داستان کوتاه [گله خارزار] اثر «لیلا مرادی نویسنده افتخاری انجمن رمان بوک»

[Leila Moradi]

کم‌کم صداها خوابید. تندی از فضای نیمه‌تاریک اتاق بیرون رفت. ندا و نهال هم چون جوجه‌اردک‌هایی پشت سرش حرکت کردند. بوی نم دیوارها مشامش را پر کرد. چکه‌های باران از سوراخ‌های سقف سرازیر می‌شدند و موکت‌ پوسیده‌ی روی ایوان را خیس می‌کردند. خبری از زن نبود. از سه پله‌ی ترک‌خورده وسط ایوان پایین آمد. چشمش به مرد لاغراندامی افتاد که کنار موتور درب‌وداغانی نشسته‌بود و فرط‌و‌فرط سیگار می‌کشید. انگار از یک مبارزه سخت بیرون آمده‌ باشد که این‌چنین نفس‌نفس می‌‌زد. نگاهی به سر و تیپ ژولیده‌اش افکند. به هشدارهای آرام ندا و هیس گفتن نهال توجهی نکرد و مقابلش ایستاد.
- پس آقاغلام شمایین؟
انگار در هپروت سیر می‌کرد. نئشگی از سر و روی هیکل بدقواره و درازش می‌ریخت. پوفی کشید و کمی صدایش را بالا برد:
- با شمام آقا! صدام رو می‌شنوین؟
شانه‌های استخوانی‌اش تکان خفیفی خوردند. گردن عرق‌زده و سیاهش را بالا آورد. با دیدنش، اول چشمان فرورفته‌ی قهوه‌ایش قلمبه گشت و بعد ردیف دندان‌های زرد و نامرتبش نمایان شدند. جستی از روی لبه‌ی حوض خالی پرید و سیگار نصفه‌اش را زمین انداخت.
- مادمازل کی باشن؟!
لحن تودماغی‌ای داشت. از درون گر گرفت. ندا اخم‌آلود از پشت‌ سر پیش آمد.
- این خانم مهمون ماست.
پوزخندی روی لب‌های کبود و باریکش نشست. تا آمد چیزی بگوید، صدای زمختی از پشت سرشان برخاست:
- حتماً از فامیل نداشتشونه مرد! نکنه شانس در خونه‌ی شما گداگشنه‌ها رو زده؟!
به عقب چرخید. زنی با لبان جرخورده و چشمان کبود، در حالی که دستمال بر سر بسته‌بود، تکیه بر نرده‌های زنگ‌زده‌ی ایوان، هیکل فربه و چاقش را سرپا نگه‌ می‌داشت. خال سیاه گوشتی هم بین موهای هورمونی روی چانه‌اش خودنمایی می‌کرد. نهال سرتقانه دست‌به‌کمر شد و تخس گفت:
- دوست خودمه!
سگرمه‌های نازک بندانداخته‌اش توی‌هم رفتند.
- زبون درازی نکن بچه! مگه خودش لاله؟!
لحن بی‌ادبانه‌ی زن، اخم به صورتش نشاند! انگارنه‌انگار تا الان داشت زیر مشت و لگدهای شوهرش جان می‌داد. کمی جلو رفت و دستان نمناکش را در جیب خزدار پالتویش فرو برد.
- این بچه درست میگه خانم، ما تازه با هم آشنا شدیم.
دستی بر موهای خرمایی نهال که در دست باد می‌رقصید کشید و تبسمی کرد.
- بیشتر از یه دختر شیش‌ساله می‌فهمه.
نهال با اتمام جمله‌اش، تندی سر بالا گرفت و دست‌به‌سی*ن*ه، حالت بامزه‌ای به خودش گرفت.
- من نه‌سالمه ستاره‌خانم!

 

[Leila Moradi]

