مجموعه اشعار سنایی غزنوی

[BALLERINA]

ای همه خوبی در آغوش شما
قبلهٔ جان‌ها بر و دوش شما
ای تماشاگاه عقل نور پاش
در میان لعل خاموش شما
وی امانت جای چرخ سبز پوش
بر کران چشمهٔ نوش شما
آهوان در بزم شیران در شکار
بندهٔ آن خواب خرگوش شما
آب مشک و باد عنبر برد پاک
بوی شمشاد قصب پوش شما
کار ما کردست در هم چون زره
جوشن مشکین پر جوش شما
چند خواهد گفت ما را نوش نوش
آن لب نوشین می نوش شما
چندمان چون چشم خود خواهید مسـ*ـت
ای به بی هوشی همه هوش شما
صد چو او در عاشقیها باشدی
همچو او حیران و مدهوش شما
حلقه چون دارند بر چشمش جهان
ای سنایی حلقه در گوش شما
چون سنایی عاشقی تا کی بود
با چنین یاری فراموش شما​

***

 

[BALLERINA]

ای ز عشقت روح را آزارها
بر در تو عشق را بازارها
ای ز شکر منت دیدار تو
دیده را بر گردن دل بارها
فتنه را در عالم آشوب و شور
با سر زلفین تو اسرارها
عاشقان در خدمت زلف تواند
از کمر بر ساخته زنارها
نیستم با درد عشقت لحظه‌ای
خالی از غمها و از تیمارها
بر امید روی چون گلبرگ تو
می‌نهم جان را و دل را خارها
تا سنایی بر حدیث چرب تست
غره چون کفتار بر گفتارها
دارد از باد هوس آبی بروی
با خیال خاک کویت کارها​

***

 

[BALLERINA]

ای از بنفشه ساخته بر گل مثال‌ها
در آفتاب کرده ز عنبر کلال‌ها
هاروت تو ز معجزه دارد دلیل‌ها
ماروت تو ز شعبده دارد مثال‌ها
هرروز بامداد برآیی و بر زنی
از مشک سوده بر سمن تازه‌خال‌ها
ای کاشکی ز خواسته مفلس نبودمی
تا کردمی فدای جمال تو مال‌ها
نی بر امید فضل گذارم همی جهان
آخر کند خدای دگرگونه حال‌ها
***​

 

[BALLERINA]

ما باز دگرباره برستیم ز غم‌ها
در بادیهٔ عشق نهادیم قدم‌ها
کندیم ز دل بیخ هواها و هوس‌ها
دادیم به خود راه بلاها و الم‌ها
اول به تکلف بنوشتیم کتب‌ها
و آخر ز تحیر بشکستیم قلم‌ها
لبیک زدیم از سر دعوی چو سنایی
بر عقل زدیم از جهت عجز رقم‌ها
اسباب صنم‌هاست چو احرام گرفتیم
در شرط نباشد که پرستیم صنم‌ها
***​

 

[BALLERINA]

مرحبا مرحبا برای هلالا
آسمان را نمای کل کمالا
چند ازین پرده ز آفتاب برون آی
جان ما را بخر ز دست خیالا
اندر آی اندر آی تا بشناسیم
از جمال تو حال را ز محالا
ای همه روی بر خرام به منظر
تا رهد دیده زین شب همه خالا
اشهب صبح در گریزد از شرم
چون بجنبد ز ابلق تو دوالا
روشنی را نشان به اوج شرف بر
تیرگی را فگن به برج و بالا
ای ز پرده زمانه آمده اینجا
مرحبا مرحبا تعالی تعالا
عقل و دینمان ببر تراست مباحا
جان و دلمان ببر تراست حلالا
تا سنایی چو دید گوید ای مه
حبذا و جهک المبارک فالا​

***

 

[BALLERINA]

در ده پسرا می مُروَّق را
یاران موافق موفق را
زان می که چو آه عاشقان از تف
انگِشت کند بر آب زورق را
زان می که کند ز شعله پُرآتش
این گنبد‌خانهٔ معلق را
هین خیز و ز عکس باده گلگون کن
این اسبِ سوارخوارِ ابلق را
در زیر لگد بکوب چون مردان
این طارم زرق‌پوش ازرق را
گه ساقی باش و گه حریفی کن
ترتیب فروگذار رونق را
یک دم خوش باش تا چه خواهی کرد
این زهد مزور مزیق را
یک ره به دو باده دست کوته کن
این عقلِ درازقدِّ احمق را
بنمای به زیرکان دیوانه
از مصحف باطل آیت حق را
بر لاله مزن ز چشم سنبل را
بر پسته منه ز ناز فندق را
بیرون شو ازین دو رنگ و این ساعت
همرنگ حریر کن ستبرق را
مشکن به طمع مرا تو ای ممسک
چونان که جریر مر فرزدق را
گر طمع میان‌تهی سه حرف آمد
چار است میان‌تهی مطوق را
در تختهٔ اول ار بنوشتی
بی شکل حروف علم مطلق را
کم زان باری که در دوم‌تخته
چون نسخ کنی خط محقق را
در موضع خوشدلان و مشتاقان
موضوع فروگذار و مشتق را
شعر تر مطلق سنایی خوان
آتش درزن حدیث مغلق را​

***

 

[mobina01]

آنجا که سر تیغ ترا یافتن ست
جان را سوی او به عشق بشتافتن ست

زان تیغ اگر چه روی برتافتن ست
یک جان دادن هزار جان یافتن‌ست

 

[mobina01]

مسلمانان! سرای عمر در گیتی دو در دارد
که خاص و عام و نیک و بد، بدین هردو گذر دارد

دو در دارد حیات و مرگ، کَانْدر اوّل و آخر
یکی قفل از قضا دارد، یکی بند از قَدَر دارد

چو هنگام بقا باشد، قضا این قفل بُگشاید
چو هنگام فنا آید، قَدَر این بند بردارد

اجل در بند تو دائم، تو در بند اَمَل، آری
اجل کار دگر دارد، اَمَل کار دگر دارد

هر آن عالِم که در دنیا به این معنی بیندیشد
جهان را پُرخطر بیند، روان را پُرخطر دارد

هر آن‌ک.س کو گرفتار است اندر منزل دنیا
نه درمان اجل دارد، نه سامانِ ضرر دارد

اَیا سرگشته‌ی دنیا! مشو غرّه به مهر او
که بس سرکش که اندر گور، خشتی زیر سر دارد

طمع‌در سیم‌و زر چندین‌مکن گر دین‌و دل خواهی
که دین و دل تبه کرد آنکه دل در سیم و زر دارد

جهان پُر آتشِ آز است و بیچاره دل آن‌ک.س
که او اندر صمیم دل، از آن آتش شرر دارد

چه نوشی شربت نوشین و آخر ضربت هجران
همه رنجت هَبا گردد، همه کارت هدر دارد

تو اندر وقت بخشیدن، جهانی مختصر داری
جهان از روی بخشیدن، تو را هم مختصر دارد

«سنایی» را مسلّم شد که گوید زهد پُرمعنی
نداند قیمت نظمش هر آن کو گوش کَر دارد...

 

[mobina01]

گفتی که چو راه آشنایی گیری
اندر دل و جان من روایی گیری

کی دانستم که بی‌وفایی گیری
در خشم شوی کم سنایی گیری

 

[mobina01]

آنجا که سر تیغ ترا یافتن ست
جان را سوی او به عشق بشتافتن ست

زان تیغ اگر چه روی برتافتن ست
یک جان دادن هزار جان یافتن‌س