روانشناسی کودک نقش بازی در رشد شناختی و اجتماعی کودکان

[NARIYA]

عملکردهای اجرایی شامل مهارت‌هایی مثل برنامه‌ریزی، حافظه کاری، بازداری رفتاری و انعطاف‌پذیری شناختی هستند. بازی، به‌ویژه بازی‌های ساختنی یا نمایشی، فضایی فراهم می‌کند که کودک مجبور شود نظم ذهنی ایجاد کند، انتخاب کند، اشتباه کند و یاد بگیرد.

 

[NARIYA]

رشد حافظه کاری از طریق قوانین بازی
در بازی‌هایی که قواعد خاصی دارند (مثلاً شطرنج کودکانه یا بازی‌های کارتی)، کودک باید قوانین را به خاطر بسپارد، روند بازی را دنبال کند و تصمیم‌گیری کند؛ این فرآیند حافظه کاری را تقویت می‌کند و به یادگیری مدرسه‌ای نیز کمک می‌کند.

 

[NARIYA]

افزایش توانایی حل مسئله
بازی به کودک امکان می‌دهد راه‌حل‌های متفاوتی را امتحان کند. در بازی‌هایی مثل پازل، لگو، یا حتی نقش‌آفرینی، کودک با چالش مواجه می‌شود و باید مسیر یا ساختار جدیدی برای حل مشکل پیدا کند.

 

[NARIYA]

تمرین توجه و تمرکز ذهنی
بازی‌هایی که نیاز به تمرکز بالا دارند، مثل ساختن برج با بلوک یا دنبال‌کردن مسیر حرکت توپ، باعث تقویت قدرت توجه و تمرکز کودک می‌شوند. این توانایی بعدها در یادگیری درس‌ها بسیار مؤثر خواهد بود.

 

[NARIYA]

توسعه زبان و تفکر نمادین
بازی‌هایی که کودک در آن‌ها با شخصیت‌هایی حرف می‌زند یا نقش‌هایی اجرا می‌کند، تفکر نمادین را رشد می‌دهند؛ یعنی کودک یاد می‌گیرد که اشیاء می‌توانند نماینده مفاهیم دیگر باشند، مثلاً یک قاشق می‌تواند “میکروفون” باشد.

 

[NARIYA]

تقویت تخیل و خلاقیت ذهنی
در بازی‌های آزاد و بدون ساختار، کودکان دنیایی خیالی خلق می‌کنند. این خلاقیت پایه‌ای‌ست برای تفکر انتزاعی، داستان‌پردازی، نوآوری و حتی آینده‌نگری در سنین بالاتر.

 

[NARIYA]

ایجاد پیوند بین اطلاعات قبلی و جدید
کودکان در بازی، دانسته‌های قبلی خود را با تجربیات جدید ترکیب می‌کنند. مثلاً اگر کودک قبلاً درباره حیوانات شنیده، حالا می‌تواند در بازی باغ‌وحش، آن دانش را به کار بگیرد و رفتارهای تازه‌ای بیاموزد.

 

[NARIYA]

توسعه دیدگاه علیّتی و منطقی
وقتی کودک متوجه می‌شود که اگر قطعه‌ای را اشتباه بگذارد، برج فرو می‌ریزد، یا اگر در بازی کسی همکاری نکند نتیجه تغییر می‌کند، مفاهیم علت و معلول را تجربه می‌کند. این پایه تفکر منطقی در آینده‌ست.

 

[NARIYA]

تجربه زمان‌بندی و مدیریت مراحل
بازی‌هایی که چند مرحله دارند یا نیاز به انتظار نوبت دارند، به کودک یاد می‌دهند چطور زمان را مدیریت کند، صبر داشته باشد و فرآیندهای مرحله‌به‌مرحله را طی کند.

 

[NARIYA]

تقویت عملکردهای ذهنی در محیط‌های چندوظیفه‌ای
در برخی بازی‌ها کودک باید همزمان حرف بزند، حرکت کند، تصمیم بگیرد و رابطه برقرار کند. این نوع فعالیت‌ها باعث فعال‌شدن چند بخش مغز و رشد توانایی‌های چندوظیفه‌ای می‌شود.