جفت ابروهایش بالا پرید. در این هاگیر و واگیر از لحن شیرین و کودکانه‌اش که سعی می‌کرد خود را بزرگ جلوه دهد خنده‌اش گرفت. به هیکل ریزنقش و لاغرش نمی‌خورد این‌قدر سن داشته باشد. غلام که از آمدن این فرد غریبه در محله بوی خوبی به مشامش نمی‌رسید، کلاه کاپشن سیاه نخ‌نمایش را از سر کچلش برداشت و در حالی که مقابلش می‌ایستاد، با سوء‌ظن سرتاپایش را برانداز کرد. رد زخم‌ قدیمی، گوشه‌ی ابروی باریکش خودنمایی می‌کرد که چهره‌اش خشن و گرفته‌تر به نظر می‌رسید.
- سر و ریختت به مردم این‌جا نمی‌خوره. شوهرموهر کردی؟
کلام خش‌دار مرد و نگاه بی‌پروایش باعث شد قدمی به عقب بردارد. بوی مواد مخدر از سر و کولش بالا می‌پرید. یک جای دلش دوست داشت این فضای سیاه و بیگانه را ترک کند، اما حس افسارگسیخته‌ای او را وادار به ماندن و کشف رازهای این خانه می‌نمود. نگاه به ساختمان قدیمی مقابلش انداخت که پنجره‌های زنگ‌زده‌ی حفاظ‌دارش، آن را شبیه به دخمه نشان می‌داد‌.
- بابت اجاره اینجا چقدر می‌گیرین؟
زن مجال نداد و از همان‌ بالا پشت چشم نازک کرد.
- تو رو سننه؟ وکیل‌وصیشونی؟ برو پی کارت دخترجون!
چه نفسی داشت! چطور بعد این همه کتک خوردن می‌توانست نطق کند؟! نگاهش را به باریکه‌های روان آب دوخت که از کف گل‌آلود حیاط سیمانی تا کنار حصار‌های بلوکی امتداد می‌یافت؛ جایی که چند صندلی شکسته و جعبه‌های بزرگ بی‌نظم سیاه‌رنگ روی هم انباشته شده‌بودند. تیز به طرف زن برگشت. از فرط حرص نفس‌نفس می‌زد و چهره‌اش مدام رنگ عوض می‌کرد.
- خوب نیست به‌خاطر طلبتون، یه بچه رو توی سرما به خیابون بفرستین. پس انسانیتتون کجا رفته؟
این حرف برایش بدجور گران تمام شد. جیغ‌جیغ‌کنان با آن پای لنگش، آخرین پله را هم پایین آمد.
- چشممون روشن! تو یه الف بچه، داری به ما امر و نهی می‌کنی؟
پرنده‌های داخل قفس چسبیده به نرده‌های ایوان، از صدای مشاجره‌شان به جست‌وخیز افتادند؛ گویا می‌خواستند با زبان خودشان اعتراضشان را به گوش برسانند. آن طفلکی‌ها هم شاید به بحر امید آزادی اسارت را تحمل می‌کردند، کسی چه می‌دانست! غلام از این الم‌شنگه‌ی به‌وجودآمده، رو به زنش تشر رفت و از آستین بلوز مخملی قرمزش گرفت تا او را به داخل بفرستد، اما زن خیلی خوب مقاومت می‌کرد. چشمش که به نگاه شیطنت‌بار نهال گره خورد، انگار سیخ داغ روی شانه‌اش فرو کرده‌ باشند.
- نگاش کن این گیس‌بریده رو... داره به من می‌خنده چشم‌سفید!
نهال تا دید غلام با توپ پر به سمتش می‌آید، خودش را جمع‌و‌جور کرد و ترسیده پشتش مخفی شد. باران بند آمده‌بود، صدای نچسب مرد در هیاهوی باد پیچید:
- یالا بیا بیرون بینم. اگه واس خاطر اون ننه‌ی علیلتون نبود، الان باید زیر پل توی سرما می‌خوابیدین.

 

[Leila Moradi]

جلوی زبانش را گرفت تا چند تا لیچار بارش نکند. ندا با دیدن این وضعیت نگاه شماتت‌باری به خواهرش انداخت و مردد نزدیک غلام شد. عقلش بیشتر می‌رسید و خوب می‌دانست در این وضعیت گرانی، همین اتاق هم از سرشان زیادی است، پس متوسل به التماس شد.
- اون یه بچه‌ست، شما ببخشینش.
یک‌ذره هم دلش نرم نشد. با خشونت کنارش زد و به آن‌سوی حیاط قدم برداشت.
- بچه توی قنداقه، باید ادب بشه!
ستاره نمی‌دانست چه در آن جعبه‌های پلمپ‌شده‌ بود که این‌چنین با وسواس آن‌ها را حمل می‌کرد و به انباری می‌برد. با شنیدن صدای فین‌فینی، نگاهش به پایین کشیده‌ شد. نهال با چانه‌ای لرزان کمربند پالتویش را رها کرد و نگاه لبالب از اشکش را به دمپایی‌های صورتی‌ کهنه‌اش دوخت. قلبش آتش گرفت. خواست چیزی بگوید که ندا دستش را گرفت و مانع شد. متعجب به چشمان بی‌فروغ و کدرش زل زد. آرام با لحن اطمینان‌بخشی پچ زد:
- همه‌چی رو درست می‌‌کنم!
هاله‌ی غمگینی در چهره‌‌‌اش نشست.
- بهتره بری... واسه خودت بد میشه!
در مقابل نگاه هاج و واجش، از او فاصله گرفت و دست‌به‌دامن زن صاحب‌خانه شد. جلوی پایش روی سطح زبر و خیس حیاط زانو زد و سر پایین انداخت.
- شما که می‌دونین فریبا‌خانم، ما جایی رو جز این‌جا نداریم. هر چی پول دستمون میاد بیشترش خرج دواهای مامانم میشه. از فردا من هم خیابون میرم، دوتایی بیشتر کاسب می‌شیم.
حالش دگرگون شد. سرمای بیرون را حس نکرد. فشار جامعه و زندگی از الان شانه‌های این دو دختر را خم کرده‌‌بود که مجبور به گدایی می‌شدند. قلب زن انگار از سنگ و بتن ساخته شده‌‌بود. دیدن این خواهش و تمناها، انرژی رفته‌اش را برمی‌گرداند. با تمسخر و تحقیر هلش داد و بادی به غبغب بی‌ریختش انداخت.
- دخترم سال دیگه میره دانشگاه، خرج داره؛ باید رخت و لباس نو براش بخرم. این‌جا که بهزیستی نیست! دو ماهه اجاره‌تون عقب افتاده.
لامروت! صدایش به قدری بلند بود که به گوش مادر دخترها برسد؛ زنی که با وجود مریضی ناعلاجش سعی می‌کرد خود را از اتاق بیرون بکشاند.

