مجموعه اشعار کمال‌الدین اسماعیل

[MHP]

کمال‌الدین اسماعیل فرزند جمال‌الدین محمد بن عبدالرزاق اصفهانی، معروف به خلاق المعانی (۵۶۸-۶۳۵ ه.ق) به اعتقاد بعضی آخرین قصیده‌سرای بزرگ ایران است که در جریان حمله مغول و به دست آنان کشته شد. پدرش (جمال‌الدین عبدالرزاق اصفهانی) نیز از شعرای بزرگ ایران است.​

 

[MHP]

خیز در ده شراب گلگون را
شادی اندرون و بیرون را


آن چنان مسـ*ـت کن ز باده مرا
که ندانم ز کوه هامون را


چون ز باده سرم شود گردان
نارم اندر شمار گردون را


خون من خورد چرخ ساغر شکل
باز خواهم ز ساغر آن خون را


جرعه بر خاک ریز بیشترک
مسـ*ـت گردان دماغ قارون را


تا ز شادیّ آن بر اندازد
از دل خلق گنج مدفون را


چرخ افگند اهل دانش را
آسمان برکشد هردون را


باده را در فکن تو نیز بجام
برکش انگه سماع موزون را


تنگ ابریشمین بکش بر چنگ
گرم کن بار گیر گلگون را


تا ز بهر شکست لشکر غم
بسر خم برم شبیخون را​

 

[MHP]

ای روی تو آرزوی دلها
شادیّ غمت بروی دلها


ای حلقۀ زلف تو همیشه
آشفته ز گفت و گوی دلها


بشکسته بجویبار عشقت
سنگین دل تو بوی دلها


در انگله های زلف مشکینت
فکند زمانه گوی دلها​

 

[MHP]

غارتگر زلف تو میان چیست
در بسته بجت و جوی دلها


پی در پی تو هزار فرسنگ
بتوان آمد ببوی دلها


تا با دهن تو می نشیند
بس تنگ شدست خوی دلها​

 

[MHP]

تا که برگرد سبزه لاله برست
در گمان می فتد که چون رخ تست


نام روی تو می برد لاله
زان دهان را بمشک و باده بشست


جز بیاد رخ تو گل نشکفت
بی مثال خطت بنفشه نرست


سرو در خدمت قدت دامن
بکمر در زدست چابک و چست​

 

[MHP]

رخ و زلف تواش نشان دادند
در چمن هر که رنگ و بویی جست


غنچه را از صبا گشایشهاست
ورچه زو بود بستگیش نخت


جان همی پرورد در اسایش
باد بیمار در هوای درست


حرکتهای باد شیرین کار
کرد از خنده غنچه را دل سست​

 

[MHP]

گل رخت بباغ در فکندست
وز چهره نقاب بر فکندست


بر راه صبا ز شکل غنچه
صد صرّۀ پر ز زر فکندست


اسباب نشاط و عیش عالم
نوروز بیکدگر فکندست


شد تشنه بخون لاله سوسن
زین روی زبان بدر فکندست


چون نافۀ مشک نا رسیده
لاله همه کوه و در فکندست​

 

[MHP]

آمیخته خون و مشک با هم
بی قیمت و بی خطر فکندت


آهویی رمیده گویی آنرا
از ترس برهگذر فمندست


آب دهن سحاب نرگس
در دیدةۀ بی بصر فکندست


بلبل ز قدوم گل در اطراف
آوازۀ شور و شر فکندست​

 

[MHP]

از آب سنان کشیده سوسن
وز آتش گل سپر فکندست


ز اندیشه بخویشتن فرو شد
تا بر رخ گل نظر فکندست


گویی همه شب شراب خوردست
نرگس که چو مسـ*ـت سرفکندست


نی نی که ز شرم چشم یارم
خود را بخراب در فکندست​

 

[MHP]

هر کرا دل باختیار خودست
آرزوهاش در کنار خودست


غمگساری ندارد و عجب آنک
هم غم یار غمگسار خودست


گله از دوست چون کنم که مرا
همه رنج از دل فکار خودست؟


دوست را هر که بهر خود خواهد
او نه عاشق که دوستار خودست


عاشق آنست در جهان کو را
بود و نابود بهر یار خودت​