آموزشی استانداردهای حرفه‌ای ویرایش

[Nella]

ویرایش هم هنر است و هم فن. این کار به درجات متفاوتی از فکر بکر و حوصله و توانایی بی‌حد برای پرداختن به جزئیات یا قدری از هرکدام نیاز دارد. برآورده‌کردن نیازهای ناشر، نویسنده و خواننده مستلزم داشتن اعتماد‌به‌نفس، ظرافت در کار و تواضع است.

 

[Nella]

برای ویرایش مهارت‌های مختلفی نیز لازم است. با درنظرگرفتن این تنوع، هیچ‌ک.س نمی‌تواند بگوید که در هریک از کارهایی که ویرایش نامیده می‌شود، «به‌خوبی از عهدهٔ کار برآمدن» به چه معناست. مهارت‌هایی که در این نوشته فهرست شده، متداول‌ترین مهارت‌های لازم برای ویرایش متن نوشته‌شده به زبان انگلیسی، بر روی کاغذ یا بر صفحه‌نمایش است.

 

[Nella]

نقش ویراستار هنگامی آغاز می‌شود که نویسنده اعلام می‌کند متن کمابیش تکمیل است و تا جایی ادامه می‌یابد که متن برای انتشار، صرف‌نظر از نوع رسانه، آماده می‌شود. ویراستاران در این راه کارهای متعددی انجام می‌دهند؛ از جمله ویرایش ساختاری، ویرایش سبکی، ویرایش فنی، نسخه‌پردازی و نمونه‌خوانی. تکنولوژی‌های ویرایش و انتشار تغییر می‌یابند؛ اما وظایف اصلی و مهارت‌های ویرایشی لازم برای کار با کلمات نسبتاً ثابت می‌ماند.

 

[Nella]

بیشتر ویراستاران نوعی تخصص ویژه دارند؛ اما برای عرضهٔ کار خوب در هریک از زمینه‌های پیش‌گفته، همهٔ ویراستاران به برخی از مهارت‌ها در همهٔ این زمینه‌ها نیاز دارند. آشنایی با فرایند نشر، از جمله آشنایی مقدماتی با قراردادهای طراحی و تکنولوژی تولید و برخی مهارت‌های مربوط به عقل متعارف برای تعامل با نویسندگان، ویراستارانِ دیگر، منتقدان، طراحان حروف‌نگاران، دست‌اندرکاران چاپ و دیگرانی که بر روی همان اثر کار می‌کنند، برای همهٔ ویراستاران ضروری است.

 

[Nella]

سرانجام ویراستاران باید بدانند چه موقع به افزایش دانش و مهارت‌های خود نیاز دارند. کمتر کسی ممکن است بر همهٔ نکاتی که در پی می‌آید، تسلط کامل داشته باشد؛ اما هر ویراستاری باید چگونگی استفاده از کتاب‌ها و منابع مرجع را برای یافتن اطلاعات لازم بداند.

 

[Nella]

برای آسانی بحث، مهارت‌های لازم را به چهار دسته تقسیم کرده‌ایم؛ هرچند بین آن‌ها برخی هم‌پوشی‌های ذاتی وجود دارد: ویرایش ساختاری و سبکی، ویرایش فنی، نمونه‌خوانی نسخه‌های اول و وارسی مراحل بعدی تولید، آشنایی مقدماتی با فرایند نشر.

 

[Nella]

الف. استانداردهای ویرایش ساختاری و سبکی

ویراستار ساختاری و سبکی قابل باید بتواند:
۱. ساختار مناسب برای مخاطب و رسانهٔ مفروض را تشخیص دهد و در موارد لازم، پیشنهاد حذف، افزایش یا بازآرایی بدهد. مثلاً در جاهایی که خلائی در محتوا وجود دارد، مراحلی از استدلال از قلم افتاده است با گذار از بخشی به بخش دیگر به‌اندازهٔ کافی روشن نیست.

 

[Nella]

۲. طرح کلی‌ای بسازد که روشنگر ساختار متن باشد.

 

[Nella]

۳. مطلب را با ترتیب و ساختار مناسب، مثلاً سرگرم‌کننده یا منطقی، بازآرایی کند و این نکته را در نظر داشته باشد که ماهیت اثر غالباً تعیین کنندهٔ سازمان‌دهی محتواست. مثلاً مقالهٔ آکادمیک ماهیتاً با گزارش روزنامه‌ای متفاوت است. همین طور است تفاوت کتاب با سایت اینترنتی.

 

[Nella]

۴. تشخیص دهد که چه موقع می‌توان نثر را به‌صورت دیگری بهتر عرضه کرد. مثلاً متن مملو از ارقام به‌صورت جدول، متن توصیفی به‌صورت نمودار با تصویر، مجموعه‌ای طولانی از نکات مختلف به‌صورت فهرست.