حقوق وکالت

[khani]

قانون وکالت

تاریخ تصویب : 1315/11/25

مرجع تصویب : مصوبات مجلس شورا

ماده : 60

دوره : 10

شماره چاپ : 2

شماره جلد : 1

شماره صفحه : 33

سال : 2

 

[khani]

جزئیات متن قانون

‌قانون وکالت
‌مصوب 25 بهمن ماه 1315
‌فصل اول
‌وکیل و شرایط وکالت
‌ماده 1 - وکالت در عدلیه دارای درجات ذیل است:
1 - وکالت در محاکم صلح و بدایت و استیناف و تمیز.
2 - وکالت در محاکم صلح و بدایت و استیناف.
3 - وکالت در محاکم صلح و بدایت.
‌تبصره 1 - وزارت عدلیه می‌تواند وکالت وکلای درجه 2 و 3 را محدود به حوزه معین
نماید.
‌تبصره 2 - وزارت عدلیه می‌تواند بر حسب ضرورت و احتیاج از داوطلبان شغل وکالت که
معلوماتشان کافی برای درجات سه‌گانه نیست مطابق‌نظامنامه مخصوص امتحان نموده اجازه
وکالت در محاکم صلح یا محقق ثبت یا نزد مأمورین صلح در حوزه‌های معین بدهد - اگر
داوطلب مزبور در‌حین اجراء این قانون مشغول وکالت بوده و صلاحیت او برای درجات
سه‌گانه فوق تصدیق نشده است از امتحان معاف خواهد بود این اشخاص کارگشا‌نامیده
می‌شوند.
‌ماده 2 - اشخاصی که واجد معلومات کافی برای وکالت باشند ولی شغل آنها وکالت در
عدلیه نباشد اگر بخواهند برای اقربای نسبی یا سببی خود تا‌درجه دوم از طبقه سوم
وکالت بنمایند ممکن است به آنها در سال سه نوبت جواز وکالت اتفاقی داده شود.
‌ماده 3 - وزارت عدلیه می‌تواند بدواً به اشخاص ذیل اجازه وکالت درجه اول بدهد:
1 - به اشخاصی که سابقاً صلاحیت آنان را محکمه انتظامی برای وکالت در تمام مراحل
قضایی تصدیق نموده باشد و محکومیت انتظامی از درجه3 به بالا نداشته باشند.
2 - به اشخاصی که لااقل دارای رتبه پنج قضایی بوده و پنج سال متوالی یا متناوب
خدمت قضایی داشته باشند - یا با اشخاصی که شاغل خدمات‌قضایی در طبقه دوم مقامات

 

[khani]

قضایی گردیده و مدت پنج سال متوالی یا متناوب اشتغال به خدمات مزبوره داشته و در
هر صورت سلب صلاحیت‌قضایی از آنها نشده باشد.
3 - به اشخاصی که از دانشکده‌های حقوق و سیاسی داخله یا خارجه دارای دانشنامه
لیسانس یا دکترا هستند و یک سال قضاوت یا دو سال‌وکالت کرده‌اند.
4 - به کسانی که قبل از اجرای این قانون نه سال سابقه شغل وکالت دارند و یا اینکه
مجموع اشتغال ایشان در شغل قضایی و وکالت نه سال باشد و‌محکومیت انتظامی از درجه
سه به بالا نداشته و در حین اجرای این قانون هم اجازه وکالت در تمام مراحل داشته
باشند.
‌ماده 4 - وزارت عدلیه می‌تواند بدواً به اشخاص ذیل اجازه وکالت درجه دوم بدهد:
1 - اشخاصی که سه سال متناوب یا متوالی اشتغال به خدمات قضایی داشته و سلب صلاحیت
قضایی از آنها نشده باشد.
2 - به اشخاصی که از دانشکده‌های حقوق و سیاسی داخله یا خارجه دارای دانشنامه
لیسانس یا دکترا هستند.
3 - به اشخاصی که قبل از اجراء این قانون شش سال سابقه شغل وکالت دارند و یا اینکه
مجموع اشتغال آنها به خدمات قضایی و وکالت شش سال‌بوده و محکومیت انتظامی از درجه
سه به بالا نداشته و در حین اجراء این قانون اجازه وکالت داشته باشند.
‌ماده 5 - وزارت عدلیه می‌تواند بدواً به اشخاص ذیل اجازه وکالت درجه سوم بدهد:
1 - فارغ‌التحصیلهای کلاس قضایی که یک سال سابقه وکالت یا قضاوت داشته باشند.

