آموزشی اصول ایده پردازی در داستان

[Tara Motlagh]

مقابله با مشکل اصلی داستان، مهم‌ترین وظیفه‌ی شخصیت‌هایی است که مخاطب به آن‌ها اهمیت می‌دهد و با آن‌ها هم‌ذات‌پنداری می‌‌کند. اگر این مشکل حل نشود، زندگی برای آن‌ها به‌طور غیرقابل‌تصوری بدتر از قبل خواهد شد و چیزی در شرایط زندگی آن‌ها در معرض خطر قرار می‌گیرد.

 

[Tara Motlagh]

اگر از پس این مشکل بربیایند، همه‌چیز بسیار به‌تر از زندگی اکنون آن‌ها رقم خواهد خورد و گویی با حل مشکل و برطرف شدن درگیری داستان، همه‌ی داستان درست می‌شود. در طی عبور از این چالش ممکن است شخصیت‌ها به‌طور کاملن محسوسی دچار تغییرهای چشمگیری شوند.

 

[Tara Motlagh]

۴. باورپذیر بودن

در داستان‌های رئال باید آنقدر جزئیات درست و دقیق باشد که مخاطب قانع شود و داستان و حوادث ما را باور کند. مثلاً در یک داستان وقتی قتلی اتفاق می‌افتد باید ما تمام جزئیات را درست بچینیم تا مخاطب باور کند.

 

[Tara Motlagh]

شما مثلاً در یک مراسم تعزیه‌خوانی می‌بینید دو نفر شمشیر را در هوا می‌چرخانند و اصلاً به همدیگر هم نمی‌زنند. وقتی یکی دست روی قلبش می‌گذارد و می‌افتد زمین، همه خون گریه میکنند. اما اگر همین صحنه در یک فیلم اتفاق بیافتد هیچ ک.س این مرگ را باور نخواهد کرد و به کار خواهد خندید.

 

[Tara Motlagh]

دو ابزار هستند که این حوادث را در داستان باورپذیر جلوه می‌دهند. اولی روابط منطقی است. باید روابط منطقی باشد. نمی‌شود دو دوست کنار هم بنشینند و خوش‌وبش کنند و ناگهان یکی با اسلحه دیگری را بکشد! اگر ما به عنوان خالق داستان قصد داریم یکی از این رفیقان دیگری را بکشد، باید این رابطه را منطقی جلوه دهیم.

 

[Tara Motlagh]

مثلاً بعد از آنی که خوش‌وبش کردند، پای موضوعی ناموسی به وسط کشیده شود و طی صحبت‌هایشان مشخص شود که زن این رفیق قبلاً با رفیق قبلی در ارتباط بود. بعد دعوایی بین‌شان اتفاق بیافتد و یکی دیگری را هل دهد و سرش به نیمکت بخورد و بمیرد. الآن روابط منطقی است.

 

[Tara Motlagh]

مورد دیگر این است که باید جزئیات داشته باشید. جزئیات کار را باورپذیر می‌کنند. مثلا در داستان شما یک قتل اتفاق می افتد. وجود قتل خیلی انرژی می‌برد تا باورپذیر باشد. حالا اگر این قتل قتلی پدری توسط فرزندی باشد! این دیگر حسابی انرژی خواهد برد تا مخاطب قانع شود و این را قبول کند. باید آنقدر روابط و شرایط درست باشد تا یک پسر حاضر شود پدرش را بکشد.

 

[Tara Motlagh]

شما در داستان‌تان نتوانسته‌اید این شرایط را جور کنید. نه از لحاظ روابط و نه از لحاظ جزئیات. کتاب جنایات و مکافات نوشته داستایووسکی را بخوانید. یا کتاب اگر فردا بیایید نوشته سیدنی شلدون. یا کتاب‌های آگاتا کریستی را حتماً بخوانید.

 

[Tara Motlagh]

حتماً با خواندن رمان‌های مختلف این فوت‌وفن‌های جزئیات‌نویسی را یاد بگیرید. روزانه حتماً رمان بخوانید. سعی کنید یک روزی نباشد که بدون خواندن رمان یا داستان باشد. ضمناً فیلم‌های بسیار زیادی هم هست که می‌توانید از آنها کمک بگیرید و روابط و جزئیات را از آنها یاد بگیرید.

 

[Tara Motlagh]

۵. دگرگون‌شدگی

اگر شخصیت اصلی قابل هم‌ذات‌پنداری‌ای داشته باشیم که به روشی باورپذیر و بکر او را مجازات کنیم، در مسیری درست قرار گرفته‌ایم؛ اما اگر چیزی که شخصیت اصلی سعی در دست‌یابی به آن دارد به اندازه‌ی کافی مهم نباشد، ممکن است مخاطب هم‌چنان اهمیتی قایل نشود. برای رسیدن به همه‌ی این‌ها باید دلیلی وجود داشته باشد؛ دلیلی که ارزش این سفر را داشته باشد.