آموزشی کنایه چیست

[Mahi.otred]

این کنایه به نظرتان عجیب است؟ حق دارید ولی اگر از استدلال نهان آن مطلع شوید، موضوع برایتان روشن می‌شود.

لاغر بودن بچه شتر نشانه شیر ندادن مادر به بچه است. وقتی مادر به بچه شتر شیر نمی‌دهد در واقع شیر را به مهمانانش می‌دهد و نشان از بخشندگی اوست.

 

[Mahi.otred]

3- ایما​

در ایما تعداد واسطه‌ها کمتر و متعادل‌تر است به همین دلیل رسیدن از معنای ظاهری به باطنی سهولت پیدا می‌کند. می‌توان گفت ایما در تقابل با تلویح است. در واقع ایما رایج‌ترین نوع کنایه و درک آن آسان است؛ زیرا شنونده بلافاصله پس از شنیدن به مقصود گوینده پی می‌برد.

بی سر و پا بودن کنایه از بی‌ادب و فرومایه بودن

 

[Mahi.otred]

آرایه کنایه از نظر انتقال معنا​

کنایه‌ها از نظر انتقال معنا نیز به دو دسته قریب و بعید تقسیم می‌شوند.

آرایه کنایه قریب​

در کنایه قریب رابطه بین معنای ظاهر و باطن یا همان مکنی‌به و مکنی‌عنه به سادگی پیدا می‌شود.

شاخ و شانه کشیدن کنایه از تهدید کردن و ترساندن

 

[Mahi.otred]

آرایه کنایه بعید​

در این مدل نیز رابطه میان ظاهر و باطن کنایه اصلاً واضح نیست و نمی‌توان به آسانی این مبهم را گشود. به مثال زیر دقت کنید؛

بزرگی بایدت دل در سخا بند
سر کیسه به برگ گندنا بند
خمسه، نظامی

 

[Mahi.otred]

سر یک کیسه را نمی‌توانیم با برگ گندنا (سبزی تره) ببندیم؛ زیرا این برگ استحکام ندارد و زود پاره می‌شود و کیسه باز می‌گردد. حال با کمی دقت در میابیم که با واسطه از مکنی‌به به مکنی‌عنه رسیده‌ایم. باز بودن سرکیسه نشانه‌ی بخشندگی و خسیس نبودن است.

 

[Mahi.otred]

چه مواقعی می‌توانیم از کنایه استفاده کنیم؟​

از آنجایی که کنایه آرایه‌ای است که امروزه در محاوره بسیاری از افراد به کار بسته می‌شود، شاید برایتان این سوال پیش بیاید که چرا افراد باید در لفافه سخن بگویند و به طور مستقیم حرف خود را نزنند؟

 

[Mahi.otred]

۱- ترس از بیان واضح​

در برخی مواقع گفتن حرف به صورت صریح ممکن است شرایط فرد را به خطر بیندازد؛ یا گوینده از بیان معنای اصلی خود خجالت بکشد به همین دلیل از کنایه در متن‌ها و سخنان خود و یا ابهام و ایهام استفاده می‌کنند.

 

[Mahi.otred]

۲- شیوا شدن سخن​

در ادبیات، بیان غیر واضح سخن باعث هنری‌تر شدن و هوشمندانه شدن کلام می‌شود. این مورد از گذشته‌ خیلی دور تا به امروز ادامه داشته است.

 

[Mahi.otred]

3- رعایت کردن ادب​

در برخی مواقع محتوای کلام به صورتی است که اگر مستقیم بیان شود؛ بی‌ادبی محسوب می‌شود. پس گوینده با استفاده از آرایه کنایه از بی‌ادبی جلوگیری می‌کند.

 

[Mahi.otred]

۴- معمایی کردن کلام​

گاهی اوقات گوینده برای اینکه ذهن شنونده را به چالش بکشد و فرد را به تأمل و تفکر وادار کند؛ در سخنانش از کنایه استفاده می‌کند.