 

[khani]

- اشخاصی که قبل از اجراء این قانون سه سال سابقه شغل وکالت داشته و محکومیت
انتظامی از درجه سه به بالا نداشته باشند.
3 - به فارغ‌التحصیلهای کلاس قضایی با یک سال آزمایش یا کسانی که برنامه کلاس
قضایی را در مواقعی که وزارت عدلیه معین می‌نماید امتحان‌بدهند با یک سال آزمایش.
‌ماده 6 - اشخاصی که به موجب حکم محکمه انتظامی ممنوع‌الوکاله شده‌اند هر گاه موجب
حکم صرفاً فقد معلومات بوده می‌توانند از مقررات‌تبصره 2 ماده 1 استفاده نمایند -
هر گاه ممنوعیت فقط از جهات اخلاقی بوده پس از پنج سال از تاریخ صدور حکم
می‌توانند اعاده حیثیت نمایند‌مشروط بر اینکه در مدت مزبور اعمال منافی اخلاقی از
آنها مشاهده نشده باشد - هر گاه ممنوعیت از هر دو جهت بوده در صورت گذشتن پنج سال

 

[khani]

نیز‌می‌توانند از مورد تبصره 2 ماده 1 استفاده نمایند.
‌ماده 7 - به اشخاص ذیل اجازه شغل وکالت داده نمی‌شود:
1 - اتباع خارجه.
2 - قضات و مستخدمین دولتی و بلدی و مملکتی در حین اشتغال به خدمت به استثناء
استادان دانشکده حقوق که اشتغال به تدریس یکی از‌شعب حقوقی دارند در صورت اجازه
وزارت معارف.
3 - کسانی که سن آنها کمتر از 25 سال است.
4 - محکومین به انفصال ابد از خدمات دولتی.
5 - اشخاصی که مرتکب اعمالی شوند که منافی با شئون وکالت است.
6 - اشخاص مشهور به فساد اخلاق و تجاهر به استعمال مسکر و افیون و اعمال منافی
عفت.
7 - اشخاصی که تحت ولایت یا قیمومت هستند.
8 - محکومیت به جنایت مطلقاً و محکومین به جنحه که به موجب قانون مستلزم محرومیت از
حقوق اجتماعی یا از شغل وکالت باشند و یا اینکه‌محکمه محکومیت مزبور را در حکم خود
قید کرده باشد.
9 - کسانی که به اتهام ارتکاب جنایت یا جنحه‌ای که به موجب قانون مستلزم محرومیت
از حقوق اجتماعی است تحت محاکمه هستند.

 

[khani]

- اشخاصی که به امر وزیر عدلیه طبق ماده 47 این قانون از شغل وکالت معلق هستند.
11 - اشخاصی که طبق حکم محکمه از وکالت محروم شده‌اند.
12 - وکلایی که وجه پروانه وکالت را در موعد مقرر نپردازند.
13 - وکلایی که در ظرف مدتی که وزارت عدلیه برای اجرای ماده یک این قانون در هر
حوزه قضایی تعیین می‌نماید درخواست پروانه وکالت‌ننمایند.
‌ماده 8 - اشخاصی که قبل از اجراء این قانون پروانه وکالت نداشته و بخواهند آن را
تحصیل نمایند در صورت دارا بودن شرایط مقرره در این قانون‌باید لااقل مدت یک سال
در کانون وکلا عمل بنمایند. عمل مزبور دوره آزمایش نامیده می‌شود.
‌ترتیب وکالت وکلا را در دوره آزمایش و طرز مداخله آنها را در محاکمات و تمریناتی

 

[khani]

که طی دوره آزمایش بایستی در امور قضایی انجام دهند وزارت‌عدلیه به موجب نظامنامه
معین می‌نماید.
‌برای وکالت در دوره آزمایش پروانه مخصوص مقرر است و مراحلی را که طبق این قانون
در دوره آزمایش اجازه داده می‌شود وکالت بنمایند در آن قید‌می‌گردد.
‌در مورد اشخاصی که دارای دانشنامه لیسانس یا دکترا از دانشکده‌های داخله یا خارجه
هستند دوره آزمایش فقط برای پروانه وکالت درجه اول لازم‌است ولی با داشتن سوابق
خدمات قضایی یا اداری در وزارت عدلیه وزیر عدلیه می‌تواند آنها را نیز از دوره
آزمایش معاف کند.
‌تبصره 1 - وزارت عدلیه می‌تواند اشخاصی را که مشمول مورد 2 و 3 ماده 3 این قانون
هستند از دوره آزمایش معاف دارد.

