آموزشی چگونه یک کتاب غیر داستانی بنویسیم (۲)

[-pariya-]

از زبان نزدیک به گویش روزمرۀ مردم استفاده کنید
برخی از نویسندگان گمان می‌کنند با استفاده از زبانی فاخر و کلمات سخت، به اعتبار نوشته‌هایشان می‌افزایند. درحالی‌که کتابی خواندنی‌تر است که به زبان روزمره و مورداستفادۀ مردم، نزدیک‌تر باشد.

 

[-pariya-]

تنها زمانی می‌توانید از کلمات تخصصی استفاده کنید که در حال بیان نظریه‌ای علمی و یا یک توضیح فرآیندی کاملاً تخصصی و فنی باشید. درغیراین‌صورت، نه‌تنها کلمات دشوارتر، کتاب را خواندنی نمی‌کند، بلکه از اعتبار شما به‌عنوان نویسنده نیز می‌کاهد.

 

[-pariya-]

با توجه به جامعه هدفی که کتاب برای آن نوشته می‌شود، می‌توان سطح کلماتی را که به‌کار می‌رود، مشخص نمود. مضمون کتاب و میزان علمی و تخصصی بودن آن، تأثیر زیادی در نحوۀ به‌کارگیری کلمات و جمله‌بندی کتاب خواهد داشت.

 

[-pariya-]

فارغ از موضوع کتاب و دسته‌بندی خوانندگان، ساده‌نویسی یکی از اصول زیبانویسی برای کتاب‌های مختلف است.

تا حد امکان از اول شخص، کمتر استفاده کنید
اگر تلاش کنید مضمون کتاب را در قالب سوم شخص توضیح دهید، متن کتاب خواندنی‌تر و دوست‌داشتنی‌تر می‌شود. خواننده ترجیح می‌دهد یک رویداد، روند و یا اتفاقات موجود در کتاب را به عنوان یک کلیت ببیند نه این‌که آن‌ها را انحصاراً متعلق به نویسنده و از دیدگاه شخصی شما رصد کند.

 

[-pariya-]

توضیح ندهید، نشان دهید
اگر می‌خواهید واقعیتی را در کتاب توصیف کنید، آن را با استفاده از داستان، مثال و موارد کاربردی، نشان‌دهید و به توضیحات صرف، بسنده نکنید. باید تاحدامکان بتوانید با نمونه‌های عملی، خواننده را درگیر کنید.

هرچه جزئیات بیشتری در توصیفات به کار ببرید، ذهن خواننده درگیری بیشتری با ماجرا پیدا خواهد کرد و مضمون کتاب خواناتر و قابل‌فهم‌تر خواهد بود.

 

[-pariya-]

با استفاده از کلمات خاص و جملات منحصربه‌فرد، هیجان موضوع را در ذهن مخاطب زیادتر کنید. ترتیب واژگان و چیدمان درست آن‌ها کنار هم می‌تواند بر احساس خواننده تأثیر بسزایی داشته باشد.

می‌توانید با استفاده از کلماتی که «فوریت» یا «ضرورت» اتفاقی را بهتر به تصویر می‌کشد، درگیری ذهنی بیشتری برای خوانندگان ایجاد کنید

 

[-pariya-]

متن نوشته‌شده را با صدای بلند بخوانید
هنگامی‌که دست‌نوشتۀ خود را با صدای بلند می‌خوانید، می‌توانید به اشتباهات نگارشی و ضعف‌های موجود در متن، بهتر پی‌ببرید. اگر بتوانید متن را برای دوستان نزدیک و یا همکاران‌تان بخوانید بسیار مناسب است.

یک متن گیرا و جذاب، احتمالاً همان‌قدر که می‌تواند شنوندگان را درگیر کند، برای خوانندگان کتاب مهیج و قابل‌توجه خواهد بود.

 

[-pariya-]

اگر متن کتاب را برای فردی دیگر می‌خوانید، تلاش نکنید با تغییر لحن و صدا او را تحت تأثیر قرار دهید. تلاش کنید در فضایی آرام و معمولی آن را بخوانید تا جمله‌بندی کتاب تأثیر خود را بر خواننده بگذارد.

 

[-pariya-]

به قسمت‌های غیرجذاب کتاب توجه داشته باشید، همان قسمت‌هایی که کسل‌کننده و یا غیرقابل فهم هستند را مشخص‌کنید و تلاش‌کنید آن‌ها را در اصلاحات بعدی بگنجانید.

 

[-pariya-]

نسخۀ اولیه را بازبینی و ویرایش کنید
ویرایش نهایی کتاب، به‌اندازۀ نوشتن آن مهم است. درواقع این مرحله است که کار را تراش می‌دهد و گوهر واقعی آن را بیرون می‌کشد.

شاید لازم بدانید پیش از ارسال نسخۀ اولیۀ کتاب برای ناشر، آن را به فردی متخصص بدهید و از او بخواهید اشکالات موجود در کتاب و خطاهای رایج را برای شما ویرایش کند.