جدیدترین‌ها

خوش آمدید

با ثبت نام ، شما می توانید با سایر اعضای انجمن ما در مورد بحث کنید و همچنین تبادل نظر داشته‌باشید.

اکنون ثبت‌نام کنید!
  • هر گونه تشویق و ترغیب اعضا به متشنج کردن انجمن و اطلاع ندادن، بدون تذکر = حذف نام کاربری
  • از کاربران خواستاریم زین پس، از فرستادن هر گونه فایل با حجم بیش از 10MB خودداری کرده و در صورتی که فایل‌هایی بیش از این حجم را قبلا ارسال کرده‌اند حذف کنند.
  • بانوان انجمن رمان بوک قادر به شرکت در گروه گسترده نقد رمان بوک در تلگرام هستند. در صورت عضویت و حضور فعال در نمایه معاونت @MHP اعلام کرده تا امتیازی که در نظر گرفته شده اعمال شود. https://t.me/iromanbook

آموزشی چگونه یک شاعر شویم؟

اطلاعات موضوع

درباره موضوع به تاریخ, موضوعی در دسته کارگاه شعر توسط MHP با نام چگونه یک شاعر شویم؟ ایجاد شده است. این موضوع تا کنون 4,165 بازدید, 282 پاسخ و 4 بار واکنش داشته است
نام دسته کارگاه شعر
نام موضوع چگونه یک شاعر شویم؟
نویسنده موضوع MHP
تاریخ شروع
پاسخ‌ها
بازدیدها
اولین پسند نوشته
آخرین ارسال توسط mobina01

DEVL

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Aug
3,166
22,364
مدال‌ها
4
۱_

برای هر کاری باید هدفمان مشخص باشد. وقتی نمی‌دانیم می‌خواهیم به کجا برویم چطوری می‌توانیم مسیرمان را مشخص کنیم؟ نوشتن شعر هم از این قاعده مستثنا نیست.

شعر می‌نویسیم برای آزاد شدن ذهنمان؟ برای اعتراض؟ کشف؟ توصیف زیبایی‌ها؟

بعدازاین باید تمام عناصر شعر را باهدف موردنظرمان تطبیق دهیم.

هوشنگ ابتهاج دراین‌باره می‌گوید: «برای من این‌ها هیچ‌کدام این جنبه‌های هنری و سازمان پیدا کردن و سازندگی داشتن نداشت، برای من حرف زدن، درد دل کردن خودم مطرح بود، یعنی واقعاً من هیچ‌وقت شعر نگفتم که بگویم مثلاً شعری گفتم. یک وسیله‌ای بود که حرفم را بتوانم بزنم. دردی بیان بشود؛ و تمام این فوت و فن‌های کار شعر هم، ابزار کار من بود که بتوانم حرفم را بزنم.»
 

DEVL

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Aug
3,166
22,364
مدال‌ها
4
۲_

از کلیشه‌ها دوری کنیم. یعنی استعاره‌ها و تشبیه‌ها و قیاس‌های تکراری و قدیمی را بیرون بریزیم و تلاشمان این باشد که استعاره‌های نو خلق کنیم. مخاطب خلاقیت را می‌فهمد. دلش کاری می‌خواهد که او را شگفت‌زده کند. وقتی صور خیال آشنا باشد دیگر خواننده با آن درگیر نخواهد شد و ذهنش به چالش کشیده نمی‌شود. طوری بنویسیم که شعر ما معانی عمیقی را در بر بگیرد.

حسین منزوی یکی از شاعرانی است که کلیشه‌ها را در هم می‌شکست.

هنگام وصل ماست به باغ بزرگ شب پ

وقتی‌که سیب نقره‌ای ماه می‌رسد

ترکیب سیب نقره‌ای ماه استعاره‌ای بکر و زیباست.