 

[Leila Moradi]

روی نگاه کردن به بچه‌هایش را نداشت؛ طفلک‌های معصومش نباید این‌طور جلوی هر احدالناسی سرافکنده می‌شدند. دلش برای دختر بزرگش ندا خون بود. در آغاز نوجوانی، همیشه خودش را با دخترخوانده‌ی غلام مقایسه می‌کرد و با حسرت از درس خواندن و تیپ و لباسش حرف می‌زد. حرصش را با مشت زدن به ران‌های بی‌نفسش خالی می‌کرد؛ این بلای جان‌سوز روزی صدبار او را می‌کشت و زنده می‌کرد. غلام، هم‌چنان که بین حیاط و انباری در رفت‌وآمد بود، حواس بدگمانش به همه‌جا می‌پلکید. برای لحظه‌ای ایستاد و کش شلوار قهوه‌ایش را تا روی شکمش که انگار به کمرش دوخته‌‌بودند بالا کشید.
- اگه یه ذره عقل داشتی الان زمستونی هم خودت نونوار شده بودی هم ننه‌ی مریضت راه می‌افتاد.
ندا زیر آماج مصیبت و تلخی‌ها، بی‌صدا می‌شکست. نهال گریه‌کنان به سوی خواهرش شتافت و دستش را دور گردنش حلقه کرد.
- مادرم مریض نیست. خواهرم عروسی نمی‌کنه. برین گم‌شین، برین.
جیغ می‌کشید و با حرص این جملات را تکرار می‌کرد، تا جایی که غلام دست آخر تحملش برید و با آن قیافه‌ی ترسناکش جلو آمد. دستش برای زدن دخترک در هوا بلند شد. آستانه‌ی تحمل ستاره برید، بی‌معطلی مقابلش قد علم کرد. به‌حتم از خشم، صورت سفیدش سرخ شده‌بود، این را از گرگرفتگی گونه‌هایش حس می‌کرد.
- زورت به این بچه رسیده؟ خجالت بکش!
پره‌های بینی استخوانی‌اش از خشم باز و بسته می‌شدند. دندان به‌هم سایید و به عقب هلش داد که روی سطح لغزنده‌ی حیاط لیز خورد. به زور خودش را نگه داشت و دست بر قلبش گرفت. صدای فریادهای مرد، همسایه‌های کنجکاو را به پشت‌بام خانه‌هایشان کشاند.
- برو بینم تا نگفتم ترتیبتو بدن پِتیاره! این‌ غربتی‌ها باید جل‌وپلاسشون رو تا آخر هفته بردارن و برن.
سرش داغ شد. یک آدم تا چه حد می‌توانست پست و ظالم باشد؟! نفرت را در چشمانش ریخت و کمر راست کرد.
- این کارتون عواقب داره آقا! خود دانین.
چنان به طرفش برگشت که از ترس قبضِ روح شد. در دل اعتراف کرد که کاش پایش را به همچین جهنم‌دره‌ای نمی‌گذاشت تا با چنین آدمی دهان‌به‌دهان شود.
- چی گفتی؟ تو باز چه شکری خوردی دختره‌ی... .
با وجود ترس درونی‌اش، جسارت پیشه گرفت و دست‌به‌کمر نزدیکش شد. به هر حال خون سروان‌محجوب را در رگ‌هایش داشت و شجاعت را از مرد زندگی‌اش ارث برده‌بود.
- این‌جا یه خبرهاییه، مگه نه؟
رگ‌های پیشانی‌اش چنان ورم کرده‌بودند که با خود گفت همین الان سکته را می‌زند.
- گنده‌تر از دهنت لقمه نگیر بچه!
نفس عمیقی کشید. بخار گرم از دهانش برمی‌خاست. هم‌چنان که اخمش پابرجا بود، پلکی به‌هم جنباند.
- به این خونواده کاری نداشته باش.
یک‌ذره هم گره ابروهایش کم نشد. در فاصله‌ای یک‌قدمی از او ایستاد و وقیحانه سرتاپایش را نگریست.
- بینم، آقازاده‌ای؟ کیسه‌ی خلیفه‌ت کو؟

 

[Leila Moradi]

