی بدل کند و تنها خواهران مدوسا از این آسیب در امان بودند.

 

[Trodi]

یکی دیگر از داستان‌های اساطیری یونان در ارتباط با مرگ مدوسا، داستان «پرسئوس»، فرزند «زئوس» و «دانائه» است. «پولیدکتس»، پادشاه جزیره سریفوس، عاشق دانائه بود. پرسئوس که از بی‌میلی مادر خود به این ارتباط آگاه بود، تلاش می‌کرد تا از او در برابر پولیدکتس محافظت کند.

 

[Trodi]

پولیدکتس برای فریب پرسئوس، ضیافتی ترتیب داد تا در آن خود با هیپودامیا ازدواج کند. هیپودامیا یکی از اسطوره‌های یونان بود که پدرش شرط ازدواج با او را پیروزی در مسابقه ارابه‌رانی گذاشته بود؛ به همین دلیل پولیدکتس از همه خواست تا به‌عنوان هدیه اسبی فراهم کنند. او با هدف جدا کردن پرسئوس از دانائه چنین درخواستی کرد و پرسئوس که اسبی نداشت، از پولیدکتس خواست تا هدیه‌ای دیگری طلب کند. پولیدکتس نیز خواهان سر مدوسا شد؛ زیرا به‌دست آوردن آن را چیزی غیرممکن می‌دانست و امید داشت که پرسئوس در راه به‌دست آوردن آن کشته شود.

 

[Trodi]

پرسئوس با کمک آتنا، الهه جنگاوری و هرمس، ایزد سرعت، به مکان مدوسا دست یافت و خود را به سرزمین افسانه‌ای گورگون‌ها، سرزمینی در غرب دور و ورای اقیانوس‌ها رساند. مدوسا در جزیره‌ای صخره‌ای به نام «سارپدون» در خواب بود و پرسئوس برای اینکه تبدیل به سنگ نشود از سپر برنزی آتنا کمک گرفت و با استفاده از انعکاس تصویر در این سپر، سر مدوسا را با داس سر از بدنش جدا کرد.

 

[Trodi]

پس از کشته شدن مدوسا خون از گردنش فوران کرد و «کرایسور» (Chrysáoros) و «پگاسوس» (Pegasus) دو فرزند مدوسا و پوزئیدون از گردنش خارج شدند. بر طبق برخی روایت‌ها او توسط پرسئوس در بازار آرگوس دفن شد.

 

[Trodi]

قدرت اسطوره مدوسا هرگز با مرگ او خاموش نشد. خواهران خشمگین وی پرسئوس را تعقیب کردند؛ اما او موفق شد تا با چکمه‌های بالدار هرمس و کلاه نامرئی کننده هادس فرار کند. با وجود این قدرت مدوسا هرگز پایان نیافت و پرسئوس مجبور شد سر بریده او را در کیسه مخصوص به نام «کیبیسیس» (kybisis) حمل کند. پرسئوس در سفرهای خود برای مقابله با دشمنان از سر مدوسا استفاده می‌کرد و موفق شد شاهزاده‌ای به نام «آندرومدا» را از دست هیولایی نجات دهد.

 

[Trodi]

نگاه کردن به چشم‌های مدوسا پس از مرگ وی نیز می‌توانست انسان‌ها را در چند ثانیه به سنگ بدل کند. سر او بعد از مدتی به آتنا داده شد و او آن را روی سپر خود نصب کرد تا در جنگ‌ها برای مغلوب کردن دشمنان خود استفاده کند.

 

[Trodi]

در برخی روایت‌ها آمده است که «هرکول» از طریق آتنا به دسته‌‌ای از موهای مدوسا دست پیدا کرد و آن را به «استروپ» (Stroop) دختر «فیفئوس» داد تا از شهر «تگیا» (Tegea) در برابر حمله دشمن محافظت کند. موهای او می‌توانست با پدیدار شدن، طوفانی ایجاد کند و دشمن را فراری دهد.

 

[Trodi]

مدوسا چه نوع اسطوره‌ ای است؟
مدوسا شخصیتی از یونان باستان است که چهره‌ای خشن و زنانه دارد. رایج‌ترین تفسیر از این اسطوره، به «چشم زخم» امروزی شباهت دارد؛ نمادی بلاگردان که برای محافظت و دفع شر مورد استفاده قرار می‌گیرد. مدوسا خود تهدیدی برای سایر خطرات است.