مجموعه اشعار محتشم کاشانی

[mobina01]

کشتی شکست‌خوردهٔ طوفان کربلا
در خاک و خون تپیده میدان کربلا

گر چشم روزگار بر او زار می‌گریست
خون می‌گذشت از سر ایوان کربلا

نگرفت دست دهر گلابی به غیر اشک
زآن گل که شد شکفته به بستان کربلا

از آب هم مضایقه کردند کوفیان
خوش داشتند حرمت مهمان کربلا

بودند دیو و دد همه سیراب و می‌مکید
خاتم ز قحط آب سلیمان کربلا

زان تشنگان هنوز به عیوق می‌رسد
فریاد العطش ز بیابان کربلا

آه از دمی که لشکر اعدا نکرد شرم
کردند رو به خیمهٔ سلطان کربلا

آن دم فلک بر آتش غیرت سپند شد
کز خوف خصم در حرم افغان بلند شد

 

[mobina01]

باز این چه شورش است که در خلق عالم است
باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است

باز این چه رستخیز عظیم است کز زمین
بی‌نفخ صور خاسته تا عرش اعظم است

این صبح تیره باز دمید از کجا کزو
کار جهان و خلق جهان جمله در هم است

گویا طلوع می‌کند از مغرب آفتاب
کآشوب در تمامی ذرات عالم است

گر خوانمش قیامت دنیا بعید نیست
این رستخیز عام که نامش محرم است

در بارگاه قدس که جای ملال نیست
سرهای قدسیان همه بر زانوی غم است

جن و ملک بر آدمیان نوحه می‌کنند
گویا عزای اشرف اولاد آدم است

خورشید آسمان و زمین نور مشرقین
پروردهٔ کنار رسول خدا حسین

 

[mobina01]

روی ناشسته چو ماهش نگرید
چشم بی‌سرمه سیاهش نگرید

بر سر سرو ملایم‌ حرکات
جنبش پر کلاهش نگرید

نگهش با من و رویش با غیر
غلط‌ انداز نگاهش نگرید

مهر من گشته یکی صد ز خطش
اثر مهر و گیاهش نگرید

شاه حسنش سپه آورده ز خط
عالم آشوب سپاهش نگرید

عذرخواهی کندم بعد از قتل
عذر بدتر ز گناهش نگرید

می‌رود غمزه زنان از کشته
پشته‌ها بر سر راهش نگرید

دود از چرخ برآورده دلم
اثر شعلهٔ آهش نگرید

محتشم کوه ستم راست ستون
تن کاهیده چو کاهش نگرید

 

[mobina01]

زان طره دل سوی ذقنت رفته رفته رفت
در چه ز عنبرین رسنت رفته رفته رفت

پیشت چو شمع اشگ بتان قطره قطره ریخت
صد آبرو در انجمنت رفته رفته رفت

من بودم و دلی و هزاران شکستگی
آن هم به زلف پرشکنت رفته رفته رفت

گفتی که رفته رفته چو عمر آیمت به سر
عمرم ز دیر آمدنت رفته رفته رفت

رفتی به مصر حسن و نرفتی ازین غرور
آن جا که بوی پیرهنت رفته رفته رفت

جان را دگر به راه عدم ده نشان که دل
در فکر نقطهٔ دهنت رفته رفته رفت

ای محتشم فغان که نیامد به گوش یار
آوازه‌ای که از سخنت رفته رفته رفت

 

[mobina01]

ز کج‌بینی به زلفت نسبت چین ختن کردم
غلط بود آنچه من دیدم، خطا بود آنچه من کردم

اگر از محنت غربت بمیرم جای آن دارد
که بهر چون تو بدخویی چرا ترک وطن کردم

اگر از تربتم بوی وفا ناید عجب نبود
که خاک پای آن بدمهر را عطر کفن کردم

چو گوی از غم به سر می‌غلطم و بر خاک می‌گردم
که خود را از چه سرگردان آن سیمین‌بدن کردم

به زور غصه‌ام کشت آن که عمری از برای او
گرفتم کوه غم از پیش و کار کوهکن کردم

تو اکنون گر دلی داری به سر کن محتشم با او
که من خود ترک آن سنگین‌دل پیمان‌شکن کردم