پوست خشک‌شده‌ی لبش را جوید. هیچ فکر نمی‌کرد روزی با چنین آدمی سر و کله بزند.
- من آقازاده‌ نیستم، مثل شما هم نیستم؛ یه جو انسانیت توی وجودمه که درست زندگی کنم.
نهال و ندا چشمانشان از تعجب مثل توپ بیرون زده‌بود؛ به‌حتم می‌دانستند که چه عواقبی در راه است. نگاهش را به چهره‌ی یکه‌خورده‌ی غلام داد. دیری نگذشت که هاله‌ای از تمسخر در صورت بدون ریش و چروکش چنبره زد. صدای زشتی از دهانش درآورد که عقش گرفت.
- خوب شعار میدی! امثال شما رو می‌شناسم.
کارد می‌زدی خونش درنمی‌آمد.
- امثال شما چی؟ فکر کردی نفهمیدم توی اون جعبه‌ها چیه!
واضح بود که انتظار شنیدن این جمله را از دهانش نداشت، ولی خودش را به آن راه می‌زد.
- خب که چی؟ خرج چند تا خونواده و بی‌سرپرست دست منه. تو کی باشی آخه دخترجون؟
پلکش پرید. ندا با ایما و اشاره می‌خواست به او چیزی را بفهماند. توجهی نشان نداد و دست‌به‌سی*ن*ه شد.
- یه شغل شریف برای خودت دست و پا کن. اگه می‌بینی این بچه‌ها اعتراضی نمی‌کنن، به‌خاطر ترسشونه، وگرنه از ده‌فرسنگی قیافه‌ت داد می‌زنه که چی‌کاره‌ای.
چهره‌اش رنگ خون گرفت. زن، مشت به سی*ن*ه‌اش می‌کوبید و مدام لعن و نفرین کرد. سر درنمی‌آورد، پس به‌خاطر چه چیزی با شوهرش درافتاده‌بود که حال این‌طور سنگش را به سی*ن*ه می‌زد؟! موبایلش را از جیب ضخیم پالتویش بیرون کشید و روشنش کرد.
- شماره کارتت رو بگو، کرایه‌ی عقب‌‌افتاده رو تا فردا برات می‌زنم، به شرط این‌که دیگه این طفل معصوم‌ها رو اذیت نکنی‌.
نهال و ندا، در سکوتی بهت‌آلود به او می‌نگریستند. مرد نیشخندی زد و روی سکو نشست. رو به زنش توپید:
- دهنت رو ببند زن! خانم فرشته‌ی نجات شده، ببینش.
هوا کم‌کم داشت تاریک میشد و نمی‌خواست دیر کند. با نوک چرمی بوتش، لگد آرامی به سنگ‌ریزه‌های خیس زیر پایش زد.
- مگه پولت رو نمی‌خوای؟
جعبه‌ی سیگاری از ته جیب کاپشنش درآورد و با فندک نم‌‌دارش ور رفت.
- هه! بنگاه خیریه باز کردی؟ نه سرکارعلیه! این بچه‌ها دست منن و باید پا‌به‌پای بقیه کار کنن.
تحملش سرریز شد.
- نه این و نه بچه‌های دیگه برای کسی کار نمی‌کنن؛ اختیارشون دست تو نیست.
سر طاسش را خاراند و لبخند کریهی به رویش زد.
- درسته، اختیارشون دست من نیست. توی میدون جنگ باس واسه زنده موندنت تلاش کنی.
چه اراجیفی برای خودش می‌بافت؟! دوست داشت سرش را زیر آب فرو کند.
- خودتون خواستین، من هشدارم رو دادم.
برگشت برود که صدایش او را در جایش متوقف کرد.
- کار من قانونیه کارآگاه کوچولو! نمی‌دونم به کجا وصلی. فکر کردی اگه به پلیس لوم بدی شهرتون پاک میشه؟ نه، اگه می‌تونین ریشه‌ش رو ببرین؛ ما که بخیل نیستیم.
با حرص به راهش ادامه داد. دستش به درب نرسیده‌بود که لولاهای زنگ‌زده‌اش جیر صدا داد و یک فوج آدم به حیاط هجوم آوردند.

 

[Leila Moradi]

متعجب کنار کشید و به ظاهر متفاوتشان خیره شد. در بینشان چند زن هم وجود داشت که سر و ریخت مناسبی نداشتند. مردی که قیافه‌ی ظریف و زنانه‌ای داشت، جمعیت را کنار زد و جلوتر از همه ایستاد.
- همه‌چی ردیفه آقاغلام؟
قلبش از نبض ایستاد. این‌جا چه کار می‌کردند؟ با آن‌که سوال ذهنش را می‌‌دانست، اما از گفتنش واهمه پیدا کرد. دید که زن غلام غیض‌کرده، جثه‌ی گنده‌اش را بلند کرد و غرغرکنان به سمت اتاق انتهای ایوان رفت. غلام انگشت در گوشش چرخاند و بدنش را خاراند.
- اول اون در کیسه‌ی گشادتون رو باز کنین، بعد.
خنده‌های چندششان، گوشش را خراش داد. یکی از دختران که آرایش غلیظی بر چهره داشت و سیگار بین لبش خودنمایی می‌کرد، تا او را دید، ابروهای تاتوشده‌اش بالا رفت.
- اوه پیشرفت کردی غلام! از بالاشهر دختر آوردی؟
با این حرفش، تمام نگاه‌ها به سویش چرخید. موهای تنش سیخ شدند. غلام که فکر نمی‌کرد هنوز آن‌جا باشد، از دیدنش آتش گرفت. با گام‌های بلند خودش را به او رساند‌.
- برو رد کارت، عجب سمجی هستی!
خشم رفته‌رفته در وجودش اوج می‌گرفت. به قفسه‌ی سی*ن*ه‌‌اش چنگ زد و نفسش را با بازدم عمیقی از دهان خارج کرد.
- خیلی پستی!
همان مرد اولی که ظاهر زنانه‌ای داشت، یک تای ابروی تیغ‌زده‌اش را بالا داد و شهوت‌ناک سرتاپایش را کاوید.
- مهمونمون زیرلفظی می‌خوان؟
غلام که کارد می‌زدی خونش درنمی‌آمد، عصبی رو به همان مرد توپید:
- برین گم‌شین دِهه!
دستانش را به حالت تسلیم بالا برد.
- باشه بابا، امروز میزون نیستی‌ ها!
به راستی این آدمیان از چه قماشی بودند؟ از نوع نگاه زشت دو مرد ریشو به روی ندا، مو به تنش راست شد. هر آن امکان داشت خطری دخترها را تهدید کند. در یک آن، همه متفرق شدند و به سوی انباری رفتند‌. ترس عجیبی وجودش را لرزاند. صدای هشدارآمیز غلام، بیخ گوشش پیچید:
- شر درست نکن دختر! برو رد کارت.
صدای لخ‌لخ دمپایی روی سیمان تر، کم‌کم دور و دورتر میشد. انگار به بلوک‌های سرد و خیس دیوار چسبانده‌اش باشند. صداهای نامتعارفی از داخل آن زیرزمین مخوف به گوش می‌رسید؛ گاهی خنده و گاهی جیغ‌های ناگهانی که قلبش را به تپش می‌انداخت. غلام که رفت، هر جور که بود خودش را به دخترها رساند.
- موندنتون خطرناکه، با من بیاین.
ندا پوزخند تلخی به چهره‌ی رنگ‌پریده‌اش زد.
- غلام شاید آدم درستی نباشه خانم، اما حواسش به ما هست. شما هم بهتره این‌جا نباشین.

