نقد و بررسی بازی‌ها نقد و بررسی بازی Scorn؛ چرخه‌ی حیات به سبک مرگ

[ممد صنوبر]

 

[ممد صنوبر]

پس از گذشت 8 سال از روزی که عنوان Scorn برای اولین بار معرفی شد، سرانجام شاهد عرضه‌ی این بازی هستیم. از همان زمان معرفی، این بازی بسیار برایم جذاب جلوه می‌کرد؛ چرا که نه تنها از طراحی‌های هنرمند شناخته شده، آقای H.R. Giger فقید،الهام می‌گرفت، بلکه سعی داشت استایل تازه‌ای از داستان‌سرایی را از طریق محیط خود به تصویر کشیده و اخلاقیات پلیر را نیز در طول بازی با استفاده از انتخاب‌های مختلف به چالش بکشد. متاسفانه پس از 8 سال، اثری که به طرفداران تحولیل داده‌اند نه تنها به بسیاری از وعده‌های خود عمل نمی‌کند، بلکه تجربه‌ای که ارائه می‌دهد، از مشکلات متعددی رنج می‌برد.

 

[ممد صنوبر]

کوتاه و ناامید کننده​

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات Scorn کوتاه بودن بیش از حد آن است. شخصا این اثر را در طول 5 ساعت به پایان رساندم و این مسئله با توجه به سرعت شما در حل پازل‌ها، ممکن است کمتر یا بیشتر شود. بازی‌های کوتاه به هیچ عنوان بد نیستند و گاهی اوقات نیاز است که یک اثر کوتاه باشد تا داستان و داستان‌سرایی آن بتوانند پتانسیل خود را به رخ بکشند؛ اما این مسئله برای Scorn صدق نمی‌کند چرا که هیچ‌گونه داستان‌سرایی‌ای در آن وجود ندارد و از همین رو، پلیر برای درک اتفاقات اطراف خود نیازمند زمان و محتوای بیشتری است؛ محتوایی که متاسفانه در این اثر به شکل مناسبی وجود ندارد.

 

[ممد صنوبر]

ما در حال صحبت درباره‌ی اثری هستیم که رسما از هیچ‌گونه روایت داستانی و یا شخصیت‌پردازی منسجمی برخوردار نیست و از همین رو کوتاه بودن باعث می‌شود زمان کافی برای برطرف کردن ابهامات و همچنین ارائه‌ی یک تجربه‌ی جذاب وجود نداشته باشد. همچنین، از طرفی پس از ۸ سال توسعه انتظار می‌رفت یک تجربه‌ی ۱۰ ساعته در اختیار پلیرها قرار بگیرد که حداقل ارزش انتظار را داشته باشد!

 

[ممد صنوبر]

شاید بسیاری نبود شخصیت‌پردازی و روایت داستانی را یک مورد منفی بدانند، اما در ارتباط با Scorn این رویکرد در واقع یکی از اهداف سازندگان بوده است تا بتوانند داستانی محیط‌محور را روایت کنند و در حالی که این مسئله روی کاغذ بسیار جذاب به نظر می‌رسد، اما در زمینه‌ی پیاده‌سازی با مشکل روبه‌رو است. کوتاه بودن بیش از حد بازی باعث می‌شود از این نوع داستان‌سرایی لذت نبرید، چرا که مسلما وقتی یک روایت کلی وجود نداشته باشد پلیر به زمان و محتوای بیشتری برای درک دنیای پیچیده‌ی Scorn نیاز دارد، اما این زمان در اختیار او قرار نمی‌گیرد.