 

[mobina01]

چون به رخ عرق‌فشان می‌کشی آستین فرو
آب حیات می‌رود پیش تو در زمین فرو

بی‌خبر آمدی فرو در دل بینوای من
شاه به خانهٔ گدا نامده این چنین فرو

در ره آن سهی‌قدم پای به گل شده فرو
آه اگر بیاورد سر به من حزین فرو

گشته سوار و خورده می من همه جا روان ز پی
تا دگری نیاردش مسـ*ـت ز پشت زین فرو

نرگس چشم ساحرت چون زند آتشم به دل
ریزد از آب دیده‌ام صد گل آتشین فرو

وجه سفید ره نیم سجدهٔ توست وای اگر
خاک در سرای تو ریزدم از جبین فرو

قابل خسروی بود هرکه بسان محتشم
سر به غلامی آورد پیش تو بر زمین فرو

 

[mobina01]

مژده ای صبر که شد هجرت هجران نزدیک
یوسف مصر وفا گشت به کنعان نزدیک

غم غمین از خبر فرقت دوری شد و گشت
دوری فرقت و محرومی حرمان نزدیک

گشت سررشته بعد من از آن در کوتاه
شد ره مور به درگاه سلیمان نزدیک

کرد عیسی ز فلک مرحله چند نزول
درد این خاک نشین گشت به درمان نزدیک

بوی خیر آید ازین وضع که یک مرتبه شد
کوی درویش به نزهت گه سلطان نزدیک

قرب آن سرو سمن پیرهن از شوق مرا
چاک پیراهن جان ساخت به جانان نزدیک

محتشم گرچه نشد قطع ره هجر تمام
حالیا راه طلب گشت به جانان نزدیک

 

[mobina01]

خبر از رفتن آن سرو روانم مدهید
بیخودم من خبر از رفتن جانم مدهید

یا مجوئید نشان از من سرگشته دگر
یا به آن راه که او رفته نشانم مدهید

ترسم افتد ز زبانم به تر و خشک آتش
نام آن سرو خدا را به زبانم مدهید

بعد ازین بودن من موجب بدنامی اوست
خون من گرم بریزید و امانم مدهید

من که از حسرت آن حور به تنگم ز جهان
به جز از مژه رفتن ز جهانم مدهید

من که چون نی همه دردم بروید از سر من
خویش را دردسر از آه و فغانم مدهید

پهلوی محتشم چون فکند خواب اجل
خواب گه جز ز سر کوی فلانم مدهید

 

[mobina01]

گهِ رفتن آن پری رو به وداع ما نیامد
شه حسن بود آری به در گدا نیامد

چو شنیدم از رقیبان خبر عزیمت او
دلم آن چنان ز جا شد که دگر به جا نیامد

چو ز مهر دستانم به سر آمدند ک.س را
ز خراب حالی من به زبان دعا نیامد

خبرِ من پریشان ببر ای صبا به آن مه
پس از آن بگو که مسکین ز پِیَت چرا نیامد

ز قدم شکستگی بود و فتادگی که قاصد
به تو بی‌وفا فرستاد و خود از قفا نیامد

من خسته چون ز حیرت ندرم چو گل گریبان
که رسولی از تو سویم به جز از صبا نیامد

ز کجا شد آن صنم را سفر آرزو که هرگز
ز زمانه محتشم را به سر این بلا نیامد

 

[mobina01]

دور بر بسترم از هجر تو رنجور انداخت
چشم زخم عجبی از تو مرا دورانداخت

من که سر خوش نشدم از می صد خمخانه
به یکی ساغرم آن نرگس مخمور انداخت

آن که در کشتن من دست اجل بست به چوب
ناوکی بود که آن بازوی پرزور انداخت

رنج را از تن مایل به اجل دور افکند
مژدهٔ پرسش او بس که به دل شور انداخت

ساخت بر گنج حیات دو جهانم گنجور
به عیادت چو گذر بر من رنجور انداخت

از دل جن و بشر شعلهٔ غیرت سر زد
از گذاری که سلیمان به سر مور انداخت

کلبهٔ محتشم از غرفهٔ مه برد سبق
تا بر او پرتوی آن طلعت پرنور انداخت