 

[Leila Moradi]

ل*ب فرو بست. چشمان غمگین و کدر دخترک حرف‌های زیادی در خود داشت. گامی به عقب برداشت.
- من باز هم میام، مراقب خودتون باشین.
وسط زانوانش می‌لرزید. دل رفتن نداشت، اما ماندنش هم دردی را دوا نمی‌کرد.
کاش پایش می‌شکست و به این محله نمی‌آمد. صدایی در ذهنش گفت:
«اگه نمی‌اومدی که هیچ‌وقت نمی‌تونستی نیمه‌ی تاریک شهر رو ببینی.»
همین که وارد کوچه شد، صدای ضعیف و گرفته‌ای او را در جایش متوقف کرد:
- کار اشتباهی کردی که به این جهنم اومدی!
برگشت و به قیافه‌ی بیمار مرد خیره شد. لحنش کمی به گوشش آشنا بود، اما هر چه فکر کرد نفهمید کجا شنیده‌است! از دیدن قیافه‌ی خراب و نزارش یک‌جوری شد. شاید به زور سی می‌خورد، اما شکل و قد کمانی‌اش سن‌و‌سالش را بیشتر نشان می‌داد. ترجیح داد از او درباره‌ی غلام بپرسد، شاید جواب می‌داد.
- شما هم می‌دونین... که... .
مردمک‌های رنگی‌اش در کاسه‌ی یرقانی چشمانش لغزیدند. لگد آرامی به پیت‌حلبی زنگ‌زده‌ی مقابلش زد که تمام باران‌های جمع‌شده‌ی درونش، از پله‌ها سرازیر شدند.
- یه‌جور پول درآوردنه دیگه، اون... اون آدم‌ها هم به خواسته‌شون می‌رسن.
اخم کرد. از لحنش چندشش شد.
- ولی غیرقانونیه! گناهه!
کمی در سکوت نگاهش کرد و بعد ابروهای نامرتبش درهم گره خوردند. انگار پاهایش تحمل وزنش را نداشتند که روی سکوی پشت سرش نشست.
- قانون واقعی چیه؟
سر و ظاهرش به کلماتی که به کار می‌برد نمی‌خورد. این مرد کمی مرموز بود. پرده‌ی غمی که روی چشمانش را پوشانده‌بود او را به کنجکاوی درباره‌اش مصر می‌کرد. کمی جلو رفت و گیج و منگ نگاهش کرد که با پوزخند کجی ادامه داد:
- این قانونی رو که میگی فقط شنیدیم، مگه نه؟
بعد خودش به حرف خودش بریده خندید و پک کوتاهی از سیگارش گرفت. صورتش توی‌هم رفت. او را بگو که داشت سر قبر چه کسی فاتحه می‌خواند! به تاریکی آسمان خیره شد. باید زود می‌جنبید و به خانه برمی‌گشت. صبح که بیدار شد فکر نمی‌کرد چنین روز پرماجرایی را تجربه کند. به خاطر شغل پدرش، از مشکلات جامعه کم‌وبیش باخبر بود، اما شنیدن کی بود مانند دیدن! تا از آن نقطه دور شد جانش به ل*ب رسید. چند باری تا رسیدن به جاده‌ی اصلی، پایش درون چاله‌چوله‌ها گیر کرد. ذهنش پیش دخترها بود. آن بچه‌ها در چنین فضایی روزهایشان را شب می‌کردند؟ کنار جدولی ایستاد و نفسی تازه کرد. دستش را برای تاکسی سبزی که چراغش از دور می‌تابید تکان داد. نمی‌دانست چه کند. کاش پدرش بود که از او کمک می‌گرفت. سر راه به دوست پدرش که در آگاهی کار می‌کرد، سر زد. از دیدنش خوشحال شد و با گرمی برخورد کرد.
- خیلی خوش‌اومدی ستاره‌جان. پدر خوبن؟
روی صندلی چرم مشکی نشست.
- مأموریت رفتن. من به کمکتون نیاز دارم عمو!
پشت میزش نشست و دستی به محاسن جوگندمی و مرتبش کشید.
- بگو دخترم، اتفاقی افتاده؟
سیر تا پیاز ماجرا را برایش تعریف کرد. وقتی آدرس و مشخصات را گفت، سریع یک تیم برای پیگیری به محل فرستاد. هر چقدر اصرار کرد که همراهشان برود، با مخالفتش مواجه شد.
- برو خونه دخترم! ما خودمون بهت خبر می‌دیم.
گوشه‌ی پله‌ ایستاد تا مزاحم محل عبور بقیه نشود.
- پس منتظرم نذارین.
به خانه که برگشت هوا دیگر تاریک شده‌بود. مادرش که پای سریال مورد علاقه‌ی ترکی‌اش نشسته‌بود، با دیدنش نگران از جا برخاست.
- هیچ معلوم هست کجا بودی؟ گوشیت رو چرا جواب ندادی؟
آن‌قدر غرق در خیالاتش بود که به گفتن «ببخشینی» بسنده کرد و راهی اتاقش شد. مادرش هم با تعجب از این که جوابش را نداده، به رفتنش نگاه کرد. حتی برای شام هم از اتاق خارج نشد. گوشی‌اش زنگ خورد. سریع از بغل تختش برداشت و جواب داد:
- دستگیرشون کردین؟
صدای خسته‌اش در پشت خط پیچید:
- آدم‌هایی که توی خونه بودن همه رو دستگیر کردیم... .
- غلام چی؟ صاحب اصلیش اون عوضیه.
از این‌که میان حرفش پرید خجالت کشید و ساکت شد.
- متأسفانه قبل از رسیدن همکارها بار و بندیلش رو بسته‌بود و از اون‌جا فرار کرده‌بود.
آه از نهادش بلند شد. مردک نابه‌کار! با ادامه‌ی حرف‌های سرگرد، تمام جانش گوش شد.
- ولی ردش رو می‌زنیم. با آدم‌های این‌چنینی زیاد سر و کار داشتیم دخترم!
پلک‌هایش تا می‌آمدند سنگین شوند، فکر دخترها و محله، خواب را از چشمانش می‌ربود. در این گیر و دار جرقه‌ای در ذهنش زده‌ شد. این فکر ناگهان به ذهنش آمد، اما عجیب در مغزش ریشه دواند. سریع از روی تخت بلند شد، به سمت کوله‌‌ی کوچک قهوه‌ایش رفت و دوربین عکاسی‌اش را از تویش بیرون کشید.

