معرفی کتاب کتاب لذت خواندن در عصر حواس‌پرتی | مرور کتاب+جملات برگزیده

[شیر کاکائو]

 

[شیر کاکائو]

«هنگامی‌که غروب فرا می‌رسد به خانه بازمی‌گردم و به اتاق مطالعه می‌روم. دم در لباس‌های روزم را که پر از گل‌و‌لای شده‌اند از تن درآورده، ردای شاهانۀ درباری بر تن می‌کنم؛ و با این پوشش موقر به دربارهای باستانی مردان کهن وارد می‌شوم. جایی که مرا مهربانانه پذیرا می‌شوند. از غذایی تناول می‌کنم که منتها برای من است و من برای آن زاده شده‌ام. آنجا از مصاحبت ایشان و از پرسیدن دلایل اعمالشان شرمی ندارم و آن‌ها با انسانیت خود پاسخم را می‌دهند؛ و در عرض چهار ساعت هیچ ملالی احساس نمی‌کنم. هر دردی را فراموش می‌کنم، از فقر نمی‌ترسم و مرگ هراسانم نمی‌کند.»

پاراگرافی که خواندیم بخشی از نامۀ نیکولو ماکیاولی بود که در این کتاب به آن اشاره شده است.

 

[شیر کاکائو]

لذتی که نویسنده برای مطالعه کردن از آن حرف می‌زند و تمرکزی که برای خواندن به آن نیاز داریم، در این چند خط به‌خوبی نمایان است.

کتابِ لذت خواندن در عصر حواس‌پرتی که به قلم نویسندۀ خوش‌فکر، آلن جیکوبز نوشته شده، کتابی پرمحتوا، ساده و روان، صمیمی و درعین‌حال بسیار آموزنده است.

 

[شیر کاکائو]

وقتی عنوان کتاب را می‌بینیم، ممکن است انتظار داشته باشیم کتابی بخوانیم که توصیه‌هایی برای بهتر خواندن و بیشتر لذت بردن از مطالعه را به‌ترتیب و فهرست‌وار پیش رویمان ردیف کند اما نویسنده قدمی فراتر از این موضوع برمی‌دارد.

ما در این کتاب، چگونگی لذت بردن از مطالعه، نحوۀ تمرکز کردن بر متن و شیوۀ دور شدن از عوامل حواس‌پرتی را نه تیتروار و به شکل توصیه‌ای که آن‌ها را از ورای حکایت‌ها و نقل‌قول‌های بی‌نظیری که نویسنده در جای‌جای کتاب گنجانده است یاد می‌گیریم.

 

[شیر کاکائو]

نویسنده تلاش می‌کند تا لذت خواندن در دنیایی پر از ابزارهای حواس‌پرتی را نه از طریق تغییر محیط بیرون و نه با کمک راهکارهای فوری،که با هدایت ما برای بازگشت به دنیای درون و صادقانه برخورد کردن با خود در هنگام مطالعه کردن در ذهنمان نهادینه کند. مسلماً که این روش، ماندگارتر و اثربخش‌تر خواهد بود.

 

[شیر کاکائو]

یک خوانندۀ اهل کتاب، بعید است این اثر را بخواند و با شوقی که نویسنده برای کتاب خواندن دارد و با لذتی برای مطالعه کردن که در نقل‌قول‌هایی از افراد کتاب‌خوان در این کتاب وجود دارد، احساس همدلی نکند و متوجه آن نشود.

 

[شیر کاکائو]

یکی از بهترین تجربیاتی که با خواندن این کتاب به خواننده دست می‌دهد این است که فرصت امتحان کردن موضوعات مطرح شده را حین خواندن همین کتاب دارد. به‌عنوان‌مثال خواننده‌ای که دربارۀ نوع خواندن و لذت مطالعه کردن کمتر کتابی خریده است، ممکن است در ابتدا با این اثر ارتباط چندانی برقرار نکند اما ناگهان به این جمله از نویسنده می‌رسد که:

«اگر این کتاب خاص اکنون به من لذت نمی‌بخشد ممکن است بعداً ببخشد، اگر به آن فرصت بدهم، ممکن است فقط اوایل آن به کندی پیش برود و بعد سرعت بگیرد. شاید گویشی که نوشته شده را درست درک نمی‌کنم ولی آخرسر آن را بفهمم. شاید مشکل از کتاب نیست بلکه از قدرت تمرکز خودم است چون دیشب آرام نخوابیده‌ام.»

 

[شیر کاکائو]

حالا خواننده به خودش اجازه می‌دهد تا بیشتر با کتاب بماند شاید لذتی که الان قابل تجربه نیست، بعداً ممکن شود.

این اثر از بیست فصل کوتاه تشکیل شده است که در حدود ۱۵۰ صفحه گردآوری شده‌اند و نویسنده تلاش کرده است تا در هر بخش کوتاه، موضوعی مهم و جذاب در رابطه با لذت خواندن را به شیوه‌ای متفاوت بیان کند.

 

[شیر کاکائو]

به‌عنوان‌مثال می‌بینیم که نویسنده در همان ابتدای کتاب به سراغ واژه‌ای به اسم «هوس» می‌رود و آن را سنگ بنایی قرار می‌دهد تا کتاب را نه به‌عنوان همراهی موقتی که در مقام پدیده‌ای لذت‌بخش و ماندگار دریابیم. نویسنده برخلاف توصیه‌های معمول، ما را به خواندن از روی هوس تشویق می‌کند و حتی دست به نکوهش روشی برای مطالعه می‌زند که خیلی‌ها گمان می‌کنند بهترین شیوه برای خواندن است. مثلاً مطالعه کردن از سر وظیفه یا تلاش برای خواندن کتاب‌هایی که دیگران خواندنشان را ضروری می‌دانند را توصیه نمی‌کند و خواننده را تشویق می‌کند تا بی احساس شرم و بدون حس وظیفه برای خواندن کتاب‌های توصیه شده، به سراغ آثاری برود که هوس خواندنشان به سرش افتاده است.

 

[شیر کاکائو]

برای اشاره به دیگر روش متفاوتی که نویسنده برای تشویق به مطالعۀ درست و لذت‌بخش به آن اشاره می‌کند، می‌توانیم به سراغ فصلی با عنوان «آهسته، آهسته» برویم. در این فصل و بازهم برخلاف باوری که بسیاری از کتاب‌خوان‌ها آن را پذیرفته‌اند، عادت به تندخوانی را مرحلۀ پختگی در خواندن نمی‌داند و برعکس، خواننده را تشویق می‌کند تا آهسته‌تر بخواند.

«آنچه می‌خوانید و چطور خواندن آن است که اهمیت دارد، نه سرعتی که با آن کتاب را تمام می‌کنید. خواندن قرار است دربارۀ مواجهه با اذهان دیگران باشد، نه فرصتی برای بازگشت به موضوع همیشه جذابِ من.»