محیط زیست همه چیز درباره جنگل گلستان | جنگلی خاص و پر از شگفتی

[ممد صنوبر]

آب و هوای پارک ملی گلستان​

پارک ملی گلستان از صخره‌هاى مرتفع آهکى تا تپه‌ماهورهایی با شیب و فراز کم تشکیل شده و از منظر اقلیمى میان دریاى خزر و مناطق خشک شرقى واقع شده است. به همین دلیل این پارک، اقلیم‌هاى مختلف از نواحى بسیار مرطوب تا قسمت‌هاى نیمه‌‌خشک را در بر مى‌گیرد.

 

[ممد صنوبر]

گفتنی است دامنه تغییرات ارتفاعی در این ناحیه بین ۴۵۰ و ۲,۴۱۱ متر از سطح دریا متغیر است و حداقل ارتفاع پارک در تنگراه و حداکثر آن در قله دیورکجی ۲,۴۱۱ متر است. تنوع زیستگاه‌ها و ریزبوم‌های متعدد نتیجه‌ی همین تنوع اقلیم است. لازم به ذکر است میانگین بارندگی در مناطق مختلف این جنگل از حدود ۷۰۰ تا ۱۵۰ میلی‌متر در سال تغییرپذیر بوده و دمای هوا در این ناحیه از منفی ۲۵ درجه تا مثبت ۳۵ درجه سانتى‌گراد در ماه‌هاى مختلف تفاوت می‌کند.

 

[ممد صنوبر]

پارک ملی گلستان در فصول مختلف​

در مجموع می‌توان آب و هوای پارک ملی گلستان را به چهار فصل تقسیم کرد. در فصل بهار و اواخر فروردین تا اواخر خرداد هوا در این منطقه به تدریج گرم‌ می‌شود و بارندگی‌ها کاهش پیدا می‌کند. مناظر طبیعی پارک در این فصل بسیار دیدنی بوده و گل‌ و گیاهان شکوفه می‌کنند. تابستان در این پارک ملی از اواخر خرداد تا اواخر شهریور ماه ادامه پیدا می‌کند. در این فصل هوا گرم و خشک می‌شود. با این وجود، به دلیل ارتفاع زیاد پارک، شب‌ها هوا خنک می‌شود.

 

[ممد صنوبر]

در پاییز که در این پارک از اواخر شهریور تا اواخر آذر ماه ادامه پیدا می‌کند هوا به تدریج سردتر شده و بارندگی‌ها افزایش پیدا می‌کند. برگ‌های درختان در این فصل زرد و قرمز می‌شوند و منظره بسیار چشمگیری پیش چشم مجسم می‌کنند. زمستان در این منطقه از اواخر آذر تا اواخر فروردین ماه ادامه پیدا می‌کند. در این فصل هوا سرد و مرطوب است و بارش برف در ارتفاعات رخ می‌دهد.

 

[ممد صنوبر]

گونه‌های جانوری و گیاهی پارک ملی گلستان​

اما نمی‌توان از پارک ملی گلستان حرف زد و چیزی درباره گونه‌های مختلف جانوری و گیاهی آن نگفت. لازم است بدانید یک‌هشتم گونه‌های گیاهی، یک‌سوم گونه‌های پرندگان و بیش از ۵۰ درصد از گونه‌های پستاندار کشور در این پارک بی‌نظیر زندگی می‌کنند. در ادامه به معرفی برخی از این‌گونه‌ها می‌پردازیم.

 

[ممد صنوبر]

گونه‌های جانوری​

شاید برایتان جالب باشد بدانید که ۶۹ گونه پستاندار در پارک ملی گلستان زندگی می‌کنند. پلنگ و خرس قهوه‌ای از گوشت‌خواران بزرگ این پارک هستند. سمور جنگلی هم از گوشت‌خوارانی است که احتمالاً فقط در این منطقه زندگی می‌کند. از دیگر پستانداران مهم ساکن این جنگل باید به مرال، شوکا، گراز، آهوی ایرانی، گوسفند وحشی (قوچ و میش)، بز کوهی (کل و بز)، گربه جنگلی، تشی، گرگ، وشق، روباه سرخ و روباه ترکمنی اشاره کرد. همچنین از گونه‌ی خفاش‌ها تابه‌حال ۱۸ نوع در این پارک شناسایی شده‌.

 

[ممد صنوبر]

گوسفند وحشی، نماد پارک​

پارک ملی گلستان همچنین از بهترین زیستگاه‌های گوسفند وحشی اوریال، بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین زیرگونه گوسفند وحشی ایران به حساب می‌رود و از خالص‌ترین جمعیت‌های قوچ و میش اوریال را در خود جای داده‌. جمعیت این حیوان در جنگل گلستان در دهه ۱۳۵۰ حدود ۱۵۰ هزار راس برآورد شده‌ که تقریباً معادل سه‌چهارم کل جمعیت گوسفندان وحشی اوریال دنیاست. با وجود این که امروزه جمعیت آن‌ها کاهش چشمگیری داشته اما همچنان این حیوان، به‌خصوص در ارتفاعات جنوبی پارک آسان دیده می‌شود و به‌نوعی به نماد پارک ملی تبدیل شده‌.

 

[ممد صنوبر]

گرازهای اهلی!​

یکی از خصوصیات جالب‌توجه پارک ملی گلستان برای بازدیدکنندگان و گردشگران، حضور زیاد گرازها در کنار جاده‌ای ‌است که از مرکز پارک می‌گذرد. بعضی از این گرازها تا حدی با انسان‌ها راحت هستند که حتی از دست مسافران غذا می‌خورند! گرچه این وضعیت فقط در مورد گرازها صادق است و باقی حیوانات پارک همچون تمام حیوانات ایران به میزان زیادی از انسان‌ها می‌ترسند و فرار می‌کنند.

 

[ممد صنوبر]

پرندگان​

جالب است بدانید حدود ۱۴۹ گونه پرنده در پارک ملی گلستان زندگی می‌کنند که از این تعداد ۴۸ نوع در فصل بهار و تابستان در منطقه دیده می‌شوند و ۶۲ گونه بومی پارک ملی هستند. از مهم‌ترین این پرندگان باید به قرقاول، کبک، تیهو، زنگوله‌بال، کوکر سی*ن*ه‌سیاه، ابیا، بلدرچین معمولی، دارکوب سیاه، بلبل، توکای باغی، انواع مختلف سهره‌ها، زردپره‌ها، مگس‌گیرها، زنبورک‌ها، دم‌سرخ‌ها و پرندگان شکاری همچون قرقی، جغد خال‌دار، دلیجه، سارگپه پابلند، سارگپه، عقاب دوبرار، دال سیاه، دال، عقاب دریایی دم‌سفید، بالابان و هما اشاره کرد.

 

[ممد صنوبر]

لازم به ذکر است که از مجموع جانوران موجود در این جنگل ۱۹ گونه در خطر انقراض قرار دارند. از آن جمله باید از هما، بالابان، گیلان‌شاه خال‌دار و روباه ترکمنی یادکرد. همچنین مرال، شوکا، کل و بز، و قوچ و میش از گونه‌هایی به شمار می‌روند که بیشتر از باقی انواع مورد شکار غیرمجاز واقع می‌شوند.