 

[Leila Moradi]

لب‌های کش‌آمده‌اش را مماس با شیشه‌ی نمناک پنجره گذاشت و به تماشای هوای گرگ‌و‌میش شهر ایستاد. هلال باریک ماه، کم‌کم داشت جایش را به خورشیدی هدیه می‌کرد که به همراه چراغ‌های روشن یکی‌درمیان آپارتمان‌های اطراف، خبر از صبحی تازه می‌داد. چطور زودتر به عقلش خطور نکرد؟ آن محله می‌توانست سوژه باشد. همیشه از زیبایی‌ها عکس می‌انداخت‌، چرا نباید یک‌بار هم سیاهی‌ها و حقیقت‌های تلخ حاشیه‌نشینی را به تصویر می‌کشید؟ شاید خدا نهال را سر راهش قرار داده‌بود که چشمانش فراتر از دنیای رنگی‌اش را ببیند. نغمه‌ی جیر اذان در گوش‌هایش اکو شد. با این فکر که دوباره به آن محله بازمی‌گردد، سوی سرویس بهداشتی شتافت و دست بر وضو گرفت.
***
صدای بوق و پِت‌پِت اگزوز، از جلوی ساختمان قدیمی گاراژ به گوش می‌رسید. همهمه‌ی آرام مسافران کنار مینی‌بوس قرمز، توجهش را به آن‌ سمت جلب کرد. در شلوغی اندک محوطه دو سه‌ تن از جوانان ریشو و قلچماق که هر کدام زنجیرهای کلفت زرینی بر گردن داشتند و از قیافه‌‌‌‌هایشان خلاف بیداد می‌کرد، سوار بر ترک موتور، خیره‌خیره سرتاپای او و دوستش نیلوفر را می‌کاویدند. لابد با خود می‌گفتند:
«این دخترهای ژیگول و شیک‌پوش رو چه به پرسه زدن توی این محله!»
نیلوفر هم که خدا خیرش بدهد، انگار که داشت در بازار شانزه‌لیزه قدم می‌زد! زیر ذره‌بین توجه بقیه، شجاعت به خرج داد و سرعت قدم‌هایش را بیشتر کرد. نیلوفر با آن کفش‌های پاشنه‌بلندش که تق‌تق صدا می‌داد، مجبور شد پشت سرش بدود.
- وایسا دختر! بیا برگردیم.
کمی که دور شدند، بغل تیربرق سفید بتنی ایستاد. برنگشت و نفسی تازه کرد تا بینی‌اش از بوی نامطبوع گازوئیل و بنزین خارج شود.
- چیزی نیست، نترس.
در ادامه‌ی حرفش، به رفتن ادامه داد. چهره‌ی گندم‌گون و لاغر نیلوفر از عصبانیت گر گرفت. عینک آفتابی‌اش را از بالای سرش برداشت و با گام‌های بلند و محکم دوباره به راه افتاد.
- من موندم این حلبی‌آباد چی داره که جذبت کرده!
همان‌طور در حین مسیر به زمین و زمان ناله می‌فرستاد و او هم به حرص‌خوردن‌هایش در دل می‌خندید. نور خورشید از بین شکاف دیوارهای آجری خانه‌ها می‌تابید و زمین مرطوب و گِلی کوچه را خشک می‌کرد. پله‌های کثیف و سیمانی را به زحمت طی کرد. نیلوفر هم غرغرکنان دنبالش می‌آمد؛ البته دائم اخم و پیف می‌کرد که این منطقه‌ی پرت را از کجا پیدا کرده‌است.
زِله و عاجز بالای پله‌‌ها ایستاد. از پشت هوای کدر و آلوده‌ی مقابلش، قله‌ی دماوند، با عظمت تمام بر فراز شهر رخ‌نمایی می‌کرد. در سی*ن*ه‌اش اما، شکستگی‌های بی‌شماری وجود داشت؛ یک‌طرف آسمان‌خراش‌های بزرگ و اعیان‌نشین و طرف دیگرش، دخمه‌های به‌هم چسبیده با سقف‌های کوتاه و شلوغ قرار داشت. دوربین عکاسی‌اش را روی خانه‌ی پست و کوچکی تنظیم کرد. باد در این نقطه با قدرت بیشتری می‌وزید و پرده‌ی پلاستیکی خانه را به این‌سو و آن‌سو تاب می‌داد.

