روانشناسی کودک نقش بازی در رشد شناختی و اجتماعی کودکان

[Nella]

بازی؛ نخستین مدرسه‌ی اخلاق
کودک در جریان بازی یاد می‌گیرد قوانین را رعایت کند، به دیگران احترام بگذارد و انصاف داشته باشد. این مفاهیم، پایه‌های نخستین تربیت اخلاقی‌اند که در بستر تجربه واقعی و ملموس شکل می‌گیرند.

 

[Nella]

تقویت حس عدالت و انصاف در بازی‌های گروهی
وقتی کودک با بی‌عدالتی مواجه شود، مثلاً کسی نوبتش را نادیده بگیرد، با مفهوم عدالت آشنا می‌شود. اگر مربی یا والد با گفتگو و مثال، مفهوم عدالت را روشن کند، کودک آن را درونی می‌سازد.

 

[Nella]

آشنایی با مفاهیم درست و نادرست به‌صورت عملی
در بازی‌های نمایشی یا نقش‌آفرینی، کودک ممکن است با دروغ‌گویی، دزدی، یا فریب مواجه شود، ولی در فضای بازی می‌تواند پیامد آن را ببیند، احساس کند و درباره‌اش گفت‌وگو کند.

 

[Nella]

پرورش صداقت، احترام و اعتمادسازی
کودکی که در بازی صادق باشد، اعتماد دیگران را جلب می‌کند. این تجربه‌ها موجب تقویت صداقت رفتاری، همدلی و رابطه سالم در کودک می‌شوند.

 

[Nella]

بازی به‌عنوان بستر شکل‌گیری ارزش‌های خانوادگی و فرهنگی
در بازی‌هایی که برگرفته از سنت‌ها، افسانه‌ها یا رسوم خانوادگی‌اند، کودک به‌تدریج با ارزش‌های خاص فرهنگ خود آشنا شده و هویت فرهنگی‌اش شکل می‌گیرد.

 

[Nella]

تجربه نقش‌های اخلاقی و اجتماعی متنوع
بازی‌هایی که کودک در نقش قاضی، رهبر، مشاور یا مراقب ظاهر می‌شود، به او اجازه می‌دهند تصمیم‌های اخلاقی بگیرد، عواقب را ببیند و مسئولیت‌ها را تجربه کند.

 

[Nella]

. ایجاد حس هم‌دلی و دلسوزی از طریق نقش‌آفرینی
وقتی کودک در نقش پرستار یا والد مهربان ظاهر می‌شود، مهارت‌های هم‌دلی، مراقبت و احساس مسئولیت در او تقویت می‌شود. این احساسات زمینه‌ساز رفتارهای اخلاقی در آینده‌اند.

 

[Nella]

آشنایی با مسئولیت‌های اجتماعی در قالب بازی
مثلاً در بازی‌هایی که شامل پاک‌سازی خیابان، کمک به بیمار، یا همکاری برای ساخت مکانی امن هستند، کودک مسئولیت اجتماعی و نقش خود را در جامعه تجربه می‌کند.

 

[Nella]

تثبیت هویت فردی از طریق بازی‌های آزاد و انتخابی
وقتی کودک خودش انتخاب می‌کند با چه کسی، چه بازی‌ای و چه نقشی را انجام دهد، به‌تدریج سلیقه، تمایلات، و ارزش‌های شخصی‌اش شکل می‌گیرد که بخشی از هویت اوست.

 

[Nella]

تسهیل بازنگری در باورها و ارزش‌ها از طریق تجربه‌گری در بازی
بازی اجازه می‌دهد کودک در نقش‌های مختلف با ارزش‌هایی متناقض مواجه شود، تجربه‌شان کند، و درباره‌اش تأمل کند. این فرآیند باعث پختگی فکری و اخلاقی او می‌شود.