 

[khani]

‌تبصره 2 - در صورتی که وکیل در دوره آزمایش طبق نظامنامه از طرف یکی از وکلا در
محاکمات دخالت نماید مسئولیت اعمال او متوجه وکیلی‌است که او را تعیین نموده و هر
گاه از طرف معاضدت قضایی کار به او احاله شود بایستی تحت هدایت و نظارت معاضدت
قضایی انجام وظیفه نماید.
‌ماده 9 - اجازه وکالت درجات 1 و 2 و 3 که مطابق قانون 20 شهریور 1314 تا تصویب
این قانون تصدیق شده در صورت تسلیم تقاضاکننده به‌اعتبار خود باقی است.
‌ماده 10 - اشخاصی که می‌خواهند اجازه وکالت تحصیل نمایند باید به دفتر بازرسی و
تشکیلات وکلای عدلیه تقاضانامه بدهند. ترتیب تقاضانامه را‌وزارت عدلیه تعیین خواهد
نمود.

 

[khani]

‌ماده 11 - دفتر بازرسی و تشکیلات وکلای عدلیه در ظرف دو ماه از تاریخ تقاضانامه
باید عقیده خود را در رد یا قبول تقاضا در صورت قبول درجه‌که برای تقاضاکننده در
نظر گرفته به مشارالیه یا اقامتگاه قانونی او ابلاغ نماید - در صورتی که
تقاضاکننده تسلیم به عقیده اداره مزبور باشد پروانه وکالت‌در حدود مقررات این
قانون صادر می‌شود.
‌نسبت به تقاضای وکالت اتفاقی دفتر بازرسی و تشکیلات وکلای عدلیه هر چه زودتر
تکلیف رد یا قبول تقاضا را معین می‌کنند.
‌ماده 12 - اشخاصی که به تصمیم و تشخیص دفتر بازرسی و تشکیلات وکلای عدلیه تسلیم
نیستند می‌توانند تا یک ماه پس از ابلاغ نظریه دفتر‌مزبور به محکمه انتظامی رجوع و
تقاضای رسیدگی نمایند عرضحال مزبور در مرکز مستقیماً به دفتر محکمه انتظامی و در
ولایات به دفتر یکی از‌محاکم محل اقامت شاکی تقدیم می‌شود و دفتر آن محکمه مکلف
است در ظرف سه روز به محکمه انتظامی ارسال دارد تا تکلیف اختلاف در محکمه‌انتظامی
تعیین نشده است رأی دفتر مزبور موقتاً معتبر است

 

[khani]

‌ماده 13 - محکمه انتظامی نسبت به جهت اختلاف رسیدگی کرده و با در نظر گرفتن سوابق
اخلاقی او رأی مقتضی صادر و به دفتر بازرسی و‌تشکیلات وکلای عدلیه و شاکی ابلاغ
می‌نماید. رأی مزبور قطعی است.
‌ماده 14 - وکلای عدلیه باید مطابق نظامنامه وزارت عدلیه قسم یاد نمایند.
‌ماده 15 - پروانه وکالت باید همه‌ساله مطابق تعرفه ذیل تمبر شود:
‌برای پروانه وکالت درجه اول 400 ریال
‌برای پروانه وکالت درجه دوم 200 ریال
‌برای پروانه وکالت درجه سوم 150 ریال
‌برای پروانه کارگشایان به تفاوت نقاط از 50 تا 100 ریال
‌برای پروانه وکالت اتفاقی هر دفعه ده ریال
‌ماده 16 - پس از انجام مقررات فوق اسم وکیل در مجله رسمی درج و در لوحه مخصوص ثبت
و در اتاق محکمه نصب می‌شود.