 

[Leila Moradi]

خنده‌‌های پسر و دختری خردسال و پشت‌بندش قدقدهای مرغ بی‌نوایی که از ترس جانش دور حلب‌های زنگ‌زده‌ی داخل حیاط می‌چرخید، نبض شور و جریان زندگی را به تپش می‌انداخت و خاطرنشان می‌کرد که می‌توان در یک اتاقی که شبیه انباری می‌ماند و بین بوی زباله‌ی انباشته و تعفن هم شادی را با عمق وجود لمس کرد. در راه از هر چیزی که چشمش را می‌گرفت، چلیک عکس می‌انداخت.
- این عکس‌ها غوغا می‌کنه؛ بهت گفته‌بودم که دنبال یه چیز متفاوتم.
نیلوفر در حالی که دور و برش را با شگفتی تماشا می‌کرد، اما باز هم ترسش بر باقی حس‌هایش غالب‌ بود.
- من که میگم گیر میوفتی. می‌دونی همچین جاها خلاف و جنایت چقدر بیداد می‌کنه؟ بیا برگردیم.
بی‌خیال شانه بالا انداخت و دوربین عکاسی‌اش را از دور گردنش باز کرد. خوب شد نگفت که دیروز چه‌ها دیده، وگرنه راه رفته را برمی‌گشت. ته کوچه دوباره چشمش به همان مرد دیروزی افتاد. کاپشن چرم کهنه‌ای بر شانه‌‌های تکیده و لاغرش به چشم می‌خورد. از رفتن به خانه‌ی نهال ممانعت کرد و به سمتش قدم برداشت. چیزی او را به سویش می‌کشید. نقاب نازکی از دودهای خاکستری بر چهره‌اش خودنمایی می‌کرد که ظاهر ژولیده و بیمارش را مات نشان می‌داد. نیلوفر با تعجب او را از پشت سر خواند:
-هوی! کجا میری دیوونه؟
بی‌توجه به حرفش پیش رفت. خلوت بود و در این سرما چندان آدمی در محله گذر نمی‌کرد. صدای نون‌خشکی و غژغژ اتومبیل از دور می‌آمد. نیلوفر وقتی دید حریفش نمی‌شود، به اجبار دنبالش راه افتاد.
-بیا بریم ستی! یه وقت دیدی برات دردسر میشه. یه نگاه بهش بنداز، عین جانی‌ها می‌مونه!
نگاه تندی تحویلش داد تا دست از پرچانگی بردارد و هم‌زمان سرعت گام‌هایش را افزایش داد. مرد متوجه‌ی حضورش شد. مثل مرده‌ی متحرک سر بالا گرفت و موهای پریشان سیاهش را از جلوی صورتش کنار زد. تا چشمش به او افتاد، انگار که جادوگر اوز را دیده‌ باشد. ابروهای پرپشت تیره‌اش درهم آمیخت و صورتش گود افتاد.
- سقِ سیاه!
کمی دستپاچه شد. جوری با عتاب و شماتت برخورد می‌کرد که انگار خطایی از جانبش سر زده‌بود. قدم دیگری به سمتش برداشت و لب‌هایش را با زبان خیس کرد.
- می‌تونم باهاتون چند لحظه... ‌.
حرفش تمام نشده‌بود که در کمال حیرت چون شیر ژیانی که از خواب بلند می‌شود برخاست و غرش کرد:
- از سرتاپات شر می‌باره! چیه؟ لابد بعد غلام بدبخت، این‌بار نوبت منه که تحویل پلیس بدی!
چشمانش گرد شد. دست بر دهان نیمه‌بازش نهاد. فکر نمی‌کرد روزی یک فرد معتاد و کارتن‌خواب، این‌چنین با او صحبت کند.‌