 

[ممد صنوبر]

در ابتدای بازی، شما در نقش یک فرد بی‌نام و نشان قرار می‌گیرید که سعی بر رسیدن به برجی در دور دست‌ها دارد، برجی که او را از این دنیای بی‌رحم مرده نجات داده و به سوی روشنایی و یک زندگی تازه و مطلوب هدایت می‌کند اما طولی نمی‌کشد که کاراکتر نگون‌بخت ما کشته می‌شود و حالا شما در نقش کاراکتر دیگری قرار می‌گیرید که به تازگی متولد شده است و حالا سعی دارد خود را به آن برج برساند. با وجود آن که در پایان بازی به یک نتیجه‌ی کلی درباره‌ی اتفاقات بازی رسیدم، اما باز هم ده‌ها سوال در ذهنم نقش بسته بود که فرصت یافتن پاسخ آن‌ها به من داده نشد.

 

[ممد صنوبر]

این عنوان سعی دارد از طریق محیط خود به روایت داستانش بپردازد و از همین رو شما با هیچ نوع دیالوگ و یا حتی متنی در طول تجربه‌ی خود روبه‌رو نخواهید شد که جزئیاتی در رابطه با دنیای تباهی که در آن رها شده‌اید را در اختیارتان بگذارد. یکی از خصوصیات مثبت این مسئله، آن است که شما می‌توانید نتیجه گیری خود را از پایان‌بندی، موضوع و خود پایان داشته باشید، چرا که محیط بازی مملوء از نمادها و سمبل‌هایی است که شما را در راستای درک بیشتر دنیای این اثر یاری می‌دهند.

 

[ممد صنوبر]

اما با وجود چنین دنیای زیبا، تباه و عجیبی، تجربه‌ی این اثر به قدری کوتاه است که به محض آن که شروع به درک بیشتر و لذت بردن از ساختار دنیا و روند Scorn می‌کنید، بازی به پایان می‌رسد! همچنین یکی دیگر از موارد ناامید کننده، نبود هیچ‌گونه انتخاب خاصی در طول بازی است. همانطور که اشاره کردم، سازندگان قصد داشتند انتخاب‌هایی جلوی پای پلیر بگذارند که نه تنها اخلاقیات و خط قرمزهای او را به چالش می‌کشد، بلکه بر پایان‌بندی بازی نیز تاثیر مستقیم دارند اما به نظر می‌رسد که در اواسط روند توسعه به کلی از پیاده‌سازی این ایده دست کشیدند که به شدت ناامید کننده است.

 

[ممد صنوبر]

Scorn سعی دارد روند تولد و مرگ را به شکلی متفاوت در دنیای زیبا اما تاریک و مرده‌ی خود روایت کند و در زمینه‌ی ارائه‌ی یک دنیای سمبلیک و نمادین نیز بسیار خوب عمل می‌کند، اما چنین رویکردی باعث می‌شود که این اثر به تجربه‌ای به شدت سلیقه‌ای تبدیل شود چرا که نبود هیچ‌گونه روند داستانی در بازی می‌تواند برای بسیاری آزار دهنده و یا گیج‌کننده باشد. از طرفی، کوتاه بودن بازی و همچنین خشک بودن شدید روند پیش‌روی در آن، حتی کسی همچون بنده که تشنه‌ی تجربه‌ی بیشتر این اثر بودم را ناامید و سرخورده می‌کند.

 

[ممد صنوبر]

گیم‌پلی بی‌هویت​

شخصاً به هیچ عنوان انتظار یک گیم‌پلی عمیق را از این بازی نداشتم اما حقیقتا برخی رویکردهای سازندگان در قبال گیم‌پلی بسیار سوال‌برانگیز و عجیب است. روند کلی Scorn به این صورت است که شما برای رسیدن به برجی که به آن اشاره کردم، باید از محیط‌های مختلف عبور کنید و در این راستا، پازل‌های مختلفی را نیز برای پیش‌روی در بازی حل کنید. تا اینجای کار هرکسی که اهل آثار ترس بقاء و یا به طور کلی عناوینی همچون Amnesia باشد، بسیار از این روند راضی خواهد بود اما در اینجا یک مشکل بزرگ وجود دارد و آن نیز سیستم مبارزات است!