آموزشی چرا ویراستاران باید بنویسند؟

[Ela]

همیشه وقتی حرف از ویرایش و ویراستاری می‌شود توصیه به بیشتر خواندن می‌کنند اما تابه‌حال ندیده‌ام کسی بگوید بیشتر بنویس.

 

[Ela]

تصور اکثر ما از ویراستاران تعمیرکاران نوشته‌های دیگران است. آن‌هایی که متن را ورز می‌دهند و از آن چیزی زیبا می‌سازند. خیاط‌هایی که مدام مشغول وصله-پینه کردن نوشته‌هایی هستند که از آنِ خودشان نیست.

 

[Ela]

اما چرا ویراستار خودش دست‌به‌قلم نباشد؟

 

[Ela]

من فکر می‌کنم هر ویراستار باید بنویسد. او علاوه بر خواندن شعر و نثر فاخر فارسی در کنار آموزه‌های درست‌نویسی، باید بتواند آنچه یاد گرفته را در قالب کلمات بریزد.

آنکه مقاله ویرایش می‌کند باید بتواند یک مقاله هم بنویسد، با فرم و ساختار آن آشنا باشد، بداند چه چیزی را کجا بنشاند. او که رمان و داستان و … ویرایش می‌کند هم همین‌طور.

 

[Ela]

این بدان معنی نیست که ویراستار مجبور به انتشار است، اگرچه می‌تواند، اما نوشتن برای او به‌منزلۀ کسب مهارت بیشتر است.

قطعاً ویرایش و نوشتن دو مهارت کاملاً مجزا است. لازم نیست برای ویراستاری، نویسنده‌ای خبره باشیم اما ویراستار با نوشتن تجربه‌هایی به دست می‌آورد که از راه‌های دیگر ممکن نیست.

 

[Ela]

برخی دانش‌ها و مهارت‌ها تنها از راه تجربه به دست می‌آید و حتی خواندن زیاد هم راه چاره نیست.

ممکن است نوشتن بیش از ویرایش وقت ما را بگیرد، اما روبه‌رو شدن با مشکلات نوشتن و ریزه‌کاری‌های آن تنها از همین راه ممکن است.

نوشتن رمان یا مقاله یا هر فرم دیگری که ویراستاری آن را هم انجام می‌دهیم به ما بینش خاصی می‌بخشد و باعث می‌شود موضوع برایمان درونی شود.

 

[Ela]

ویراستار یا نویسنده یا هرکسی که مهارتی دارد، در این زمانۀ تغییرات پرسرعت چرا نباید مدام مهارت‌های خودش را تقویت کند و حوزۀ دانشش را گسترش دهد؟ این کار باعث می‌شود برای برقراری ارتباط با نویسنده زبان مشترکی داشته باشیم.

 

[Ela]

حالا اگر ویراستار هستید و شروع کنید به نوشتن.

اگر داستان و رمان ویرایش می‌کنید، دست‌کم برای خودتان داستان‌هایی بنویسید با فرم‌ها و ساختارهای متنوع.

اگر مقاله یا یادداشت یا کتاب‌های غیرداستانی را ویرایش می‌کنید هم همین‌طور.

 

[Ela]

کفش‌های نویسنده را به پا کنیم تا بتوانیم روش‌های حل مسئله را یاد بگیریم.

کسی که داستان و رمان را ویرایش می‌کند وقتی خودش قصه‌های بلند و کوتاه می‌نویسد ساختار یک داستان را بیشتر متوجه می‌شود تا با خواندن زیاد. پی‌رنگ را بهتر می‌فهمد و شخصیت‌پردازی به جانش می‌نشیند. عناصر داستان را بهتر تشخیص می‌دهد.

یا برای درست‌نویسی که در همۀ موارد ویرایش اصل اولیه و مهمی است. ساختار جمله، به کار بردن نشانه‌ها، انتخاب درست واژه‌ها و هر چیز دیگری ازاین‌دست را زمانی می‌توانیم عمیق و کاربردی درک کنیم که با نوشتن زیاد به آن رسیده باشیم.

 

[Ela]

این تجربه را شاید نتوانیم با خواندن به دست بیاوریم.

امتحان کردن چیزهایی متفاوت یا غیرمعمول باعث می‌شود ببینیم که راه‌حل‌های مختلفی برای حل مشکلات و مسائل داستان‌ها وجود دارد.

یادگیری یا ارتقای مهارت اگر با تجربه همراه باشد نتایج درخشانی خواهد داشت.