نقد و بررسی بازی‌ها بررسی بازی Starfield؛ رویای ۲۵ ساله بتسدا

[ممد صنوبر]

 

[ممد صنوبر]

ما برای چرایی انجام یک کار و چگونگی انجام آن تفاوتی قائل می‌شویم. تفاوتی بین این دو، که کارکرد آن در بازی‌ها، از جمله Starfield، به شکل یک تمایز تجربه می‌شود. استارفیلد سایه این کارکرد را احساس می‌کند، باید احساس کند و سوال این است که ما آن را چطور و چقدر احساس می‌کنیم

 

[ممد صنوبر]

حال این احساس یا منطق تا چه اندازه بنیادین یا حتی برعکس، تا چه حد نمادین است؟ پروسه شکفتن این تفاوت همین‌جا در این نقد و بررسی پیش روی شما است. با ما در ادامه همراه باشید

 

[ممد صنوبر]

بودن، شدن و ماندن​

ساده شروع کنیم که ساده است: دقایق اولیه بازی متوجه می‌شوید یک معدنچی هستید. در همان دقایق است که یک Artifact پیدا می‌کنید، یک شی مرموز و ظاهراً باستانی که بینش و اصوات خاصی را حین لمس کردن برای شما به ارمغان می‌آورد. گروه Constellation دیوانه یافتن این Artifactها است و به لطف این اتفاق، شما را هم دعوت می‌کند که روی این اشیای مرموز متمرکز شوید و رمز و راز احتمالی آن‌ها و جهان نامتناهی بالای سرتان را پیدا کنید

 

[ممد صنوبر]

تمام، تا پایان بازی مشغول انجام همین کار خواهید بود و به غیر از یافتن برخی معابد، چیز به‌خصوصی به پیرنگ اصلی اضافه نمی‌شود. این کلیت Starfield است همان‌طور که هر بازی، سریال، کتاب یا اثر دیگری ظرفیت چنین ساده‌سازی‌هایی را دارد و ما می‌توانیم آن‌ها را در دو خط خلاصه کنیم. اما حقیقتاً کوئست اصلی آخرین ساخته بتسدا به استثنای لحظاتی نفس‌گیر که عموماً در بهبوهه پایان بازی ظهور می‌کنند، از این مسیر ساده بیرون نمی‌زند

 

[ممد صنوبر]

این استودیو تحسین شده همچون کودکی که نقاشی ساده خود را رنگ‌آمیزی می‌کند، به لبه خطوط توجه دارد. با هر نوک مدادی که بر کاغذ گذاشته می‌شود، هر از چند گاهی بررسی می‌کند که رنگ‌آمیزی از خطوط پیش‌فرض و کهن‌الگوی بازی‌های دیگرش خارج نشود. البته که چنین چیزی در عناوین پیشین بتسدا هم به چشم می‌خورد، با این تفاوت که بن‌مایه اصلی Main Quest این بازی بسیار شبیه به کلیشه‌هایی است که فیلم‌ها و سریال‌های چند سال اخیر و بعضاً آثار ابرقهرمانی به آن‌ها چنگ می‌زنند

 

[ممد صنوبر]

در مراحل انتهایی، نهایتاً بتسدا تصمیم می‌گیرد کمی از این فرمول تکراری فاصله بگیرد و چیزهایی را نشان دهد که در تمام مدت بیرون کشیدن Artifactها، فقدان آن‌ها احساس می‌شد. مراحلی که با تعلیق و تعلق خاطر به چیزی غیر از اظهارنظرهای ساده‌لوحانه از فضا همراه هستند و به ساختار تکراری مراحل پیشین ختم نمی‌شوند. چند مرحله به‌خصوص که تصمیمات شما واقعاً روی نتیجه، حداقل در همان لحظه تاثیر می‌گذارند.

 

[ممد صنوبر]

حال چه می‌شود اگر خطوط را نادیده بگیریم و رنگ‌ها را به بیرون هدایت کنیم؟ کوئست‌های فرعی از سمت دیگر ماجرا برمی‌خیزند تا با کیفیت خوبشان همین کار را کنند و ترند غالب در کوئست اصلی را به حاشیه برانند. در این کوئست‌ها ما خودمان مداد را به دست می‌گیریم و اتودهای پیچیده‌ای که بتسدا بدون مرزبندی زده است را رنگ می‌کنیم. درهم و برهم، بدون تبعیت از قوانین. «دقیق‌تر»، «به عبارت دیگر» یا هر واژه دیگری را که می‌خواهید این‌جا قرار دهید؛ لایه‌های چند گانه و تو در توی مراحل فرعی آن‌ها را جذاب جلوه می‌دهند. مثل پیازی که زیر هر قشر، قشری دیگر، مصمم‌تر وجود دارد و منتظر است که اشک شما را درآورد

 

[ممد صنوبر]

شما به داخل هر لایه فرو می‌روید و گروهی جدید، حقیقتی شوکه‌کننده یا دستاوردی اثرگذار را می‌بینید. چنین چیزی در مراحل اصلی غایب هستند و شاید در انتها، چند باری پیش بیایند و سپس بدون آن که متوجه شوید، دوباره مشغول دنبال کردن کلیشه شده باشید. در کنار این مراحل فرعی کم‌تعداد ولی طولانی، یک جنبه دیگر هم داستان‌های جانبی، زیرپوستی اما کوتاه‌تر هستند که در شهرهای اصلی روایت می‌شوند و به همان مقدار جذابیت بالایی دارند. دنبال کردن این دو دسته از کوئست‌ها حتی برای افرادی که از ساخته‌های همیشگی بتسدا لذت نمی‌برند احتمالاً تسلی‌بخش خواهند بود

 

[ممد صنوبر]

تا بیشتر از این پیش نرفته‌ایم، به جنس کاغذهایی که داستان‌ها روی آن‌ها ترسیم می‌شوند هم بپردازیم و از رسایی هر مداد بگوییم. جایی در این زنجیره، احساسات انسانی آبستن فرمول همیشگی بتسدا شده‌اند که شاید انتقاد کردن به آن، توهین به یکی از مقدسات دنیای بازی قلمداد شود. خمیر این مقدسات را گیمرها ورز می‌دهند و نان نهایی را، چقدر خوشمزه یا بدمزه تکه تکه می‌کنند و داغ می‌خورند تا توان چشیدن مزه آن را نداشته باشند