مردم شناسی ایران مردم تهران

[هآنی؛]

خوب است بدانید که بعد از ارکسترفیلارمونیک ایران، ارکسترفیلارمونیک تهران در مقام دوم کشور قرار دارد و صاحب شهرت و اعتبار بالایی در نزد اهالی موسیقی است.

 

[هآنی؛]

آداب، رسوم و فرهنگ مردم تهران :

زندگی شهری و به تبع آن مدرن شدن زیست آدم‌ها، بسیاری از سنت‌ها و آداب و رسوم ملی ایرانیان را به دست فراموشی سپرده است. اما خوشبختانه هنوز هم اندکی از رسومات کهن، نسل به نسل و سی*ن*ه به سی*ن*ه در قلب ما نفس کشیده‌اند تا در فرهنگ مردم تهران و ایران زنده بمانند. در ادامه بخش کوتاهی از این آداب و رسوم زیبا را بررسی می‌کنیم:

 

[هآنی؛]

سوگواری ماه محرم :

شهر ری تهران با وجود مراکز مهم مذهبی و امامزاده‌هایی مانند «امامزاده صالح»، «شاه عبدالعظیم حسنی» و «امامزاده داوود»، هرساله میزبان بزرگ‌ترین و پرشکوه‌ترین مراسم ماه محرم در ایران است. عزاداری بازار تهران هم با قدمتی چندصد ساله در فرهنگ مردم تهران جایگاه بسیار ویژه‌ای دارد.

 

[هآنی؛]

نقالی :

نقالی که در فهرست «میراث معنوی ناملموس یونسکو» جای دارد، از قدیمی‌ترین اشکال افسانه‌خوانی ایران است که در میان تهرانی‌ها محبوب و پرهوادار بود.

 

[هآنی؛]

استاد نقال مردم را در قهوه‌خانه‌ها و کاروانسراها جمع کرده و با مهارت بالایی که در اجرای نغمه‌ها، آواها و شرح وقایع داشت، داستان‌های تاریخی را با گویشی حماسی نقل می‌کرد.

 

[هآنی؛]

شاهنامه‌خوانی و مذهبی‌خوانی در فرهنگ مردم تهران قدیم بسیار رواج داشت.

 

[هآنی؛]

روحوضی :

روحوضی یا سیاه‌بازی از قدیمی‌ترین هنرهای نمایشی ایران است که در گذشته‌ای نه‌چندان دور، محبوبیت و جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ مردم تهران داشت. شوربختانه این هنر اصیل و دلربای ایرانی امروزه تقریباً فراموش شده و لابلای خاطرات نسل‌های گذشته خاک می‌خورَد.

 

[هآنی؛]

روحوضی در واقع نوع خاصی از اجرای کمدی موزیکال بود و همان‌طور که از نام آن پیداست، دقیقاً روی حوض اجرا می‌شد! به‌ این‌ ترتیب که صاحب‌خانه {به عنوان میزبان} تخته بزرگی روی حوض می‌گذاشت و سیاه‌بازان به عنوان نقش‌آفرینان نمایش روحوضی، از تماشاچیان دل می‌بُردند! آنها با ترکیب رقص و آواز و حرکات نمایشی، فضایی آکنده از شور و شادمانی برای تماشاچیان می‌ساختند.

 

[هآنی؛]

سمنوپزان :

آئین سمنوپزان در فرهنگ مردم تهران به حضرت فاطمه زهرا (س) تعلق دارد و مدت‌هاست به عنوان «میراث ناملموس ایرانی‌» ثبت شده است.

 

[هآنی؛]

برای برگزاری این رسم قدیمی، گندم‌ها را از اسفند خیس می‌کنند تا به‌وقت بهار و همراه با نو شدن زمین سبز شوند. جالب است بدانید که ماده اصلی سمنو یا همان گندم، استعاره‌ای از بارور شدن زمین و فراوانی رزق و روزی مردم است.