صنایع دستی و هنر معرفی جامع صنایع دستی ایران

[zahrasolimani]

نگارگری​

کارگاه نگارگری و تذهیب در قزوین

 

[zahrasolimani]

این شاخه که شامل هنرهای تجسمی است، پایه و پیش نیاز بسیاری از صنایع دستی ایران می باشد. نمونه های برجسته نگارگری در موزه رضا عباسی تهران نگهداری می شوند.

نگارگری شامل شاخه های متفاوتی به شرح زیر می باشد:

 

[zahrasolimani]

نگارگری کتاب و مرقعات: اتصال قطعات هنری مختلفی از جمله نقاشی و خوشنویسی به همدیگر را نگارگری مرقعات می نامند. نگارگری خود شامل سه زیرشاخه زیر می باشد:

 

[zahrasolimani]

1. تذهیب: طراحی، رنگ آمیزی، طلا اندازی، پرداخت و قلم‌گیری‌های ظریف انواع طرحها با نقوش گیاهی، هندسی و گاهی استفاده از نقوش انسانی و حیوانی را برای تزیین سطوح مختلف تذهیب می‌گویند.
2. تشعیر: در این روش حاشیه کتاب را با استفاده از نقش مایه هایی از حیوان، مرغ، گل و گیاه می آرایند.
3. گل و مرغ: استفاده از نقش های گل و مرغ که نماد موهبت الهی و تجلی ظریف و لطیف آفریدگار است، در نگارگری مرسوم می باشد.

 

[zahrasolimani]

نقش مایه ایرانی: در این زیرشاخه از نگارگری که در زمره بی نظیرترین صنایع دستی ایران می باشد، از نقوش مختلفی نظیر داستان سیاوش، رستم و سهراب و… استفاده می شود و شامل موارد زیر است:

 

[zahrasolimani]

1. طراحی قالی و گلیم: استفاده از نقش مایه های ایرانی روی نقشه قالی و گلیم است که آنها را به آثار هنری زیبایی مبدل می سازد.
2. طراحی قلمی: به صورت نقاشی و با استفاده از قلم انجام می شود.
3. گره کشی: از جمله شاخه های معماری و کاشی کاری و در مواقعی جزو زیرشاخه های صنعت چوب نیز می باشد. در این روش با قرار دادن آلات و کلمات مختلف در کنار هم شکل های هندسی منحصر به فردی پدید می آیند.

 

[zahrasolimani]

ساخت ابزار طراحی: در این زیرشاخه ابزار طراحی مختلفی شامل موارد زیر ساخته می شوند:

1. بوم سازی: نگارگری گل و مرغ دارای کاغذهای مخصوصی است که به آن بوم گفته می شود.
2. ساخت قلم و قلم مو: با توجه به اینکه انجام نقاشی های نگارگری دارای مراحل متعددی است، قلم و قلم موهای متفاوتی نیز برای انجام آن مورد نیاز می باشد.
3. ساخت چسب ها و روغن: روغن ها و چسب های پوشش دهنده و جلا دهنده در نقاشی های مخصوص نگارگری استفاده می شوند.

 

[zahrasolimani]

چاپ های سنتی​

چاپ دستی روی پارچه

 

[zahrasolimani]

این هنر در گذشته در دو زمینه چاپ روی کاغذ و روی پارچه انجام می شد، اما امروزه در معماری نمای مساجد و بناهای تاریخی استفاده می گردد. نمونه ای از آن را می توان در مسجد شیخ لطف الله مشاهده کرد.

 

[zahrasolimani]

پوستین دوزی​

این بخش از صنایع دستی ایران در بین مردم عشایر و دامدار بسیار مرسوم است. در واقع، این افراد به دلیل زندگی در مناطق سرد به تولید این محصولات روی آورده اند. هنرهای دستی مزبور با استفاده از پوست بره و گوسفند (به زبان ترکمنی: اوچمک) بافته می شوند.