آموزشی چالش های ارزیابی کیفیت ترجمه

[NIRI]

اگر مترجم هستید یا با مترجم‌ها کار می‌کنید احتمالا با چالش ارزیابی کیفیت ترجمه مواجه شده‌اید. بارها پیش آمده است که ندانید آیا متن ترجمه‌شده کیفیت لازم را دارد یا خیر. در این شرایط چگونه کیفیت ترجمه را ارزیابی می‌کنید؟

 

[NIRI]

ترجمه فقط انتقال مفاهیم از زبان مبدأ به مقصد نیست. در ترجمه باید سعی کنید به نحوی معنا و مفاهیم را از زبان مبدأ به زبان مقصد انتقال دهید که مخاطب مفاهیم را به طور کامل درک کند.

 

[NIRI]

ارزیابی کیفیت ترجمه یکی از مهارت‌هایی است که همه مترجم‌ها از جمله مترجم‌های تخصصی، مترجم‌ کتاب و … باید آن را بلد باشند. با کمک معیارهای کیفیت ترجمه، مترجم‌ها می‌توانند کیفیت کارشان را افزایش دهند و درآمد حاصل از ترجمه‌شان بیشتر شود. اگر مترجم هستید و دوست دارید خودتان به‌ راحتی بتوانید کیفیت ترجمه‌تان را بررسی کنید، این مطلب به شما کمک خواهد کرد.

 

[NIRI]

معیارهای ارزیابی کیفیت ترجمه

از معیارهای زیر استفاده کنید و خودتان کیفیت ترجمه‌های‌تان را ارزیابی کنید.

 

[NIRI]

۱. انتقال درست معنا

هنگام ارزیابی ترجمه باید دقت کرد معنی لغات و عبارت‌های زبان مبدأ به‌ درستی به زبان مقصد منتقل شده‌باشد. تمام قسمت‌ها باید ترجمه شوند و نباید هیچ قسمتی از متن حذف شود. ترجمه اصطلاحات باید تا حد ممکن همان تأثیری را روی مخاطب بگذارد که هدف متن مبدأ بوده‌است.

 

[NIRI]

۲. توجه به سبک و استفاده از کلمه‌های متناسب با آن

هنگام ارزیابی ترجمه باید سبک و شیوه نوشتار متن مبدأ را در نظر بگیریم. شما باید هنگام ترجمه از کلمات و عبارت‌هایی استفاده کنید که با سبک متن مبدأ سازگاری دارد. برای مثال اگر متن مبدأ کاملا رسمی نوشته‌ شده‌است، باید از کلمات رسمی استفاده کنید. کلمات محاوره در این متن‌ باعث می‌شود معنا و سبک نوشته به‌ درستی انتقال پیدا نکند.

 

[NIRI]

۳. اجتناب از ایجاد ابهام

در ترجمه بعضی مواقع به‌ طور ناخواسته از کلمات و ساختاری استفاده می‌کنیم که باعث ابهام می‌شود و خواننده را گیج می‌کند. جملات نباید دو مفهوم مختلف داشته‌ باشند. برای مثال از جمله «او همیشه غیبت می‌کند» می‌توان این‌طور برداشت کرد که او همیشه در حال غیبت‌کردن در مورد دیگران است یا او همیشه در کلاس غایب است.

 

[NIRI]

۴. خوانا و روان‌بودن متن

متن ترجمه‌شده باید کاملا خوانا و روان باشد. هنگامی که متن ترجمه‌شده را می‌خوانید باید به‌ راحتی معنی جملات و عبارات را بدون رجوع به متن مبدأ متوجه شوید. جملات باید روان باشند و خواننده احساس نکند این متن یک متن ترجمه‌شده است.

 

[NIRI]

۵. رعایت قواعد دستوری و املای کلمات

یک ترجمه خوب علاوه بر روان‌ و درست‌بودن باید به‌ درستی هم نوشته‌شود. در ترجمه یک متن باید به املای کلمات و قواعد دستوری (گرامر) توجه کرد، در غیر این صورت ممکن است معنی متن به‌ درستی انتقال پیدا نکند و خوانایی آن از بین برود.

 

[NIRI]

۶. رعایت علائم نگارشی

علائم نگارشی یکی از نکات مهم در ترجمه است که متأسفانه افراد زیادی به آن توجه نمی‌کنند. جای‌گذاری درست علائم نگارشی مثل نقطه، ویرگول، نقطه ویرگول، دو نقطه و… به روان و خوانا‌بودن متن کمک زیادی می‌کند. رعایت‌نکردن این اصل ممکن است در بعضی مواقع مفهوم را کامل تغییر دهد.