آموزشی محاوره‌ نویسی خلاق

[Tara Motlagh]

در گفتار ما برای راحت اداکردن، کلمات را تغییر می‌دهیم یا کامل بیان نمی‌کنیم. پس تنها در صورتی حق داریم کلمات را شکسته بنویسم که تعداد هجاهای کمتری نسبت به شکل اصلی خود داشته باشند.

مثلا شکست کلمه‌ی «بگذار» که به «بذار» تبدیل می‌شود.

 

[Tara Motlagh]

یک نوشته‌ی محاوره می‌تواند شکسته هم باشد اما هر متن شکسته‌ای، زبان محاوره ندارد. ساختار یک متن می‌تواند رسمی و معیار باشد در عین حال کلمات آن شکسته باشند.

 

[Tara Motlagh]

شکسته‌نویسی هم مثل محاوره‌نویسی بیشتر برای نوشتن دیالوگ‌های داستان و ادبیات نمایشی به کار می‌رود. البته به‌کار بردنش الزامی ندارد و به تشخیص و سلیقه‌ی نویسنده است. یکی از ریسک‌های شکسته‌نویسی پایین آمدن سرعت خواندن و قطع ارتباط متن با مخاطب است. چون تصویر کلمات در ذهن خواننده به شکل کامل ذخیره شده. پس وقتی شکل دیگری از آن کلمه را می‌بیند گیج می‌شود و حافظه نیاز به زمان بیشتری برای شناختن کلمه‌ها دارد.

 

[Tara Motlagh]

بعضی معتقدند مخاطب نوشته را در ذهنش ناخودآگاه شکسته می‌خواند پس لزومی برای شکسته‌نویسی نیست. اما این تنها یک فرضیه است. شکسته‌نویسی اگر درست اجرا شود به ساخت لحن و شخصیت‌پرداری داستان کمک می‌کند.

 

[Tara Motlagh]

کجا نباید محاوره بنویسیم

دانش و فرهنگ به واسطه‌ی نوشتار به دیگران و آیندگان منتقل می‌شود. هر چقدر ما در این حوزه‌ها به زبان معیار پایبندتر باشیم انتقال بهتر شکل می‌گیرد. زبان معیار برای تمام افراد قابل فهم است و پروسه‌ی تغییر در آن بیشتر از زبان محاوره زمان می‌برد. پس در فضای علمی و آکادمیک خبری از محاوره‌نویسی نیست.

 

[Tara Motlagh]

اما ماجرا در ادبیات کمی متفاوت است. زبان محاوره همان زبان خودمانی‌ست که در جامعه جریان دارد پس برای شناخت جامعه احتیاج داریم زبان محاوره‌ی هر دوره را بدانیم و آموزش محاوره‌نویسی را جدی بگیریم. امروزه ادبیات و سینما بخشی از انتقال این زبان را به عهده دارند. گاهی اصطلاحات محاوره از دل یک اتفاق اجتماعی زاییده می‌شود و معمولاً تکه‌کلام‌ها نماینده‌ی وضعیت روانی اجتماع است.

 

[Tara Motlagh]

علی خاکبازان مترجم کارکشته ادبیات در یکی از مصاحبه‌هایش در مورد استفاده‌ی محاوره‌نویسی می‌گوید: «استفاده از زبان محاوره در کتاب‌های کودکان اصلاً درست نیست. چون کودک به خواندن کلمات محاوره و واژه‌های شکسته شده عادت ندارد و همین موضوع باعث می‌شود که او با اشتباه خواندن کلمات از محتوای کتاب دور شده و از آن لذت نبرد.»

 

[Tara Motlagh]

پس یکی از نکات مهم محاوره‌نویسی این است که بدانیم مخاطب هم در انتخاب محاوره‌نویسی می‌تواند تعیین‌کننده باشد.

 

[Tara Motlagh]

مزیت‌های محاوره‌‌نویسی

نوشتار نسبت به گفتار چهارچوب‌های سخت‌تری دارد. این چهارچوب‌ها زبان معیار را به زبانی عصاقورت‌داده و اتوکشیده تبدیل کرده است. اما زبان محاوره بسیار خودمانی و گرم است که خواننده با آن احساس نزدیکی و هم سطحی می‌کند.

 

[Tara Motlagh]

محاوره‌نویسی در دلش لحن‌های متنوع جا می‌دهد؛ لحن صنف‌های شغلی، لحن اقلیم‌ها، لحن گروه‌های سنی و… . لحن و بیان مردم نماینده‌ی اتفاقات یک دوره تاریخی‌ست. با محاوره‌نویسی می‌توان فرهنگ و اصطلاحات کوچه‌بازاری را ثبت کرد.