آموزشی نمایشنامه کلاسیک

[STARLET]

هر نمایشنامه کلاسیک و دارای ساختار، شامل شش بخش است که ماهیت اصلی متن از برایند آن ها حاصل می شود: «طرح»، «شخصیت»، «ایده»، «گفت و گو»، «نواخت – ریتم – حال و هوا» و «ارزش های اجرایی».

 

[STARLET]

.

نخستین مورد «طرح» است که برای نگارش هر متن نمایشی، مقدّم بر هر چیز دیگر، نیازمند آنیم.

اکتو در این درسنامه، به طور مختصر به بررسی ابزار لازم برای نوشتن «طرح» می پردازد.

.

 

[STARLET]

به منظور نوشتن یک طرح منسجم برای نمایشنامه خود، ابتدا نیاز به این داریم که شالوده های آن را بشناسیم و اولّین مورد از این شالوده های طرح، چیزی نیست جز شرایط مفروض یا Given Circusmstances که توسّط استانیسلاوسکی این چنین نام گذاری شده است.

سؤال این جاست که این شرایط مفروض چیستند؟

 

[STARLET]

زمان
زمان عامل تمایز مدیوم نمایشنامه با دیگر مدیوم های ادبیّات (داستان کوتاه و بلند، نوول، فیلمنامه و …) است.

آغازگاه هر نمایشنامه، آمیزه منحصر به فردی از زمان حال و گذشته است.

 

[STARLET]

برای نویسنده، آگاهی دقیق از تاریخ و فصلی که رویداد و کنش در آن به انجام می رسد، اهمیّت دارد.

این اهمیت صرفا به دلیل دقت علمی نیست، بلکه به فهم بهتر کلّ موقعیت نیز کمک می کند.

در کل می توان گفت که نمایشنامه، حرکتی است از حال به سمت آینده،حتّی اگر ساختارشکن و بکتی طور باشد.

 

[STARLET]

مکان
دومین زیر مجموعه شرایط مفروض، مکان یا محیط فیزیکی است.

نویسنده در هنگام نوشتن طرح، باید واضح و عینی بودن و یا نامعلوم و انتزاعی بودن محیط فیزیکی نمایش را مشخص کند.

نکته مهم این است که نویسنده باید تمامی ابعاد محیط فیزیکی نمایشنامه خود را بفهمد؛ زیرا بخشی از کل مفهوم نمایشنامه حساب می شود.

 

[STARLET]

مکان مفروض خود شامل مکان جغرافیایی و مکان خاص است.

مکان جغرافیایی معرّف کشور، ناحیه یا منطقه‌ای است که نمایشنامه در آن روی می دهد و مکان خاص حوزه صحنه ای کنش است که با مکان جغرافیایی ارتباط نزدیکی دارد.

درک مکان جغرافیایی و مکان خاص و مرتبط کردن آن ها با هم، کمک شایانی به شکل گیری یک طرح استخوان دار می کند.

 

[STARLET]

جامعه و جهان نمایشنامه
هر متن نمایشی از نظر جامعه شناسی، نشان دهنده گروه هایی اجتماعی است که در محدوده ای یکسان به سر می برند.

در این بخش سؤالی که باید از خود بپرسیم این است: «چه گروه های اجتماعی در نمایشنامه وجود دارند و چه چیزی ترسیم کننده تعامل آن ها با یکدیگر است؟»

 

[STARLET]

از نظر آرتور میلر تعیین گروه های اجتماعی به انتخاب فرم نمایشی متن کمک می کند. از نظر او بین رابطه اعضای خانواده و رابطه با افراد بیگانه فرق وجود دارد.

 

[STARLET]

خانواده/ روابط دوستانه/ گروه های شغلی/ گروه های طبقاتی/ معیارهای اجتماعی/ شرایط اقتصادی/ سیاست و قانون/ خرد و فرهنگ/ معنویت/ هر کدام آجری هستندکه از روی هم گذاشتن آن‌ها، جامعه ای که رویداد نمایشنامه در آن رخ می دهد، تصویر می گیرد.