آموزشی زمان حال در زبان ترکی استانبولی

[RPR"]

زمان حال در ترکی استانبولی با زمان حال استمراری در زبان فارسی برابر است. مفهوم " می مضارع " را به فعل می‌دهد. زمان حال استمراری برای بیان انجام یا تداوم فعل در زمان حال یا انجام فعل در آینده‌ای نزدیک کاربرد دارد.
قبل تر گفته بودیم که برای به کار بردن فعل در جمله یا هر زمانی، باید فعل را از حالت مصدر به حالت امر تبدیل کنیم. یعنی mak و mek را از آخر آن حذف کنیم. بعد پسوندهای لازم را به کلمه‌ای که می‌ماند ( فعل امر) اضافه می‌کنیم.
برای ساختن هر زمانی باید پسوندهای مخصوص آن زمان را بشناسیم.

 

[RPR"]

در زمان حال ساده، پسوندهای yor, ıyor, iyor, uyor, üyor به فعل اضافه شده و فعل را به زمان حال ساده تبدیل می‌کنند.
پسوند yor که قبل از خودش هیچ حرف صداداری ندارد برای فعل‌هایی می‌آید که آخرین حرف فعل صدادار باشد، البته به جز صدای a و e ( بعدا در مورد آن‌ها مفصلا صحبت خواهیم کرد).

 

[RPR"]

ضمن این که این پسوند بعد از پسوندهای منفی هم می‌آید چون حرف آخر این پسوندها هم صدادار است.

مثال: uyuyor می‌خوابد

در اینجا چون آخرین حرف فعل uyu صدادار است و "a یا e" هم نیست می‌توانیم پسوند yor را بیاوریم.

 

[RPR"]

Yürüyor ​

راه می‌رود

Üşüyor ​

احساس سرما می‌کند

 

[RPR"]

پسوند زمان حال ساده	آخرین حرف صدادار کلمه
ıyor	a - ı
iyor	e - i
uyor	o - u
üyor	ö - ü

 

[RPR"]

به مثال‌های زیر توجه کنید:

Al + ıyor = alıyor​

برمی‌دارد

Gel + iyor = geliyor​

می‌آید

Otur + uyor = oturuyor​

می‌نشیند

Gül + üyor = gülüyor​

می‌خندد

 

[RPR"]

اما اگر همین افعال پسوند منفی بگیرند، yor بعد از پسوند منفی می‌آید.

Al + mı + yor​

برنمی‌دارد

Gel + mi + yor​

نمی‌آید

Otur + mu + yor​

نمی‌نشیند

Gül + mü + yor​

نمی‌خندد

 

[RPR"]

در مثال زیر، فعل gelmek را با تمام ضمایر به صورت مثبت صرف می‌کنیم.

.Ben geliyorum​

من می‌آیم.

.Sen geliyorsun​

تو می‌آیی.

.O geliyor​

او می‌آید.

.Biz geliyoruz​

ما می‌آییم.

.Siz geliyorsunuz​

شما می‌آیید.

.(Onlar geliyor(lar​

آن‌ها می‌آیند.

 

[RPR"]

نکته
استفاده از شناسه سوم شخص جمع، اگر فاعل انسان باشد اختیاری است اما اگر فاعل انسان نباشد معمولا استفاده نمی‌شود.​

 

[RPR"]

منفی کردن زمان حال ساده​

پیشتر گفتیم برای منفی کردن زمان حال ساده از پسوندهای منفی ساز "mı mi mu mü" استفاده می‌کنیم که بین فعل امر و پسوند زمان حال ساده قرار می‌گیرند.
فرمول زمان حال منفی به شکل زیر است.
ضمایر شخصی + yor + mı mi mu mü + فعل + ضمایر جدا