به همین ترتیب:

زباله‌های بلا می‌برند جوی به جوی

—————————————

مگو که آینۀ جاری‌اند جوباران

که من هنوزم و در من همیشه‌وار تویی
 

DEVL

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Aug
3,166
22,364
مدال‌ها
4
۳_
برای ایجاد تصویرهای بدیع بکوشیم. در این مورد اینجا نوشته‌ام.
 

DEVL

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Aug
3,166
22,364
مدال‌ها
4
۴_
در استفاده از کلمات عینی و ذهنی دقت کنیم. (+) برای ارتباط با مخاطب و تأثیرگذاری بیشتر و اینکه بتوانیم تصویر دقیق‌تری ازآنچه در ذهن داریم ارائه دهیم باید بدانیم چه موقع از کلمات ذهنی و چه موقع از کلمات عینی استفاده کنیم.

به کلماتی عینی می‌گوییم که وقتی با آن‌ها مواجه می‌شویم یک تصویر مشخص در ذهن همۀ ما شکل می‌گیرد. مثل پیانو، موبایل، دختر

کلمات ذهنی اما می‌تواند برای هرکسی مفهومی خاص داشته باشد. مانند شکوه، طرب، رنگ.

وقتی می‌گوییم او خوشحال است این خوشحالی برای من ممکن است حد و حدودی داشته باشد و برای شما هم همین‌طور. اما گربه‌ای که از کنار دیوار رد شد را همه می‌توانیم تقریباً یکسان تصور کنیم.

فکر می‌کنم برای تصویرسازی کلمات ذهنی بهتر باشند.

مثلاً به‌جای اینکه بگوییم او خوشحال شد می‌توانیم بگوییم برق شادی در چشم‌هایش درخشید.
 

DEVL

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Aug
3,166
22,364
مدال‌ها
4
۵_
به بدیهیات بی‌اعتنا نباشیم. چیزهایی مثل راه رفتن، خوابیدن، غذا خوردن و…قدرت شاعر در این است که اتفاقات روزمره‌ای که مردم عادی به‌راحتی از کنار آن می‌گذرند را با نگاه تازه‌ای ببیند.

به قول اسماعیل امینی: «شاعران باید به مسائل جهان به‌گونه‌ای دیگر بنگرند و در بدیهیات تردید کنند. اگر قرار باشد آن‌ها نیز به دنبال موضوعات معمول و عادی بدوند که دیگر فرقی با دیگران ندارند و پشت سر دیگران می‌دوند درحالی‌که شاعران باید جلوتر باشند و ابعاد دیگر ماجرا را دیده و کار هنری درباره آن انجام دهند
 

DEVL

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Aug
3,166
22,364
مدال‌ها
4
۶_
بازنویسی مرحلۀ آخر نیست. تازه ‌کار ما پس از نوشتن پیش‌نویس اولیه شروع می‌شود. هر چه راجع به بازنویسی می‌خواهید بدانید را اینجا نوشته‌ام.

 

DEVL

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Aug
3,166
22,364
مدال‌ها
4
وزن شعر فارسی بر اساس شعر عرب است.
در مورد وزن کتاب های بسیار زیادی در طول قرون متمادی نوشته شده که برای آگاهی تخصصی با آن هر یک از افراد می توانند با مراجعه به آنها با وزن بطور کامل آشنایی پیدا کنند.
اما آنچه که در اینجا موزد بحث و نظر ما می باشد.آشنایی مختصر و پله به پله با وزن شعر بصورت کاربردی آن است نه بصورت آکادمیک.

نخستین گام : در بحث وزن خوانش درست و شمرده شمرده اثر است.
چطور ؟
برای این کار باید هنگام خواندن اثر آن را حرکت گذاری کنید. بعنوان مثال من این کار را بر روی یک بیت شعر انجام می دهم.
ای گُلِ شوخ که مغرورِ بهاران شُده ای
خّبّرت نیست که در پِی چه خّزانی داری

تمرین: چند بیت شعر بیاورید که آنها را با دقت حرکت گذاری کرده باشید.حرکت گذاری ها را با رنگ دیگری نشان دهید.
 