 

[Leila Moradi]

بند کوله‌اش را چسبید. نباید کم می‌آورد. خوب می‌دانست در این راه با سنگ‌اندازی‌های زیادی مواجه می‌شود؛ این تازه اول ماجرا بود. با قدم‌های تند نیلوفر که در نزدیکی‌اش متوقف شد، سر برگرداند. نفس‌نفس می‌زد و به‌خاطر پوشیدن ‌کفش‌های پاشنه‌بلندش خود را سرزنش می‌کرد. در حالی که دستانش را از روی زانوهایش برمی‌داشت، صاف ایستاد و پوف عمیقی کشید.
- دیگه غلط کنم همراهت... .
ناگاه جمله‌اش قطع شد و به لکنت افتاد. از دیدن چهره‌ی رنگ‌پریده‌اش، ابروهایش تا انحنای چین پیشانی‌اش بالا پریدند. رد نگاهش را که گرفت به مرد رسید. او هم دست کمی از حال نیلوفر نداشت؛ مات و مبهوت به صورت دوستش می‌نگریست. اینجا چه خبر بود؟ با تعجب و کمی کنجکاوی، بینشان چشم چرخاند. دید که پلک‌های افتاده‌ی مرد لرزیدند و طوفان عظیمی در تصویر دریایی نگاهش موج انداخت. یک جای کار می‌لنگید! سر به سمت نیلوفر چرخاند و آرام تکانش داد.
- حالت خوبه؟ به چی خیره شدی؟
با صدایش از خلسه خارج شد. آثار بهت و شوک‌زدگی هنوز هم در صورتش پیدا بود.
- این... این... .
انگشت اشاره به سمت مرد نشانه رفت و ناباور سر تکان داد.
- نه، امکان نداره! اون که ایران نیست.
این جملات بی‌سر و ته چه بود از دهانش خارج میشد؟ چه سر و سری با این مرد داشت؟ هر دو شانه‌اش را گرفت و محکم تکانش داد تا دست از هذیان گفتن بردارد.
- به من نگاه کن، در مورد کی داری حرف می‌زنی؟
پرغضب شانه‌اش را از زیر دستانش جدا کرد. اشک‌های لجوج از گوشه‌ی چشمانش شروع به باریدن گرفتند. عینک از دستان لرزانش سر خورد و تالاپی روی زمین افتاد.
- شهریاره!
مثل برق‌گرفته‌ها به طرف مرد چرخید. سرش پایین بود، اما مشتش کنار پایش بدجور می‌لرزید. محال بود این مرد با لباس‌های کهنه و مندرس شهریار باشد! آن موهای یک‌دست مشکی و صورت شش‌تیغه‌اش هیچ شباهتی به این سر و روی آشفته نداشت. انگار سال‌ها بود شانه روی موهایش نخورده‌بود! قد و هیکل ورزشکاری شهریار کجا و این شانه‌های افتاده و لاغر کجا؟ امکان نداشت. سریع به طرف نیلوفر چرخید و با قاطعیت لب زد:
- توهم زدی! این مرد هیچ شباهتی به شهریار نداره. اصلاً مگه اون آلمان نرفته‌بود؟!
دخترک بیچاره با زاری، بدون این‌که جوابش را دهد، جلوی پای مرد زانو زد و یقه‌ی پیراهن رنگ و رو رفته‌ی سرمه‌ایش را گرفت:
- بگو دروغه، بگو دارم اشتباه می‌کنم.
رفته‌رفته صدایش بالا می‌رفت، اما آن مرد حتی به خودش زحمت نگاه خشک و خالی هم نمی‌داد. دید که سیبک گلویش تکان خورد و نفس سنگینش را از سی*ن*ه خارج کرد. ایستاده با تعجب، انگار داشت فیلم سینمایی تماشا می‌کرد. نیلوفر خسته از سکوتش، دستش از روی یقه‌اش شل شد و آرام هق زد:
- مگه نگفتی برای درس و پیشرفتت آلمان می‌مونی؟ پس چرا این‌جایی؟ چرا؟
ستاره اخم کرد. نمی‌خواست نیلوفر دوباره به آن روزها بازگردد. به طرفش رفت و بازویش را گرفت.
- بلند شو عزیزم، داری با کی حرف می‌زنی؟ شهریار مرده! خودت همیشه این رو می‌گفتی‌.
مردی که اکنون فهمیده‌بودند همان شهریار نامرد است، با چشمانی قرمز سر بالا گرفت. زخم و کبودی‌های ریزی روی پیشانی و زیر چشمش خودنمایی می‌کرد که رنگ قهوه‌ایش نشان از قدیمی بودنشان می‌داد. وقتی لب‌های خشک و بی‌رنگ مردانه‌اش از هم باز شدند انگار میان تارهای صوتی حنجره‌اش خار ریخته‌بودند:
- من شهریار نیستم خانم! اشتباه گرفتین.