DEVL

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Aug
3,166
22,364
مدال‌ها
4
دومین گام : در مسیر یادگیری وزن نوشتن شعر است به همان شکلی که آن را می خوانیم. بدین صورت که مثلا اگر در جایی کلمه خواهر وجود دارد آن را به شکل خاهر.
خواندن : خاندن .
چون : چن .
تو : تُ

نمونه را در شعر زیر ببینید :
میان آن (( چِ )) باید باشد و نیست
عجب (( فرسود ِ)) دیواریست دنیا

تمرین: چند بیت شعر بیاورید و آنها را به همان شکلی که خوانده اید بنویسید . کلماتی که حروف آنها در خوانش متفاوت از نوشتار است را با رنگ دیگری بنویسید.
 

DEVL

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Aug
3,166
22,364
مدال‌ها
4
سومین گام : بخش کردن کلمات است که بسیار ساده اما بسیار پر نکته است.
نکته مهم : در حین بخش کردن کلمات باید توجه کرد که تا حد ممکن حروف کلمات را به هم چسبیده بخوانیم این کار باعث بوجود آمدن یک موسیقی نسبی در روند یادگیری ما می شود.
مانند :
تا به کی جان کندن اندر آفتاب ای رنجبر
ریختن از بهر نان از چهره آب ای رنجبر
که طبق نکته بالا باید اینگونه نوشت :
تا بِ کی جان کندنندر آفتابِی رنجبر
ریختنز بهر نانز چهرِ آبِی رنجبر

این گام بسیار مهم می باشد و به تمرین بسیار زیاد احتیاج دارد.
تمرین : چندین بیت شعر بیاورید و در آنها از نکته بالا پیروی کنید.
 

DEVL

سطح
4
 
کاربر ویژه انجمن
کاربر ویژه انجمن
Aug
3,166
22,364
مدال‌ها
4
چهار مین گام : بخش بندی ( تقطیع) شعر برای ایجاد تناسب وزنی در آن .
نکاتی که در بخش بندی باید مورد توجه قرار بگیردبه شرح زیر می باشد :
1- شناخت حروف صدا دار (مُصَوِّت )
2- شناخت حروف بی صدا (صامت)
3- حذف نون ساکن
به حروف آ – او – ای و حرکات َ ِ ُ حروف صدا دار می گویند و سایر حروف الفبای فارسی بی صدا می باشند و بصورت ساکن هستند و با قرار گرفتن حرکات َ ِ ُ بر روی آنها صدا دار می شوند.
اگر حرف (ن) ساکن بعد از حروف صدا دار آ – او – ای قرار بگیرد آن را در بخش بندی حذف می کنیم.

هجا چیست ؟ کوچکترین واحد زبان که در یک بار دم زدن از دهان خارج شود.

قائده هجای کوتاه و بلند :
در تقسیم بندی وزنی بر اساس آنچه که در مورد حروف صدا دار و بی صدا گفتیم حروف را دسته بندی می کنیم.
چطور ؟
به همه حروف بی صدا + َ ِ ُ هجای کوتاه می گوییم.
مانند : ن + َ = نه چ + ُ = چو ک + ِ = که

به همه حروف بی صدا + َ ِ ُ + یکی از حروف بی صدا هجای بلند می گوییم.
مانند: د + ِ + ل = دل گ + ُ + ل = گل

به همه حروف بی صدا + یکی از حروف آ – او – ای هجای بلند می گوییم.
مانند : ب + ا = با ر + او = رو

هجای کوتاه را با شکل U نشان می دهیم و هجای بلند را با شکل ___ نشان داده می شود.

با توجه به توضیحات داده شده می خواهیم بیت زیر را بخش بندی کنیم :
دریدی تو نا کرده گز جامه را نخواندی تو پایان شهنامه را


د ری دی ت نا کر د گز جا م را
U ___ ___ U ___ ___ U ___ ___ U ___
ن خا دی ت پا یا ن شه نا م را
U ___ ___ U ___ ___ U ___ ___ U ___
 
بالا پایین